Ngày 5-6, cựu Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence đã nộp hồ sơ tranh cử lên Ủy ban Bầu cử Liên bang nhằm tuyên bố chính thức tham gia cuộc đua vào Nhà Trắng trong năm 2024. Theo hãng tin AP, dự kiến ông Pence sẽ khởi động chiến dịch tranh cử trong ngày 7-6 (giờ địa phương) nhân sinh nhật lần thứ 64 của mình, thông qua một bài phát biểu tại TP Des Moines (bang Iowa, Mỹ).
Ông Pence sẽ cạnh tranh trực tiếp với cựu Tổng thống Donald Trump - người từng là cấp trên của ông khi cả hai làm việc tại Nhà Trắng. Trong bối cảnh đó, đài BBC đánh giá chiến dịch tranh cử tổng thống của ông Pence sẽ có rất nhiều điều thú vị.
Cựu Tổng thống Mỹ Mike Pence. Ảnh: REUTERS
Dày dặn kinh nghiệm
Ông Pence được đánh giá là một chính trị gia dày dặn kinh nghiệm, từng là một nhà lập pháp và từng giữ chức thống đốc bang. Trên cương vị phó tổng thống Mỹ, ông từng giữ nhiều vai trò quản lý cấp cao và có 4 năm xây dựng mối quan hệ với các quan chức trong đảng Cộng hòa.
Ngoài ra, ông còn là một diễn giả có phương pháp trình bày lôi cuốn. Ông đã có nhiều buổi tranh luận gây ấn tượng và từng là người dẫn chương trình phát thanh nổi tiếng.
Ông Pence sẽ mang tất cả hành trang kinh nghiệm này của mình để bước vào một thời điểm chưa từng có tiền lệ trong lịch sử Mỹ. BBC cho biết với việc ông Trump và ông Pence cùng tranh cử, đây là lần đầu tiên một cựu tổng thống và cựu phó tổng thống của ông ta sẽ cạnh tranh trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng họ.
“Ông Pence là một người bảo thủ truyền thống. Ông ấy không phải là một người hay nói nhiều" - ông David Oman, cựu chủ tịch đảng Cộng hòa tại bang Iowa nhận định về ông Pence.
Quyết định tranh cử của ông Pence đã khiến nhiều người ủng hộ ông Trump thay đổi cái nhìn về vị cựu phó tổng thống. Họ đã từng hoài nghi ông Pence, nhưng giờ, họ bắt đầu có thái độ thù địch ông. Họ xem việc ông Pence không ủng hộ nỗ lực của cựu tổng thống Trump, nhằm lật ngược thất bại trong cuộc bầu cử năm 2020, là một sự phản bội.
Hồi tháng 5, ông Pence đã làm chứng trước đại bồi thẩm đoàn liên bang. Theo đó, ông đã cung cấp lời khai cho cuộc điều tra về vai trò của ông Trump trong vụ bạo loạn tại Điện Capitol và nỗ lực đảo ngược kết quả bầu cử năm 2020.
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và cựu Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence. Ảnh: AP
Và vào tháng 3, ông Pence cho rằng "những lời nói liều lĩnh" của ông Trump đã khiến gia đình ông gặp nguy hiểm. Ông cũng cảnh báo: "Lịch sử sẽ khiến ông Donald Trump phải chịu trách nhiệm".
Lợi thế của ông Pence
Để thành công trong cuộc tranh cử tổng thống của mình, ông Pence cần cựu tổng thống Trump chùn bước. Là một người sùng đạo Thiên Chúa, ông Pence có mối quan hệ chặt chẽ với cộng đồng truyền giáo Mỹ. Đây được xem là lợi thế của ông Pence so với ông Trump.
Đây cũng là một trong những lý do khiến ông Trump chọn ông Pence làm ứng viên phó tổng thống trong cuộc tranh cử năm 2016. Khi ấy, các cố vấn trong chiến dịch tranh cử của ông Trump tin rằng ông Pence sẽ xoa dịu mối lo ngại của các cử tri Thiên Chúa giáo.
Trong suốt thời gian tại nhiệm, ông Pence thực sự là đại sứ của chính quyền ông Trump với cánh hữu Thiên Chúa giáo.
Với kinh nghiệm này, ông Pence được cho là sẽ giành lợi thế không nhỏ trong cuộc bầu cử sơ bộ, đặc biệt tại bang Iowa - bang tổ chức tranh cử đầu tiên của đảng Cộng hòa và là nơi những người theo đạo Thiên Chúa bảo thủ có ảnh hưởng đáng kể.
“Khoảng 30% cử tri đảng Cộng hòa sẽ tập trung tại bang Iowa cho cuộc tranh cử được tổ chức vào đầu năm 2024. Vì vậy, các ứng viên phải đầu tư nghiêm túc cho cuộc tranh cử này” - ông Oman nói.
Tuy nhiên, không chỉ với ông Trump, ông Pence còn phải cạnh tranh với những đối thủ khác như ông DeSantis và ông Tim Scott - thượng nghị sĩ bang South Carolina. Theo BBC, cuộc đua càng đông và càng chia rẽ thì khả năng không ai có thể đánh bại ông Trump càng lớn.
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và cựu Phó Tổng thống Mike Pence trong một buổi vận động tranh cử vào năm 2020. Ảnh: AP
Ông Oman cho rằng ban đầu, một bộ phận cử tri đảng Cộng hòa sẽ không ủng hộ ông Pence. “Ông ấy phải nói về quá trình làm thống đốc của mình, chứng minh mình là một trong số những người có ý tưởng cho tương lai. Ông ấy phải thể hiện là sự thay thế đáng tin cậy cho ông Donald Trump" - ông Oman nhận định.
Hiện tại, cấp trên cũ của ông Pence gần như có tất cả lợi thế của một ứng viên. Theo đó, ông Trump có kinh nghiệm tranh cử dày dặn, nhận được tỉ lệ ủng hộ cao của các cử tri đảng Cộng hòa.
Tuy nhiên, theo tạp chí Newsweek, các khảo sát ủng hộ được thực hiện từ sớm và điều này giúp ích cho ông Pence vì ông còn nhiều thời gian để thay đổi kết quả này. Mặc dù ông Trump là người đang giữ được sự ủng hộ lớn trong đảng Cộng hòa, nhưng không có gì đảm bảo điều này sẽ duy trì cho đến cuối cuộc đua.
