Ngày 31/5, tại Hà Nội, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Ngoại giao đã tổ chức họp báo giới thiệu Lễ hội Vì Hòa bình năm 2024 với chủ đề : “Chung tay kiến tạo thế giới hòa bình”.
Đây là lần đầu tiên Lễ hội Vì Hòa bình được tổ chức nhằm tôn vinh giá trị của hòa bình, tri ân các anh hùng liệt sĩ, tưởng niệm các nạn nhân chiến tranh, góp phần nâng cao vị thế, hình ảnh của đất nước, con người Việt Nam, xây dựng Quảng Trị thành một không gian văn hóa vì Hòa bình, là điểm đến vì Hòa bình.
Lễ hội hướng tới kỷ niệm 70 năm ngày ký kết Hiệp định Geneve về đình chỉ chiến tranh, lập lại hòa bình Đông Dương (20/7/1954 - 20/7/2024), 77 năm ngày Thương binh-Liệt sĩ (27/7/1947 – 27/7/2024), hướng tới kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025).
Tham dự sự kiện có Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông; Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc; Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị Võ Văn Hưng; Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị Hoàng Nam-Trưởng Ban tổ chức lễ hội.
Tại sự kiện, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị Hoàng Nam đã thông tin về các hoạt động trong khuôn khổ Lễ hội Vì Hòa bình năm 2024. Theo đó, cùng với hoạt động tri ân, tưởng niệm, chương trình Lễ hội được thiết kế với nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật, âm nhạc, giải trí, thể thao, ẩm thực được tổ chức ở nhiều không gian khác nhau, với nhiều cung bậc khác nhau, hướng đến nhiều đối tượng khác nhau, đặc biệt là những người trẻ.
Lễ hội sẽ được khai mạc vào tối 6/7/2024, tại Di tích quốc gia đặc biệt Đôi bờ Hiền Lương- Bến Hải với chuỗi các hoạt động ý nghĩa, các chương trình nghệ thuật đặc sắc với mong muốn dấu ấn của lễ hội sẽ tạo ra các điểm nhấn cảm xúc “mang cả thế giới hòa bình đến Quảng Trị”- mảnh đất đã trở thành biểu tượng cho khát vọng hòa bình, sự hàn gắn và hồi sinh.
Theo đó, Lễ hội Vì Hòa bình năm 2024 sẽ có các hoạt động chính bao gồm: Ngày hội Đạp xe vì hòa bình (29-30/6), dự kiến có khoảng 1.000 vận động viên phong trào trong nước và quốc tế tham dự; Chương trình nghệ thuật đặc biệt Khai mạc Lễ hội Vì Hòa bình với chủ đề Kết nối những nhịp cầu (tối 6/7); Lễ hội Văn hóa, ẩm thực Hương vị miền hoa nắng (12-14/7).
Ngoài ra, công chúng cũng sẽ được tham dự nhiều chương trình giao lưu âm nhạc đặc biệt xuyên suốt thời gian diễn ra Lễ hội...Đáng chú ý, hiện Ban tổ chức đã mời được 7 quốc gia đồng ý cử đoàn nghệ thuật tham dự Lễ hội, trong đó có không ít nghệ sĩ nổi tiếng thế giới tới từ Hàn Quốc, Nhật Bản và Hoa Kỳ.
Một chương trình chính khác tại Lễ hội Vì hòa bình là "Ước nguyện hòa bình" vào tối 26/7 tại Bến thả hoa bờ Bắc sông Thạch Hãn và Di tích Quốc gia đặc biệt Thành cổ Quảng Trị với các hoạt động như: Lễ dâng hoa, dâng hương, thả hoa đăng, cầu nguyện.
Đặc biệt, tiếng chuông cầu nguyện hòa bình diễn ra đồng thời với các hoạt động tri ân tại tất cả nghĩa trang, bia tưởng niệm, nhà thờ các Anh hùng liệt sĩ. Ngoài các hoạt động nói trên, Lễ hội sẽ có nhiều hoạt động ý nghĩa hưởng ứng Lễ hội vì hòa bình, đặc biệt là Chương trình nghệ thuật chính luận "Vĩ tuyến 17-Khát vọng hòa bình", do Báo Nhân Dân tổ chức diễn ra vào tối 19/7, tại khu vực Kỳ đài bờ Bắc khu di tích đặc biệt Quốc gia đôi bờ Hiền Lương-Bến Hải.
Giải Chạy Marathon "Hành trình về đất lửa" tỉnh Quảng Trị diễn ra từ ngày 15-16/6; Ngày hội Văn hóa các dân tộc Việt Nam; các giải thể thao quốc gia, Hội chợ thương mại quốc tế "Nhịp cầu xuyên Á"… Ngoài ra, Lễ hội Vì Hòa bình sẽ được tổ chức theo hướng "mở", chỉ có ngày bắt đầu chứ không có... bế mạc. Đây cũng là cách Ban tổ chức gửi đi thông điệp: Bất cứ lúc nào, công chúng cũng có thể tới tận hưởng không khí lễ hội, không khí vì hòa bình tại Quảng Trị.
Phát biểu tại sự kiện, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị Võ Văn Hưng nhấn mạnh: Việt Nam là quốc gia yêu chuộng hòa bình. Trải qua những cuộc chiến đấu lâu dài, gian khổ, chịu đựng biết bao mất mát, hy sinh, hơn ai hết, dân tộc Việt Nam nhận rõ giá trị của hòa bình.
Quảng Trị là vùng đất giàu truyền thống văn hóa, lịch sử, có vị trí chiến lược quan trọng trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Nơi đây từng được xem là “chiến địa”, “trấn biên”, phên dậu” và ba lần được chọn làm thủ phủ của đất nước.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị nêu rõ, trong các cuộc kháng chiến giành độc lập của dân tộc, Quảng Trị là nơi gánh chịu nhiều đau thương, hy sinh mất mát, chứng kiến bao cảnh tàn khốc, hủy diệt của chiến tranh. Nhưng hôm nay, nơi đây “đất thiêng đã nở đóa hoa hòa bình”, Quảng Trị đã hồi sinh và vươn mình lớn dậy, khởi sắc trên tro tàn đổ nát của chiến tranh, trong thế giới hòa bình và hội nhập.
Xuất phát từ ý nghĩa đó, Chủ tịch Ủy ban nhân tỉnh Quảng Trị Võ Văn Hưng cho hay, tỉnh Quảng Trị đã ấp ủ, thai nghén Đề án tổ chức Lễ hội Vì Hòa bình từ 5 năm trước với mục đích nhân văn lớn lao nhằm tôn vinh giá trị của hòa bình; tri ân các anh hùng liệt sĩ đã anh dũng hy sinh vì sự trường tồn của Tổ quốc, tưởng niệm các nạn nhân chiến tranh; góp phần nâng cao vị thế, hình ảnh của đất nước, con người Việt Nam; xây dựng Quảng Trị từng bước trở thành không gian văn hóa vì hòa bình, điểm đến vì hòa bình, truyền đi thông điệp yêu chuộng hòa bình của dân tộc Việt Nam, kêu gọi nhân loại chung tay xây dựng nền hoà bình bền vững trên thế giới.
Đề cập về Lễ hội, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc nhấn mạnh 5 ý nghĩa của sự kiện, bao gồm:
Thứ nhất, Lễ hội đáp ứng đúng quan tâm chung của cộng đồng quốc tế hiện nay. Hòa bình luôn là khát vọng cháy bỏng của nhân loại, đặc biệt trong bối cảnh thế giới phức tạp hiện nay.
Thứ hai, Lễ hội cũng truyền đi thông điệp: Việt Nam yêu chuộng hòa bình, bao dung và nhân nghĩa. Việt Nam mong muốn đóng góp vào vấn đề nóng bỏng nhất của thời đại là kiến tạo và gìn giữ hòa bình.
Thứ ba, Lễ hội góp phần quảng bá những sắc màu văn hóa, nghệ thuật tiêu biểu của Quảng Trị; là sự kết hợp sống động giữa truyền thống và hiện đại, lan tỏa vẻ đẹp văn hóa Việt Nam đậm đà bản sắc, giàu tính nhân văn và đầy sức cuốn hút.
Thứ tư, Lễ hội đóng góp vào việc tôn vinh, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, tạo cơ hội để các nền văn hóa các quốc gia gặp gỡ, qua đó thúc đẩy hiểu biết lẫn nhau, hợp tác cùng có lợi, gắn kết người dân, đưa văn hóa trở thành động lực mạnh mẽ cho phát triển, chung tay xây dựng một thế giới hòa bình đoàn kết và phồn vinh.
Bên cạnh đó, thông qua quảng bá các giá trị văn hóa đặc sắc của Quảng Trị nói riêng, Việt Nam nói chung, sự kiện cũng giúp tôn vinh, làm phong phú thêm kho tàng văn hóa nhân loại. “Lễ hội sẽ tạo động lực quan trọng để Quảng Trị không chỉ trở thành không gian văn hóa vì hòa bình, địa chỉ đỏ vì hòa bình, nơi hội ngộ bạn bè bốn phương yêu chuộng hòa bình, mà còn góp phần quảng bá tiềm năng, thu hút du lịch, hợp tác quốc tế, đóng góp cho sự phát triển kinh tế-xã hội bền vững của địa phương” Thứ trưởng Hà Kim Ngọc nêu rõ.
Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông mong muốn Lễ hội Vì Hòa bình năm 2024 sẽ là minh chứng sống động cho khát vọng khi Quảng Trị đón nhận bạn bè quốc tế, cùng nhau xây dựng một tương lai hòa bình, đoàn kết và phát triển, biến quá khứ đau thương thành động lực mạnh mẽ cho những bước tiến mới.
Lễ hội Vì hòa bình được tổ chức vào tháng 7 là mùa tri ân và tôn vinh giá trị hòa bình trên "vùng đất lửa" Quảng Trị. Vào tháng 7 hằng năm, dòng người từ mọi miền Tổ quốc lại về với Quảng Trị, vùng đất gánh chịu nhiều đau thương, mất mát, chứng kiến bao cảnh tàn khốc và hủy diệt của chiến tranh để tưởng nhớ và tri ân những người con ưu tú của dân tộc đã ngã xuống vì hòa bình, độc lập, tự do và thống nhất non sông.
Trên địa bàn tỉnh Quảng Trị hiện có 72 nghĩa trang liệt sĩ, trong đó có hai Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Đường 9 và Trường Sơn - nơi an nghỉ của gần 60.000 Anh hùng liệt sĩ trên khắp cả nước.
Với gần 500 di tích lịch sử cách mạng, Quảng Trị được xem như bảo tàng sinh động về di tích chiến tranh cách mạng của Việt Nam; trong đó có các hệ thống di tích gắn liền với cuộc chiến tranh vệ Tổ quốc như: Đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải, Đường Hồ Chí Minh, Địa đạo Vịnh Mốc và Hệ thống làng hầm Vĩnh Linh, Thành cổ Quảng Trị và những địa điểm lưu niệm sự kiện 81 Ngày đêm năm 1972..