Bằng quyết tâm chính trị và những cách làm sáng tạo, Tuyên Quang đã trở thành điểm sáng trong công tác xóa mù chữ vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Duy trì các lớp xóa mù chữ
Mù chữ gây ra nhiều hệ lụy, tác động xấu đến mọi mặt của đời sống kinh tế xã hội. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến việc một bộ phận người dân nhận thức không đúng đắn các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, dễ bị kẻ xấu lợi dụng.
Bên cạnh đó, không biết chữ còn khiến người dân không tiếp thu được các kiến thức khoa học kỹ thuật mới khiến năng suất lao động, năng suất trồng trọt, chăn nuôi không cao… dẫn đến đói nghèo luôn tiềm ẩn.
Từ thực tế đó, những năm qua, việc tổ chức và duy trì lớp học xóa mù chữ tại các huyện vùng cao của tỉnh Tuyên Quang là nhiệm vụ quan trọng, với mục tiêu nâng cao dân trí, xóa đói giảm nghèo, phát triển văn hóa, xã hội.
Lớp học xóa mù chữ ở thôn Xín Cái, xã Nghĩa Thuận, tỉnh Tuyên Quang được mở với 38 học viên, 100% là đồng bào dân tộc Mông. Sau khi có kế hoạch mở lớp, cán bộ xã phối hợp với trưởng thôn và cán bộ, chiến sĩ Đồn biên phòng Nghĩa Thuận đi từng nhà vận động. Khi hiểu được lợi ích của việc học chữ, bà con tham gia rất tích cực, cố gắng sắp xếp thời gian, công việc gia đình để đến lớp đều đặn
Các học viên học từ 20 giờ đến 21 giờ 30 phút các tối từ thứ Hai đến thứ Sáu. Lớp học được tổ chức vào buổi tối vì ban ngày bà con đi làm nương rẫy và các công việc khác của gia đình. Học viên rất hăng hái và tập trung trong quá trình học nên tiếp thu kiến thức khá.
Bế con trên tay nắn nót viết từng chữ cái trên tấm bảng kẻ ô ly, chị Sùng Thị Lía, 21 tuổi, dân tộc Mông, học viên lớp học bộc bạch: “Không biết đọc, biết viết rất thiệt thòi lắm. Trước đây, em muốn viết tên mình, tên con mà cũng không biết viết, làm kinh tế không biết tính toán. Giờ được theo lớp học xóa mù chữ, em vui lắm. Tối nào em cũng đến lớp học đầy đủ, em bế con, khao khát học được con chữ”.
Kết thúc lớp học, các học viên được giáo viên là cán bộ, chiến sĩ đồn biên phòng Nghĩa Thuận dặn dò kỹ càng về việc ôn bài ở nhà, vì thế trên suốt quãng đường đi về, những tiếng phát âm chữ cái, con số cũng là cách để bà con nhớ lại những gì đã học.
Không chỉ ở Nghĩa Thuận, những năm qua, các lớp xóa mù chữ liên tiếp được mở ở nhiều địa phương trong tỉnh. Trong điều kiện còn nhiều khó khăn, song các nhà trường khi được giao nhiệm vụ đều rất tích cực trong công tác tổ chức và huy động học viên ra lớp.

Nâng cao dân trí xóa đói giảm nghèo
Hằng năm UBND tỉnh Tuyên Quang luôn quan tâm chỉ đạo, xây dựng chỉ tiêu, kế hoạch xóa mù chữ, nhằm nâng cao dân trí cho đồng bào các dân tộc, góp phần thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ chính trị, xã hội của địa phương.
Các lớp học được bố trí linh hoạt về thời gian, địa điểm, nội dung, phù hợp với trình độ và điều kiện sinh hoạt của người học. Đội ngũ giảng viên là giáo viên các trường tiểu học, THCS trên địa bàn - những người am hiểu ngôn ngữ và phong tục tập quán của đồng bào dân tộc thiểu số.
Thực tế triển khai cho thấy, xóa mù chữ không chỉ là nhiệm vụ của ngành giáo dục mà đã huy động được sự tham gia tích cực của cả hệ thống chính trị. Từ việc ban hành các chính sách hỗ trợ người học, công tác tổ chức, mở rộng đối tượng tham gia; đầu tư về cơ sở vật chất, con người; công tác phối hợp vận động, tạo sự đồng thuận trong cộng đồng các khu vực dân cư mở lớp.
Tỉnh Tuyên Quang xác định, công tác xóa mù chữ không dừng ở việc giúp người dân biết đọc, biết viết, mà hướng tới mục tiêu bền vững - tạo điều kiện để học viên tiếp tục học lên chương trình bổ túc, học nghề hoặc các khóa đào tạo kỹ năng. Đây là giải pháp giúp người dân áp dụng kiến thức vào sản xuất, kinh doanh, nâng cao thu nhập và chất lượng cuộc sống.
Công tác xóa mù chữ cũng được gắn với Chương trình mục tiêu quốc gia Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Nội dung giảng dạy lồng ghép kỹ thuật sản xuất nông nghiệp, kinh doanh nhỏ, quản lý tài chính gia đình... phù hợp điều kiện từng địa bàn, giúp người học “học để làm, học để sống tốt hơn”.
Nhờ các lớp học xóa mù chữ được tổ chức linh hoạt vào buổi tối hoặc thời gian nông nhàn, ngày càng nhiều người dân – từ thanh niên đến người lớn tuổi – biết đọc, biết viết và tính toán cơ bản. Khi biết chữ, bà con tự tin hơn trong giao dịch mua bán, áp dụng khoa học kỹ thuật vào trồng trọt, chăn nuôi, và mạnh dạn tham gia các tổ hợp tác, mô hình kinh tế mới. Tại nhiều địa phương người dân đã chủ động làm du lịch cộng đồng, đầu tư homestay phục vụ khách du lịch trong và ngoài nước.
Với nền tảng thành quả đạt được, tỉnh Tuyên Quang đặt mục tiêu duy trì chuẩn xóa mù chữ, tiếp tục nâng cao chất lượng giảng dạy, mở rộng quy mô lớp học. Sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, ngành giáo dục và các lực lượng xã hội là yếu tố then chốt giúp Tuyên Quang giữ vững vị thế là một trong những địa phương có phong trào xóa mù chữ mạnh, góp phần nâng cao dân trí, phát triển bền vững vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.