Đừng “tặc lưỡi” tiếp tay cho hàng giả

“Ma trận” hàng giả

Mở Facebook để tìm mua chiếc màn tuyn của Công ty cổ phần Dệt 10-10, chị Nguyễn Kim Anh ở phường Bưởi (quận Tây Hồ) thấy nhiều địa chỉ có tên Công ty cổ phần Dệt 10-10, trong đó có địa chỉ được hàng nghìn thành viên theo dõi nhưng chưa có “tích xanh”. Hoang mang không biết đâu là trang bán hàng thật của công ty, chị Kim Anh đành nhờ bạn đến tận đại lý mua cho bảo đảm.

Còn với anh Nguyễn Hữu Hùng ở phường Thanh Xuân Bắc (quận Thanh Xuân), trong một lần vô tình lướt Facebook, thấy quảng cáo kẹo sô cô la của Nga “xịn xò”, anh đã đặt mua 2 hộp. Tuy nhiên, khi nhận hàng, anh Hùng mới phát hiện hộp kẹo là hàng giả bởi nhãn chữ tiếng Nga dán đè lên dòng chữ mang tiếng nước khác đã được in sẵn trên bao bì.

Không mất cảnh giác như nhiều người tiêu dùng khác, anh Nguyễn Thế Thuyên ở phường Đội Cấn (quận Ba Đình) vẫn chủ động tìm đến dòng hàng nhái để mua sắm. Anh Thế Thuyên cho biết: “Tôi là khách hàng trung thành của một shop thời trang trên phố Hàng Gà (quận Hoàn Kiếm). Ở đó bán rất nhiều quần áo thời trang của các thương hiệu nổi tiếng như: Lacoste, Louis Vuitton, Gucci, Burberry… Mỗi sản phẩm có giá trung bình khoảng 2 triệu đồng. Biết là hàng nhái nhưng vì chất lượng phù hợp với giá tiền nên tôi vẫn lựa chọn”.

Hàng giả, hàng nhái đang tấn công mạnh mẽ vào thị trường thương mại điện tử và các nền tảng mạng xã hội. Chỉ cần vài cú nhấp chuột trên các sàn thương mại điện tử Shopee, Tiktok Shop hay Facebook, người tiêu dùng có thể tìm thấy vô vàn sản phẩm được quảng cáo là “hàng hiệu giá rẻ” nhưng thực chất lại là hàng giả, hàng kém chất lượng.

Không những thế, hàng giả, hàng nhái còn len lỏi vào các khu chợ truyền thống, thậm chí ngay trên phố lớn. Theo ghi nhận của phóng viên, tại nhiều chợ truyền thống như chợ Phùng Khoang (quận Nam Từ Liêm), chợ Ngã Tư Sở (quận Đống Đa), chợ Nhà Xanh (quận Cầu Giấy), chợ Tó (huyện Đông Anh)… dễ dàng bắt gặp những sản phẩm nhái các thương hiệu nổi tiếng với giá rẻ bất ngờ. Thậm chí, ngay cả trong các cửa hàng “bán đồ hiệu” trên nhiều tuyến phố tại Thủ đô, người tiêu dùng không khó để bắt gặp những chiếc túi Hermès, Chanel, Louis Vuitton hay các thương hiệu giày dép, quần áo thời trang Adidas, Nike… có giá chỉ từ vài chục, vài trăm nghìn đồng cho đến vài triệu đồng/chiếc. Đáng nói, các sản phẩm này thu hút khá đông người tiêu dùng mua sắm.

Không chỉ dừng lại ở quần áo, giày dép, mỹ phẩm, nhóm hàng được đánh giá có thể tác động xấu đến sức khỏe như thực phẩm không rõ nguồn gốc cũng được bày bán tràn lan. Từng mua và sử dụng sản phẩm sâm Hàn Quốc theo lời quảng cáo tại hội chợ, anh Nguyễn Văn Long, phường Lĩnh Nam (quận Hoàng Mai) chia sẻ: “Tôi mua về ngâm rượu uống vài lần rồi, thấy thơm thôi chứ không tốt như quảng cáo”.

Rõ ràng, sự dễ dãi, thiếu hiểu biết của người dân trong mua sắm là một trong những nguyên nhân khiến hàng giả, hàng kém chất lượng vẫn được bán tràn lan trên thị trường.

Theo số liệu của Ban Chỉ đạo phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả thành phố, trong 5 tháng đầu năm 2025, lực lượng chức năng đã kiểm tra 9.587 trường hợp, xử lý 8.770 vụ vi phạm về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (trong đó khởi tố 107 vụ, với 163 bị can), thu nộp ngân sách nhà nước hơn 2.000 tỷ đồng.

Điển hình là vào ngày 23/5, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an thành phố Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự và khởi tố bị can với đối tượng Nguyễn Văn Thiện (huyện Quốc Oai) vì sản xuất hàng trăm nghìn đôi tất nhái các thương hiệu lớn. Ngày 29-5, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an thành phố Hà Nội ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với 4 đối tượng làm gạo giả, thu giữ 875kg gạo ST25 Lúa - Tôm nhãn hiệu Ông Cua (Đặc sản Sóc Trăng)…

Thay đổi nhận thức và thói quen

Vấn nạn hàng giả chưa có dấu hiệu “hạ nhiệt” còn do đa số người mua hàng trên mạng có tâm lý dễ dãi, hiếm khi quan tâm đến nguồn gốc thực của sản phẩm, chủ yếu mua bằng niềm tin. Chính điều này đã vô tình tiếp tay cho các đối tượng sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ có cơ hội tồn tại và phát triển, gián tiếp gây hại cho các doanh nghiệp chân chính. Nguy hiểm hơn, tình trạng hàng giả tràn lan còn làm mất lòng tin của đối tác, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam.

Để góp phần cùng cơ quan chức năng xử lý hàng giả, hàng nhái, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Người tiêu dùng Việt Nam Vũ Văn Trung cho rằng: “Mỗi người tiêu dùng cần thay đổi nhận thức và thói quen tiêu dùng. Hãy từ bỏ tâm lý ham rẻ, sính hàng hiệu mà bất chấp nguồn gốc và chất lượng hàng hoá. Thay vì mua hàng theo kiểu “tiện đâu mua đó”, mua hàng chỉ dựa vào niềm tin mơ hồ, đặc biệt là hàng bán trên mạng, người tiêu dùng cần trang bị cho mình kỹ năng và kiến thức để phân biệt hàng thật, hàng giả, ưu tiên lựa chọn những sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng và được bán tại các địa chỉ uy tín”.

Hiện Tổng cục Quản lý thị trường đã mở cửa Phòng Trưng bày nhận diện hàng thật - hàng giả tại 62 Tràng Tiền (quận Hoàn Kiếm) với những chủ đề, sản phẩm hàng hóa khác nhau. Đây là “kênh” quan trọng giúp người tiêu dùng có thêm thông tin nhận diện và trở thành những người tiêu dùng thông thái.

Dưới góc độ chuyên môn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý và phát triển thị trường trong nước, Bộ Công thương Nguyễn Thanh Bình nhấn mạnh: “Không có ngoại lệ, không có vùng cấm, vi phạm về hàng giả, hàng nhái sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, người tiêu dùng cần phát huy vai trò giám sát, tích cực tố giác các hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả cho cơ quan chức năng để các đơn vị liên quan nhận biết và đưa ra biện pháp xử lý kịp thời”.

Việc nói “không” với hàng giả không chỉ giúp người tiêu dùng bảo vệ túi tiền và sức khỏe của bản thân và gia đình, mà còn là hành động thiết thực ủng hộ các doanh nghiệp làm ăn chân chính, đóng góp vào sự phát triển bền vững của kinh tế Thủ đô và đất nước.