Hội thảo quốc gia với gần 300 đại biểu bàn giải pháp hoàn thiện pháp luật và thương mại hóa quyền sở hữu trí tuệ trong kỷ nguyên mới.
Hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề “Khai thác hiệu quả quyền sở hữu trí tuệ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội trong kỷ nguyên vươn mình của Việt Nam” thu hút gần 200 đại biểu dự trực tiếp và 100 đại biểu dự trực tuyến.
Hội thảo do Trường Đại học Luật TPHCM phối hợp với Cục Sở hữu trí tuệ tổ chức ngày 27/6.
Luật Sở hữu trí tuệ, sau gần 20 năm thi hành, đã chứng minh vai trò quan trọng trong hệ thống pháp luật Việt Nam về khoa học và công nghệ.
Tuy nhiên, quá trình triển khai cũng bộc lộ nhiều bất cập, đòi hỏi sửa đổi, bổ sung để đáp ứng yêu cầu mới. Đặc biệt là khi các nghị quyết quan trọng, như Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị và Nghị quyết 193/2025/QH15 của Quốc hội đặt ra những định hướng rõ ràng cho việc phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Hội thảo gồm hai phiên làm việc, với sáu bài tham luận được lựa chọn từ 43 bài gửi về từ các nhà nghiên cứu, giảng viên, luật sư và doanh nhân.
Nhiều ý kiến chuyên sâu đã được trình bày, góp phần làm sáng tỏ các vấn đề về chính sách và pháp lý trong khai thác quyền sở hữu trí tuệ.
Trong bài tham luận của ThS Đỗ Thị Hạnh (Cục Sở hữu trí tuệ) và PGS.TS. Lê Thị Nam Giang (Viện Sở hữu trí tuệ, Khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo), nhóm tác giả phân tích khung pháp lý và giải pháp nâng cao hiệu quả thương mại hóa quyền sở hữu trí tuệ là kết quả của các nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước.
Theo đó, mặc dù Việt Nam đã dành khoảng 2% GDP hằng năm cho khoa học và công nghệ, và gần đây nâng mức phân bổ lên tối thiểu 3% ngân sách theo yêu cầu của Nghị quyết 57-NQ/TW, song thực tế cho thấy kết quả nghiên cứu vẫn chưa được ứng dụng rộng rãi, đặc biệt trong hoạt động thương mại.
Tham luận còn đề xuất các giải pháp hoàn thiện khung pháp lý, học hỏi kinh nghiệm quốc tế và tháo gỡ rào cản trong quá trình thương mại hóa tài sản trí tuệ được đầu tư từ ngân sách nhà nước.
TS Nguyễn Phan Khôi (Trường Đại học Cần Thơ) và TS Võ Nguyên Hoàng Phúc (Trường Đại học Luật TPHCM) trình bày tham luận về pháp lý trong hợp đồng nghiên cứu và chuyển giao công nghệ, nhấn mạnh vai trò của các điều khoản chia sẻ lợi ích và rủi ro trong thúc đẩy nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng kết quả khoa học vào thực tiễn.
Tham luận nhấn mạnh sự cần thiết phải xây dựng các điều khoản linh hoạt, cân bằng và phù hợp với vai trò của Nhà nước - vừa là nhà đầu tư vừa là bên tiếp nhận chuyển giao công nghệ – nhằm phát triển nền khoa học công nghệ đổi mới sáng tạo.
Ngoài các nội dung chính, hội thảo cũng ghi nhận nhiều ý kiến trao đổi về các vấn đề pháp lý mới trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ như: quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến AI, bảo hộ kiểu dáng công nghiệp phi truyền thống, tên quốc gia...
Các ý kiến tập trung vào việc kiến nghị hoàn thiện khung pháp luật nhằm nâng cao hiệu quả thương mại hóa quyền sở hữu trí tuệ và tạo nền tảng pháp lý vững chắc để bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh Việt Nam đang vươn mình mạnh mẽ trên trường quốc tế.
Phát biểu khai mạc, PGS.TS Trần Việt Dũng, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Luật TPHCM khẳng định, Hội thảo có ý nghĩa đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam từng bước khẳng định vị thế mới trên trường quốc tế, khi kinh tế tri thức, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đang trở thành những động lực trung tâm thúc đẩy tăng trưởng bền vững.