Gửi bình luận
Cụ thể, Thông tư 02 ban hàng trong bối cảnh nền kinh tế đang gặp nhiều khó khăn, tổng cầu suy giảm khiến nhiều doanh nghiệp thu hẹp hoạt động, doanh thu và lợi nhuận sụt giảm nghiêm trọng ảnh hưởng đến khả năng trả nợ gốc lãi vay ngân hàng.
Nếu không có biện pháp hỗ trợ thì doanh nghiệp sẽ phát sinh nợ xấu do bị chuyển nhóm nợ, không đủ điều kiện tiếp tục vay vốn mới dẫn tới khả năng hồi phục thấp, nhóm doanh nghiệp bất động sản có thể là nhóm rủi ro nhất vì có dư nợ lớn tại các NHTM. Đồng thời, NHTM đối mặt với nợ xấu gia tăng, ảnh hưởng tới khả năng cho vay do các chỉ tiêu an toàn tài chính giảm, bị giới hạn room cho vay và giới hạn hoạt động đầu tư theo quy định.
Sau khi ban hành Thông tư 02, doanh nghiệp sẽ được giãn nợ có thêm thời gian tối đa 12 tháng để cơ cấu tài chính, chờ đợi thị trường cải thiện nhu cầu và có cơ hội hồi hục hoạt động sản xuất kinh doanh trong tương lai. Trong đó, nhóm doanh nghiệp bất động sản có dư nợ lớn tại các NHTM là đối tượng chính.
Các NHTM cũng cơ cấu thời hạn trả nợ tránh được việc phát sinh nhiều nợ xấu lên mức cao, tránh được rủi ro bị hạn chế tín dụng và hạn chế đầu tư theo quy định, mặc dù vậy theo thông tư 02 thì NHTM vẫn phải trích lập dự phòng đầy đủ theo quy định hiện hành đối với phần dư nợ được cơ cấu thời gian trả nợ.
Với Thông tư 03, thực tế trong những năm gần đây các NHTM có thúc đẩy hoạt động huy động vốn và phát triển tín dụng thông qua kênh trái phiếu gồm: Phần huy động các NHTM phát hành trái phiếu huy động vốn trong nước, quốc tế, đồng thời phân phối trái phiếu do doanh nghiệp phát hành, thường là đối tác lâu năm, hoặc công ty có liên quan tới cổ đông lớn ngân hàng qua đó gián tiếp huy động vốn từ người dân vào cho vay các dự án.
Theo ông Ngọc, đối với phần cho vay các NHTM thường mua trái phiếu của doanh nghiệp phát hành, thường là đối tác lâu năm, hoặc công ty có liên quan tới cổ đông lớn ngân hàng, phần lớn là doanh nghiệp bất động sản qua đó cấp tín dụng cho doanh nghiệp sở hữu dự án.
"Thời gian qua, vì những sai phạm của nhiều doanh nghiệp lớn trong phát hành trái phiếu đã khiến nhu cầu rút vốn đến hạn và trước hạn với các sản phẩm trái phiếu tăng cao, trong khi đó NHTM lại bị giới hạn khả năng mua lại trái phiếu theo quy định, dẫn tới tình trạng mất thanh khoản trên thị trường trái phiếu, nhu cầu mua trái phiếu của cá nhân và tổ chức hiện nay rất thấp", ông Đỗ Bảo Ngọc cho hay.
Sau khi ban hành Thông tư 03 sẽ mở ra khả năng mua lại trái phiếu cho các NHTM, giúp tăng thanh khoản cho thị trường trái phiếu vốn đang cạn cầu hiện nay. Các NHTM có thể mua lại trái phiếu đã phát hành trước đó để thanh khoản (trả nợ) cho cá nhân, tổ chức có nhu cầu rút vốn trái phiếu đến hạn và trước hạn.
NHTM cũng có thể tiếp tục mua trái phiếu của doanh nghiệp phát hành qua đó cấp tín dụng cho doanh nghiệp (nhóm doanh nghiệp bất động sản chiếm tỷ trọng cao), ở khía cạnh này thì các đối tác lâu năm của ngân hàng sẽ được ưu tiên và không ngoài trừ cả các trưởng hợp đảo nợ cho khách cũ để tránh phát sinh nợ xấu ngân hàng khi doanh nghiệp không thể thanh toán được nợ trái phiếu đến hạn.
Nhóm các ngân hàng nắm giữ TPDN cao đang đối diện với rủi ro trích lập dự phòng cao hơn. (Nguồn: VNDirect).
Còn theo bộ phận phân tích của CTCK VNDirect,Thông tư 02/2023 quy định về việc các tổ chức tín dụng cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ đối với cho vay hoạt động sản xuất kinh doanh và cho vay tiêu dùng; và điều chỉnh lại cách trích lập dự phòng đối với các khoản vay nói trên.
Nhìn chung, Thông tư này sẽ phần nào tháo gỡ những vấn đề về thanh khoản của các doanh nghiệp, cứu lấy các doanh nghiệp có nền tảng cơ bản tốt, đặc biệt là doanh nghiệpb bất động sản.
Tuy nhiên, triển vọng kém khả quan của thị trường bất động sản vẫn là một vấn đề đáng quan tâm đối với ngành ngân hàng. Với Thông tư 02/2023, áp lực trích lập dự phòng đối với các ngân hàng sẽ được giảm thiểu khi nợ tái cơ cấu sẽ được phân bổ trong hai năm 2023 và 2024.
Đặc biệt, Thông tư sẽ có tác động tích cực lên tâm lý của nhà đầu tư đối với các ngân hàng có tỷ trọng cho vay bất động sản/vay tiêu dùng cao trong danh mục tín dụng như TCB, MBB, VPB, HDB vì các ngân hàng này đang đối diện với rủi ro trích lập dự phòng cao hơn so với các ngân hàng có mô hình kinh doanh "an toàn".
Bên cạnh đó, thị trường TPDN cũng được giải tỏa phần nào khi Thông tư 03/2023 cho phép ngân hàng được quyền mua TPDN (có điều kiện kèm theo). Đây cũng là một cách để các ngân hàng có thể thúc đẩy tăng trưởng cho vay qua việc mua TPDN, trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng còn yếu (chỉ khoảng 2% tại cuối quý I/2023) và thanh khoản tại ngân hàng đang dư thừa.
Ngoài ra, Thông tư cũng sẽ giúp tăng cầu trái phiếu và có lợi cho các ngân hàng hoạt động mạnh trên thị trường TPDN như TCB, MBB, VPB. Tuy nhiên còn tùy vào khẩu vị rủi ro nhất là trong bối cảnh hiện tại các ngân hàng này cũng ưu tiên việc quản trị rủi ro, cân bằng chất lượng tài sản hơn là mục tiêu tăng trưởng.
