Đến với các bản người Thái ở huyện Yên Châu, chúng ta sẽ được thưởng thức bản hòa tấu cồng chiêng đặc sắc, đậm nét riêng biệt của núi rừng. Những tiết tấu của cồng chiêng giữ vai trò điều phối nhịp, chuyển làn điệu trong suốt quá trình biểu diễn cùng với các loại nhạc cụ khác khi cùng hòa tấu. Điều đó tạo nên một giai điệu âm thanh phong phú, hào hùng, riêng biệt, lúc trầm, lúc bổng làm xao xuyến lòng người. Âm hưởng của cồng chiêng như đang muốn nói lời tỏ tình, chia sẻ, giữ chân người khách ở lại với vùng đất mến khách này. Đối với người Thái, cồng chiêng không thể thiếu trong đời sống sinh hoạt. Vì vậy, trong các bản làng của người Thái, già trẻ, gái trai đều biết đánh cồng chiêng một cách điêu luyện.
Khi có khách quý đến chơi nhà, các cô gái Thái với bộ trang phục áo cóm lộng lẫy cầm trong tay chiếc chiêng tấu lên những nhịp điệu dồn dập, kết hợp cùng với điệu múa phụ họa vui tươi như chào mời. Ngoài ra, âm thanh của cồng chiêng còn dùng làm bài nhạc đệm cho các bài khắp Thái, múa sạp, múa khăn piêu… Khi nghe âm thanh cồng chiêng vang lên như hòa vào cùng núi rừng sâu, qua khe suối đánh thức muôn loài đến hòa nhịp cùng với niềm vui hân hoan của người Thái trong các ngày hội.
Bà Lừ Thị My, bản Phát, xã Chiềng Pằn cho hay: “Người Thái chúng tôi thường đánh chiêng trống vào những ngày hội, ngày Tết, để mời tổ tiên về ăn Tết cùng con cháu. Cùng với đó, chúng tôi đánh chiêng, trống còn cầu mong thần linh phù hộ cho con cháu bản làng khỏe mạnh, gia đình hạnh phúc; thóc ngô đầy nhà, khoai sắn đầy vườn”.
Có thể thấy rằng, tiếng cồng chiêng đã tạo thành một không gian văn hóa đậm đà bản sắc Thái. Âm thanh của cồng chiêng không chỉ là một loại âm thanh đơn thuần, mà nó đã trở một loại âm thanh mang cái hồn linh thiêng của núi rừng, là ngôn ngữ giao tiếp của con người với thế giới siêu nhiên.
Âm thanh của chiêng trống như được thần thánh hóa để nối cõi thực với cõi vĩnh hằng, nhắc về công lao của ông cha ta đã xây dựng một nét đẹp văn hóa cồng chiêng đặc sắc. Tiếng cồng chiêng ngân vang hòa quyện vào với không gian tự nhiên tượng trưng cho đức tin của một dân tộc. Vừa được giao hòa gần như tuyệt đối với thiên nhiên muôn loài, vừa như tách ra để được vang âm trọn vẹn giữa đất trời bao la.