Khuyến khích mô hình trường trong doanh nghiệp công nghệ

Quan tâm đến các trường ngoài công lập, đại biểu Nguyễn Việt Hà (đoàn Tuyên Quang) đặt vấn đề, cách nào thúc đẩy các trường này phát triển.

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn trao đổi, hệ thống trường ngoài công lập có sự đóng góp nhất định. Ở nhiều quốc gia, hệ thống các trường đại học ngoài công lập giữ vai trò quan trọng, trường công chiếm quy mô nhỏ.

Tại Việt Nam, Nhà nước vẫn đảm nhiệm vai trò chủ đạo trong giáo dục đại học. Trong 243 trường đại học, tỷ lệ trường ngoài công lập, quốc tế chiếm khoảng 23 -24%.

Theo Bộ trưởng, hệ thống trường ngoài công lập mới tham gia, gánh vác một phần. Hệ thống trường công - tư bình đẳng, cùng gánh vác đóng góp cho phát triển khoa học công nghệ, nhân lực cho đất nước.

Thực tế, nhiều trường đã chủ động, phát triển ấn tượng. Bộ trưởng viện dẫn, những trường do doanh nghiệp lĩnh vực khoa học công nghệ thành lập có sự gắn kết chặt chẽ, thống nhất giữa chương trình đào tạo với nhu cầu đầu ra, đáp ứng nhu cầu sản xuất.

Do đó, cần khuyến khích mô hình trường trong doanh nghiệp công nghệ. Bộ GD&ĐT sẽ tiếp tục nghiên cứu, thực hiện nhiều chính sách hỗ trợ phát triển hệ thống các trường ngoài công lập.

Nhận thấy, một số đại học ở Việt Nam có tiềm lực về nghiên cứu khoa học, nhưng đại biểu Trần Thị Thu Đông (Bạc Liêu) cho rằng, khả năng thương mại hóa kết quả và chuyển giao còn hạn chế.

Nguồn thu từ nghiên cứu khoa học còn thấp, chỉ tập trung một số trường và tỷ lệ chỉ chiếm 10% tổng nguồn thu. Tỷ lệ này thấp hơn rất nhiều trường tiên tiến trên thế giới là 30%. Đại biểu đề nghị, Bộ trưởng nêu giải pháp ứng dụng nghiên cứu vào thực tiễn thay vì chỉ dừng lại ở các "công bố khoa học".

Trao đổi về vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhìn nhận, đây là câu hỏi thời sự, khi đề cập đến vai trò của các đại học trong phát triển khoa học rất lớn. Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị đã khai thông điểm vướng mắc trong chuyển giao sản phẩm khoa học để thương mại hóa, tạo gắn kết mới giữa nhà trường và doanh nghiệp.

Để đạt mục tiêu này, còn nhiều hạn chế. Bộ trưởng chia sẻ, Hệ thống thiết bị, phòng thí nghiệm, điều kiện hoạt động khoa học ở các trường còn hạn chế. "Muốn có các sản phẩm khoa học tiên tiến, phòng thí nghiệm cũng phải đổi mới. Lạc hậu quá, làm ra thì cũng không bán cho ai được..

Bên cạnh đó, các sản phẩm nghiên cứu xưa đến nay chủ yếu để công bố quốc tế, ít sản phẩm có thể ứng dụng, đáp ứng yêu cầu công nghệ. Các doanh nghiệp quy mô nhỏ chưa có nhiều nhu cầu đổi mới về công nghệ. Trong khi doanh nghiệp lớn ứng dụng công nghệ nhưng toàn mua của thế giới.

Theo Bộ trưởng, nhà trường và doanh nghiệp phải tìm đến nhau. Doanh nghiệp đặt đầu bài cho nhà khoa học, và thương mại hóa kết quả thì mới đảm bảo thực tiễn, có tính ứng dụng cao.