Tiếp đến, kỳ thi phải hướng đến sự phân hóa phù hợp với lựa chọn môn học mà người học đã chọn. Điều này có ý nghĩa định hướng sự phát triển của cá nhân và phân luồng học tập, kết nối với quá trình lập thân, lập nghiệp của HS.
- Yêu cầu định hướng nghề nghiệp cần được đặt ra như thế nào trong Kỳ thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025. Yêu cầu này cần cụ thể hóa thế nào?
- Thực tế định hướng nghề nghiệp là một yêu cầu của giáo dục, được thống nhất triển khai trong toàn bộ chương trình chứ không chỉ bắt đầu thực hiện ở THPT. Ở THPT, việc định hướng được chú trọng hơn, bằng việc quy định HS học theo các môn lựa chọn, phù hợp với định hướng nghề nghiệp của từng em. Do đó, thi tốt nghiệp THPT nói riêng, xét tốt nghiệp THPT nói chung, theo tôi chắc chắn phải thể hiện được yêu cầu này.
Cụ thể, kỳ thi nên có các môn thi phù hợp với sự lựa chọn của thí sinh và gắn kết với quá trình tuyển sinh giáo dục nghề nghiệp sau này. Với năng lực của ngành hiện nay, chúng ta có thể xây dựng được ngân hàng với kiểu câu hỏi đa dạng để đánh giá được năng lực sát với môn học. Linh hoạt tổ chức các đợt thi có sự phân quyền cho trường học - địa phương ở phạm vi nhất định. Đồng thời, làm tốt việc kết nối hệ thống kỳ thi cuối cấp và quá trình học tập được thể hiện trong học bạ mới có thể đảm bảo định hướng nghề nghiệp có ý nghĩa với việc học của HS.
Ảnh minh họa/ INT |
- Yêu cầu ứng dụng CNTT đang đặt ra ngày càng mạnh mẽ với giáo dục. Vậy với Kỳ thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025, việc ứng dụng CNTT cần được tăng cường ra sao để đáp ứng được yêu cầu, xu thế, đặc biệt khi ChatGPT có ảnh hưởng lớn như hiện nay?
- Đến năm 2025, chúng ta khó có thể biết có bao nhiêu phần mềm phổ dụng, ưu việt sẽ ra đời, tác động mạnh mẽ đến giáo dục, có khi hơn cả những gì ChatGPT mang lại. Hơn nữa, thời điểm này, chúng ta không thể phủ nhận HS đã có năng lực công nghệ khá tốt ở phạm vi nào đó. HS được học tập với các nền tảng công nghệ nên thành thạo trong thao tác và khai thác được dữ liệu trên Internet…
Chuyển đổi số cũng trở thành nhiệm vụ quan trọng của Chính phủ. Ngành GD-ĐT đã thực hiện Quyết định 131/QĐ-TTg để từng bước chuyển đổi số thành công, trong đó có ứng dụng CNTT trong đánh giá, trong tổ chức các kỳ thi, tuyển sinh. Tôi cho rằng, đây là tiền đề để đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong Kỳ thi tốt nghiệp 2025 và về sau.
Chúng ta có thể tổ chức cuộc thi trên máy tính; tổ chức nhiều điểm thi, đợt thi mà vẫn đảm bảo an toàn, công bằng. Chúng ta có thể xây dựng ngân hàng câu hỏi, tự luận, trắc nghiệm với nhiều kiểu câu… để đảm bảo kỳ thi chuẩn hóa, sẵn sàng cho sự phân cấp trong tổ chức mà vẫn đảm bảo chất lượng.
Với CNTT, quản lý dữ liệu lớn không chỉ của kỳ thi mà cả quá trình học tập theo thời gian thực, từ đó chúng ta đánh giá được chất lượng dạy học ở mỗi lớp học, trường học, địa phương. Điều này rất ý nghĩa trong việc giám sát chất lượng toàn bộ quá trình dạy học trên phạm vi quốc gia.
- Xin cảm ơn PGS!
Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 cần kế thừa được ưu điểm của những phương thức tổ chức hiện đại, tăng cường ứng dụng CNTT và phân quyền cho địa phương, để vừa đảm bảo được yêu cầu chuẩn hóa, chất lượng trên phạm vi quốc gia, vừa sát với quá trình giáo dục và điều kiện thực thi của mỗi tỉnh/thành. Điều đó giúp kỳ thi linh hoạt hơn, ổn định, tránh rườm rà, tốn kém. - PGS.TS Chu Cẩm Thơ