Thứ ba là truyền đạt kiến thức về bản chất, đặc trưng của môi trường nhằm hình thành thái độ, ứng xử, ý thức trách nhiệm, quan niệm giá trị nhân cách, đạo đức đúng đắn về môi trường, cung cấp tri thức kỹ năng, phương pháp cần thiết cho những quyết định, hành động bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Khi được nâng cao nhận thức, kiến thức về bảo vệ môi trường sẽ góp phần thúc đẩy cộng đồng tham gia bảo vệ môi trường. Công tác này thường được thực hiện thông qua các hoạt động xã hội, các tổ chức quần chúng, các đoàn thể chính trị - xã hội để từng bước tiến tới xã hội hóa công tác bảo vệ môi trường, điều này có nghĩa là huy động các nhân tố thị trường và cộng đồng dân cư vào các mặt hoạt động trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.
TS. Trần Văn Miều, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam cho hay, qua nghiên cứu ở các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên và miền Bắc về vai trò của đoàn thể nhân dân trong bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu (năm 2016 và 2017); nghiên cứu ở các tỉnh Hải Dương, Nam Định, An Giang, Bến Tre và Cà Mau về vai trò của các đoàn thể nhân dân tham gia xây dựng nông thôn mới (năm 2018 và 2019) cho thấy, nhiều cán bộ của các đoàn thể nhân dân chưa được tiếp cận kịp thời những thông tin, quan điểm của Đảng và quy định của Nhà nước về bảo vệ môi trường và ứng phó bởi biến đổi khí hậu; thiếu kiến thức, kinh nghiệm và kỹ năng vận động quần chúng; công tác phản biện xã hội, kiểm tra, giám sát bảo vệ môi trường còn nhiều hạn chế.
Do đó, TS. Trần Văn Miều đề xuất cần nghiên cứu xây dựng chương trình bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ tham gia hoạt động bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.
Nhấn mạnh việc bảo vệ môi trường ven biển và đại dương, TS. Nguyễn Hữu Giới, Chủ tịch Hội Thư viện Việt Nam cho rằng, công tác truyên truyền, thông tin và giáo dục cho người dân, cho cộng đồng dân cư, cho các tổ chức, nhất là nhân dân ở vùng ven biển (28 tỉnh, thành phố có biển) còn chung chung, thiếu đồng bộ, thiếu bền vững.
TS. Nguyễn Hữu Giới đề xuất cần tiến hành các chương trình giáo dục cộng đồng thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng và từng bước đưa các môn học về môi trường biển, đảo và đại dương vào các trường học ở mọi cấp.
Bên cạnh đó, để hoạt động thông tin-tuyên truyền về bảo vệ môi trường ven biển và đại dương có hiệu quả, Nhà nước cần ban hành các chế tài xử phạt thật nghiêm khắc các hành vi gây ô nhiễm môi trường ven biển và đại dương; quan tâm và đầu tư hơn nữa cho các nghiên cứu khoa học công nghệ về biển.
Trong giai đoạn tới, cần tuyên truyền cho ngư dân ven biển tăng cường năng lực ứng phó nhanh, hiệu quả với các sự cố môi trường ở các vùng ven biển và trên biển; xã hội hoá, kêu gọi đầu tư từ khối doanh nghiệp trong hoạt động giám sát và ứng phó sự cố môi trường biển…