Tiêu chí “Hòa thuận”: Có 4 chỉ báo (Trân trọng giá trị tốt đẹp ở người khác, thấy điều tích cực trong mọi tình huống; Chung sống thân ái, đánh giá cao người khác; Biết lắng nghe, quan tâm, chia sẻ với mọi người; Tích cực tham gia hoạt động vì cộng đồng) và 4 thể hiện (Quan tâm, chăm sóc người thân; Rèn luyện kỹ năng thích ứng với cuộc sống; Giúp đỡ gia đình; Tham gia hoạt động xã hội, giáo dục truyền thống, đạo đức, pháp luật).
Tiêu chí “Không gây mâu thuẫn”: Có 5 chỉ báo (Ý thức bản thân là một cá thể trong cộng đồng; Nhận biết giá trị bản thân, trân trọng giá trị người khác; Có khả năng đặt bản thân vào vị trí của người khác; Chấp nhận sự đa dạng của mọi người, đa văn hóa, đa sắc tộc, không phân biệt đối xử; Nhìn nhận mỗi người có điểm yếu điểm mạnh riêng) và 5 thể hiện (Quan tâm đến lợi ích chung; Tìm hiểu tính cách của bản thân; Rèn luyện kỹ năng thích ứng với cuộc sống; Xây dựng mối quan hệ bạn bè, thầy cô; quan hệ với mọi người).
Tiêu chí “Bình yên trong lòng”: Có 2 chỉ báo (Làm chủ cảm xúc bản thân, hạn chế cảm xúc tiêu cực với mình và người khác; Tự điều chỉnh nhận thức, cảm xúc để có hành vi phù hợp và 1 thể hiện (Rèn luyện kỹ năng thích ứng cuộc sống).
Tiêu chí “Tâm trí thư thái, tĩnh lặng”: Có 3 chỉ báo (Trân trọng cuộc sống mọi người xung quanh; Lập kế hoạch cân đối giữa việc học với hoạt động khác, không áp lực cho bản thân và người khác; Tinh thần lạc quan, vui vẻ, bình yên tâm hồn) và có 1 thể hiện (Rèn luyện kỹ năng thích ứng cuộc sống).
Tiêu chí “Bình tĩnh”: Có 3 chỉ báo (Giải quyết vấn đề bằng đối thoại thay vì đối đầu; Làm chủ bản thân, không để cảm xúc lấn át lý trí; Thực hiện việc tìm kiếm sự hỗ trợ để giải quyết vấn đề) và 2 thể hiện (Rèn luyện kỹ năng thích ứng cuộc sống; Xây dựng quan hệ với mọi người).
Tiêu chí “Thân thiện môi trường tự nhiên”: Có 2 chỉ báo (Sống hòa hợp, thân thiện, bảo vệ môi trường; Tích cực tuyên truyền, khuyến khích mọi người cùng bảo vệ môi trường) và 4 thể hiện (Khám phá vẻ đẹp của cảnh quan thiên nhiên; Tham gia bảo tồn cảnh quan; Tìm hiểu thực trạng môi trường; Bảo vệ môi trường).
Để nâng cao hiệu quả giáo dục giá trị hòa bình cho học sinh, giáo viên môn Giáo dục công dân và môn Giáo dục Quốc phòng dựa trên các tiêu chí đã nêu, đề xuất với nhà trường các hoạt động trải nghiệm giáo dục giá trị hòa bình phù hợp với từng cấp học, phù hợp với vùng miền, địa phương nhằm đảm bảo khả thi.
Giáo dục giá trị hòa bình với nhiều hình thức đa dạng, phong phú, bằng nghệ thuật, âm nhạc; Tổ chức hoạt động giáo dục giá trị hòa bình trong cộng đồng có sự tham gia của gia đình, nhà trường và xã hội. Bởi vì giáo dục không thể tách rời cuộc sống mà giáo dục chính là cuộc sống.
Nhà trường hướng tới “Trường học hạnh phúc”, tạo môi trường học tập an toàn, tôn trọng, để học sinh có sự yên tĩnh, cảm giác tốt đẹp, sống hoà thuận, thi đua lành mạnh thay vì ganh ghét, đấu đá; giải quyết mâu thuẫn bằng đối thoại, không đối đầu.
Ralph Waldo Emerson, triết gia người Mỹ (1803 - 1882), đã nói: “Hòa bình không thể đạt được qua bạo lực, nó chỉ có thể đạt được qua sự thông hiểu”. Học sinh biết tôn trọng đa văn hóa, đa sắc tộc để hội nhập với thế giới, hướng đến công dân toàn cầu.
Ảnh minh họa/INT |
Lan tỏa “Giáo dục vì hòa bình”
Năm 2013, Ngày quốc tế hòa bình (21/9) được Liên Hợp Quốc tổ chức kỷ niệm với chủ đề “Giáo dục vì hòa bình”. Thông qua chủ đề này, Liên Hợp Quốc một lần nữa nhấn mạnh tới vai trò của giáo dục trong việc đào tạo và giáo dục các công dân của thế giới. Trẻ em không chỉ cần học cách đọc, viết và tính toán, mà các em còn cần được dạy về cách tôn trọng những người khác, tôn trọng thế giới mà chúng ta đang sống và do đó, thúc đẩy sự phát triển và tiến bộ của xã hội theo hướng công bằng hơn, rộng mở hơn và hài hòa hơn.
Theo Chủ tịch Đại hội đồng Liên Hợp Quốc John W. Ashe, “Điều làm cho Ngày quốc tế hòa bình năm 2013 này trở nên độc đáo chính là lần đầu tiên, ngày kỷ niệm này đã được Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc dành riêng cho giáo dục hòa bình. Chúng ta hãy nhớ rằng, giáo dục là con đường dẫn đến sự tăng trưởng và phát triển cho người dân và xã hội, và giáo dục các giá trị của hòa bình là một phương tiện quan trọng giúp ngăn ngừa và giảm thiểu xung đột và chiến tranh”.
Cố Tổng thống Nam Phi, Nelson Mandela, từng nói: “Giáo dục là vũ khí mạnh nhất mà bạn có thể sử dụng để thay đổi thế giới”. Và hoàn toàn có lý khi thế giới cùng nhìn nhận vai trò của giáo dục là một trong những nền tảng quan trọng xây dựng hòa bình. Giáo dục giúp xóa tan “bóng đen ngu dốt” che phủ tầm mắt của mọi người, dẫn chúng ta đi đến con đường đúng đắn, biết tôn trọng, khoan dung và tương trợ lẫn nhau trong gia đình, trong cộng đồng và giữa mọi người dân trên toàn thế giới, không phân biệt xuất xứ, tôn giáo hay sắc tộc.
Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon kêu gọi cộng đồng quốc tế: “Chúng ta cam kết giáo dục cho trẻ em giá trị của lòng khoan dung và tôn trọng lẫn nhau. Chúng ta hãy đầu tư cho các trường học và các giáo viên để xây dựng một thế giới công bằng và đa dạng hơn. Chúng ta hãy đấu tranh cho hòa bình và bảo vệ hòa bình với tất cả sức mạnh của mình”.
(Theo Hải Lê/Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam)