Cha mẹ nói dối nhau hoặc nói dối người khác là sai lầm mà các cha mẹ Việt hay mắc phải nhất, đặc biệt trước mặt con. Nếu việc này được lặp đi lặp lại trẻ sẽ mặc định rằng nói dối chẳng có gì xấu và lâu dần hình thành nên tính nói dối. Ban đầu trẻ có thể nói dối cha mẹ, sau đó sẽ với mọi người xung quanh. Ban đầu nói dối việc nhỏ, sau việc lớn.
Bởi vậy, cha mẹ nên hạn chế nói dối trước mặt con cái. Nếu rơi vào trường hợp cần nói dối thì phải hết sức tế nhị. Nếu việc nói dối để tốt cho một ai đó hoặc cho một sự việc nào đó thì phải giải thích cho con hiểu ngay khi có thể. Tránh để trẻ hiểu rằng việc nói dối là hiển nhiên.
Một số cha mẹ cho rằng trẻ ở độ tuổi tiểu học chưa hiểu nhiều nên vẫn có thể vô tư kể chuyện “riêng tư” trước mặt con. Tuy nhiên, họ không biết rằng giai đoạn này trẻ đã bắt đầu hiểu và nhận thức được vấn đề thông qua lời nói.
Bởi vậy đây là điều cha mẹ không nên làm trước mặt con. Bởi nói về chuyện “riêng tư” trước mặt trẻ làm trẻ tò mò và dễ bị cám dỗ, dễ bị lôi kéo vào trò người lớn khi có kẻ xấu muốn “lạm dụng tình dục” trẻ.
Thay vào đó, phụ huynh hãy bày cho trẻ cách bảo vệ mình tránh xa các tác nhân dễ bị xâm hại. Dạy trẻ phân biệt giới tính, phân biệt người tốt người xấu, người nên – không nên gần gũi về các cử chỉ, hành động.
Vấn đề sau cùng đó là tính toán tiền bạc trước mặt con. Tiền bạc chuyện tế nhị nhưng nhiều cha mẹ vô tình hoặc cố ý bỏ qua điều này. Cha mẹ phê phán lẫn nhau cách tiêu tiền, cách kiếm tiền hay dùng tiền biếu người này người kia… Việc tính toán tiền bạc trước mặt trẻ sẽ khiến hình thành tính cách coi trọng đồng tiền và trở nên thực dụng hơn.
Con cái - tấm gương phản chiếu của cha mẹ
Theo TS Vũ Việt Anh, con cái chính là tấm gương phản chiếu của cha mẹ. Vì vậy khi cha mẹ mắc những sai lầm nói trên sẽ ảnh hưởng lớn đến tâm lý, hành vi của trẻ. Con cái sẽ làm đúng những gì chúng được nghe, được chứng kiến từ bố mẹ.
TS Vũ Việt Anh minh chứng, nếu cha mẹ mắng nhau trước mặt con sẽ khiến trẻ thấy rằng mọi hành xử trong cuộc sống cái gì cũng phải dùng tới bạo lực. Từ đó các em sẽ bắt trước và hành xử bạo lực trong mọi vấn đề cuộc sống.
Bố mẹ chửi bậy, điều đó không chỉ thể hiện sự thiếu kiểm soát về cảm xúc, ngôn từ… mà đồng nghĩa đang “gieo” vào con những suy nghĩ xấu, tiêu cực trong góc nhìn cuộc sống.
Cũng không khó để thấy rằng, khi cha mẹ thường xuyên so sánh con với bạn bè không chỉ khiến trẻ không có động lực vươn lên mà dần dần mất niềm tin vào bản thân và nghĩ rằng mình dốt, vô dụng… đúng như bố mẹ nói.
Có thống kê xã hội cho thấy, khoảng 86,5% trong số hơn 10.000 trẻ phạm tội đều trong các gia đình bố mẹ dùng biện pháp bạo lực, hà khắc với con cái. Và các em có xu hướng dùng bạo lực với bạn bè, người xung quanh...