Tình trạng dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng không tốt tới tâm sinh lý trẻ em, học sinh. Các em ít được vận động, giao lưu cùng bạn bè, thầy cô, không được sống, học tập trong môi trường giáo dục ở nhà trường nên tạo ra căng thẳng, nhiều em bị trầm cảm, bị stress. Cũng do tình hình dịch bệnh nên việc tổ chức tuyên truyền, giáo dục kiến thức, kỹ năng sống nói chung và kỹ năng phòng chống bạo lực học đường nói riêng bị gián đoạn.
Vai trò của tổ chức các đoàn thể trong nhà trường có lúc, có nơi còn hạn chế, một số cán bộ giáo viên phụ trách công tác Đoàn, Đội còn thiếu kinh nghiệm, thường xuyên thay đổi, thiếu tính kế thừa, chỉ tập trung nhiều cho chuyên môn. Kỹ năng ứng xử với học sinh và xử lý tình huống của một số giáo viên còn hạn chế.
Nhiều giáo viên, nhà trường chưa quan tâm đúng mức đến việc phòng chống bạo lực học đường. Công tác tư vấn tâm lý cho học sinh còn nhiều hạn chế, nhiều nơi thiếu cán bộ, giáo viên kiêm nhiệm công tác tư vấn tâm lý học đường, thậm chí còn chưa bố trí nơi đặt phòng tư vấn tâm lý ở trường THCS, THPT hoặc góc tư vấn tâm lý đối với trường tiểu học.
Giải quyết bạo lực học đường
Để giải quyết vấn nạn bạo lực học đường, Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm -Phó Chủ tịch Hội Khoa học Tâm lý Giáo dục Việt Nam cho rằng, cần có những giải pháp mang tính tổng thể. Trước nhất, giáo dục trong gia đình và giáo dục nhà trường, xã hội cần gắn chặt với nhau, giáo dục cho học sinh có ý thức, phát triển nhân cách hài hòa, có giá trị sống, biết yêu thương, tôn trọng, khoan dung.
Gia đình, nhà trường, xã hội cần nâng cao nhận thức, ý thức cho học sinh và con em mình về những hành động bạo lực và hậu quả của những hành động bạo lực này. Trong đó, gia đình cần chú trọng giáo dục con cái như phê phán những hành vi thô bạo, xử lý nghiêm khắc những hành vi thô bạo, bạo lực từ con trẻ; hình thành cho trẻ về tính quan tâm, giúp đỡ người khác.
Nhà trường cần chú trọng tới việc giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống cho học sinh; quan tâm tới từng học sinh (đặc biệt là những học sinh có hoàn cảnh đặc biệt) và chủ động trao đổi thông tin với gia đình học sinh; tăng cường hoạt động ngoại khóa, tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích.
Cùng đó, các nhà trường cần xây dựng nội quy chặt chẽ, phù hợp. Khi học sinh vi phạm, nhà trường chiếu theo nội quy để xử lý, tránh để các em cảm thấy không phục hoặc vô lý. Các hình phạt giúp học sinh nhận thức hậu quả và học cách chịu trách nhiệm cho việc làm của mình… Chỉ khi đồng bộ như vậy, tình trạng bạo lực trong học đường mới được đẩy lùi, từ đó góp phần xây dựng được môi trường giáo dục lành mạnh.
"Chân kiềng” giáo dục là gia đình - nhà trường - xã hội luôn là nguyên tắc bảo đảm cho mọi hoạt động giáo dục đạt hiệu quả. Và công tác xây dựng môi trường giáo dục thân thiện và có văn hóa, ngoài việc xây dựng các quy tắc rõ ràng, đo đếm được và khả thi thì cần có chế tài, trách nhiệm cụ thể của mỗi cấp quản lý, của nhà giáo, học sinh trong việc thực thi và giám sát.
Phụ huynh học sinh cũng cần cộng đồng trách nhiệm, nghiêm túc tham gia việc thực thi và giám sát để việc xây dựng trường học văn hóa trở thành nhu cầu của chính mỗi đơn vị. Đây cũng chính là giải pháp tích cực để chủ động ngăn ngừa những hành vi tiêu cực trong môi trường học đường hiện nay.