Phong trào Kế hoạch nhỏ được ra đời từ năm 1958 với mục đích giáo dục đội viên, học sinh, khuyến khích các em tham gia tiết kiệm, góp nhặt những giấy vụn, báo cũ, vỏ lon, chai nhựa, trồng rau sạch, giao hàng đổi đồ dùng học tập, đóng góp vật phẩm.
Phong trào sẽ rất ý nghĩa nếu như các nhà trường, thầy cô thường xuyên nhắc nhở học sinh biết thu gom giấy vở cũ, giấy không sử dụng, hoặc những rác thải có khả năng tái chế để chung tay hỗ trợ, giúp đỡ các bạn thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn.
Thế nhưng, với những gì diễn ra gần đây thì có vẻ hình thức, phụ huynh đang phải tham gia trực tiếp vào phong trào kế hoạch nhỏ của các con. Bởi lẽ, cùng với phát động phong trào, các giáo viên chủ nhiệm thường “giao chỉ tiêu” cho từng học sinh. Tại nhiều nhà trường, giáo viên chủ nhiệm nhắn tin vào nhóm lớp để phụ huynh hỗ trợ lớp hoàn thành nhiệm vụ.
Chị Nguyễn Thị Lan ở quận Đống Đa cho biết, để có 4kg giấy nộp cho con thực hiện kế hoạch nhỏ đối với chị thực sự là một gánh nặng. Bởi gia đình làm nghề buôn bán, nhà chật nên không có nhiều giấy cũ hoặc đồ bỏ đi. Mỗi lần nộp kế hoạch nhỏ, chị phải ra hàng giấy vụn để mua cho con mang đi.
"Để kế hoạch nhỏ thật sự trở thành một phong trào ý nghĩa, rèn luyện kỹ năng cho học sinh, thiết nghĩ các nhà trường cần sớm bỏ tính hình thức của phong trào này. Hãy để phong trào diễn ra một cách nhẹ nhàng, tự nguyện. Không nên giao chỉ tiêu cho từng lớp, để rồi giáo viên chủ nhiệm lại giao cho từng học sinh, từng phụ huynh như hiện nay" - chị Lan nói.
Theo đại diện Hội đồng Đội thành phố Hà Nội, phong trào Kế hoạch nhỏ được triển khai thường niên từ cấp Trung ương đến cấp Liên đội, Chi đội. Các em học sinh tự nguyện gom góp giấy nháp, báo cũ, chai nhựa hoặc các đồ dùng có thể tái chế để mang đến lớp cùng các bạn đóng góp.
Những sản phẩm có thể tái chế được tập hợp và làm sạch để sử dụng làm nguyên liệu thực hiện các sản phẩm tái chế, phục vụ công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học cho học sinh.
Hơn thế nữa, phong trào Kế hoạch nhỏ đã đóng góp nguồn lực để thực hiện các công trình măng non và các hoạt động an sinh xã hội. Mỗi em học sinh đóng góp vào phong trào Kế hoạch nhỏ cũng chính là đang chung tay hỗ trợ, giúp đỡ các bạn thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn.
Để phong trào “Kế hoạch nhỏ” được lan tỏa sâu rộng trong đời sống xã hội, tổ chức Đội các cấp đã và đang tiếp tục tuyên truyền sâu rộng về mục đích, ý nghĩa tốt đẹp của phong trào đến các em thiếu nhi, gia đình và toàn xã hội để hiểu đúng và duy trì, phát triển phong trào lớn và ý nghĩa này trong công tác giáo dục đối với thiếu nhi Việt Nam.