Trước thực tế này, Đảng ủy, UBND xã Xuân Trạch đã tổ chức nhiều buổi họp bàn, lấy ý kiến và được nhân dân trong xã đồng tình, ủng hộ chủ trương di chuyển những ngôi mộ vô chủ đến các khu nghĩa địa tập trung.
Từ tháng 10-2019, Ban Chỉ đạo quy tập mộ vô chủ Xuân Trạch được thành lập – do Chủ tịch xã làm Trưởng ban và trực tiếp chỉ đạo, tổ chức thực hiện việc làm nhân văn này.
Ông Vĩnh cho biết việc cất bốc, quy tập và hoàn thiện các khu mộ vô chủ phải bảo đảm tính trang nghiêm, an toàn, tiết kiệm, phù hợp phong tục, tập quán của địa phương. Do số lượng mộ vô chủ ở địa phương nhiều nên để tránh thất lạc, mất dấu vết khi thực hiện di chuyển, Ban chỉ đạo của xã tổ chức cho các thôn tiến hành khảo sát, thống kê đầy đủ các phần mộ vô chủ trên địa bàn từng thôn để không bị mất dấu vết, thất lạc.
UBND xã Xuân Trạch hỗ trợ một phần kinh phí cho các thôn trong việc quy tập, phần còn lại do các hộ dân trong thôn tự thống nhất đóng góp và huy động từ nguồn xã hội hóa.
Đến nay, địa phương này đã thực hiện di chuyển được hơn 1.000 ngôi mộ. Số kinh phí dùng làm việc hiếu nghĩa này khoảng 1 tỉ đồng, trong đó ngân sách xã khoảng 200 triệu đồng, số còn lại do người dân và các nhà hảo tâm đóng góp.
Việc di chuyển cả nghìn mộ vô chủ trên địa bàn về nơi tập trung để thuận lợi chăm lo hương khói ở xã Xuân Trạch không chỉ thể hiện nhân văn, tình nghĩa mà còn tạo thuận lợi trong sản xuất nông nghiệp, đáp ứng yêu cầu về xây dựng nông thôn mới.
Xuân Trạch là nơi có sân bay Khe Gát, đèo Đá đẽo, hang Công binh… đã ghi danh vào sử sách. Xuân Trạch cùng với miền tây Bố Trạch ghi dấu những chiến công oanh liệt của các anh hùng, liệt sĩ đã ngã xuống vì nền độc lập, thống nhất Tổ quốc, bảo vệ cho tuyến đường 15A, tuyến đường Hồ Chí Minh lịch sử. Hiện, ở ngã 3 Khe Gát, xã Xuân Trạch là nơi đường Hồ Chí Minh chia thành 2 nhánh đi về phía nam.