Sau khi xung đột với Ukraine nổ ra vào tháng 2/2022, Nga không chỉ xây dựng các chiến tuyến kiên cố mà còn cả hệ thống phòng thủ điện tử đáng gờm. Điều này buộc quân đội Ukraine ở tiền tuyến đang phải thích nghi nhanh chóng. Tổng tham mưu trưởng lực lượng vũ trang Ukraine Valerii Zaluzhnyi hồi đầu tháng 11/2023 nói rằng "chìa khóa chiến thắng" của Ukraine trong một cuộc chiến mà UAV đóng vai trò chủ chốt chính là có thêm các tổ hợp tác chiến điện tử.
Trong khi đó, tại Dải Gaza, cả Israel và Hamas đều đã triển khai các hệ thống tác chiến điện tử (EW) tối tân nhằm vô hiệu vũ khí của đối phương. Hamas đang ngày càng làm chủ năng lực tác chiến điện tử, nhờ sự ủng hộ từ những lực lượng đồng minh trong khu vực và mức độ phổ biến của công nghệ hiện đại. Với những vũ khí này, Hamas có thể cản trở năng lực do thám, trinh sát tình báo (ISR) và mạng lưới UAV của Israel ở tầm thấp hoặc trên mặt đất ở Dải Gaza.
Trong khi đó, Israel đã phát triển nhiều module tấn công điện tử vác vai của riêng mình và đã bán các hệ thống phản ứng gây nhiễu MCTECH MC-4/8-RA từ năm 2018. Việc phát triển các mô-đun nhỏ như vậy đã được thúc đẩy nhanh chóng kể từ đó và các lực lượng Israel sẽ tìm cách tận dụng lợi thế của nó trong phạm vi giới hạn của thành phố Gaza.
Xuồng không người lái cảm tử
Một trong những vũ khí nổi bật trong năm 2023 không thể không nhắc tới là xuồng không người lái tấn công tự sát. Xuồng không người lái được chế tạo dựa trên sự kết hợp giữa mô tô nước và ca nô.
Vũ khí này được nhận định là nhanh, nhỏ gọn và chính xác hơn nhiều so với tàu có thủy thủ đoàn. Ukraine lần đầu sử dụng xuồng cảm tử không người lái trong một cuộc tấn công vào cảng Sevastopol hồi tháng 10/2022 và đến nay đã làm hư hại nhiều chiến hạm Nga.
Xuồng không người lái Sea Baby của Ukraine. Ảnh: Pravda
Theo chuyên gia hải quân Nicholas Johnson của Tập đoàn RAND (tổ chức tư vấn quốc phòng cho Lầu Năm Góc có trụ sở tại Mỹ), việc sử dụng xuồng không người lái "đã cung cấp cho lực lượng Ukraine khả năng bất đối xứng, thách thức Hạm đội Biển Đen lớn hơn và có năng lực hơn của Nga".
Ông Vasyl Malyuk – lãnh đạo Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) cũng từng chia sẻ với Ukrainska Pravda rằng xuồng không người lái của hải quân đã phát huy hiệu quả trong việc giáng những đòn đáng kể vào Nga ở khu vực Biển Đen, chẳng hạn như việc nhắm mục tiêu thành công vào Cầu Crimea vào tháng 7/2023 cũng như gây thiệt hại cho tàu đổ bộ Olenegorskiy Gornyak và tàu chở dầu SIG của Nga.
Tháng trước, SBU cũng từng tiết lộ rằng bên cạnh việc sử xuồng không người lái được biến đển phổ biến là “Sea Baby” ở Biển Đen, cơ quan này hiện còn sở hữu một thiết bị tương tự có khả năng vượt trội khác mang tên “Mamai” với tốc độ tối đa có thể lên tới 110 km/h.
Trong khi đó, Nga cũng đang nỗ lực phát triển xuồng không người lái của riêng mình. Ông Mikhail Danilenko - Giám đốc Điều hành Công ty Công nghiệp Quân sự KMZ của Nga trước đó cho biết, đến cuối năm 2023, lô đầu tiên gồm 10 chiếc xuồng không người lái của Hải quân Nga sẽ được chế tạo và đưa đi thử nghiệm.