“Khổ hơn viết tiểu thuyết”
Góp mặt trong SGK mới còn có một trường hợp đặc biệt là nhà văn Nguyễn Thị Kim Hòa với 4 tác phẩm. Đó là, tác phẩm Út Tin, Bạn mới trong sách Tiếng Việt 2 (bộ Chân trời sáng tạo) và Chiếc nhãn vở đặc biệt, Cậu bé và mẩu san hô trong sách Tiếng Việt 3 (bộ Chân trời sáng tạo).
Với 14 tác phẩm đã xuất bản cùng nhiều giải thưởng văn học nhưng ít ai biết được nữ nhà văn 8X phải vượt qua nhiều khó khăn, trở ngại của bản thân để viết. Hòa là một cô gái yếu ớt, viết chỉ bằng 3 ngón tay trong tư thế nằm nghiêng. Hòa sinh ra và lớn lên ở Ninh Thuận. Năm 2 tuổi, Kim Hòa bị sốt cao nên bị liệt cả tay phải và nửa cánh tay trái.
Tay phải mất cảm giác hoàn toàn, Hòa phải tập viết bằng tay trái. Chỉ còn lại nửa cánh tay hoạt động bình thường mà Hòa vẫn hoàn thành chương trình phổ thông với kết quả 12 năm xuất sắc. Với giải Khuyến khích môn Văn quốc gia, Hòa được tuyển thẳng vào Trường CĐ Kinh tế Đối ngoại TPHCM. Học xong, Hòa quay trở về quê, mở lớp dạy môn Văn và Tiếng Anh cho trẻ em quanh vùng đến nay đã được 16 năm.
“Tôi là cô giáo làng. Tôi dạy học tại nhà đã 16 năm qua. Học sinh gồm các em ở độ tuổi tiểu học và cấp 2”, Kim Hòa thông tin ngắn gọn về công việc mưu sinh hiện tại.
Nói về quá trình tham gia vào SGK mới, Kim Hòa cho biết, cơ duyên từ điện thoại đặt hàng của PGS.TS Bùi Thanh Truyền (Trường ĐH Sư phạm TPHCM), một trong các thành viên nhóm biên soạn sách Tiếng Việt 2. Sau đó, chị làm việc trực tiếp với PGS.TS Nguyễn Thị Ly Kha, chủ biên sách Tiếng Việt lớp 2 và đồng chủ biên Tiếng Việt lớp 3.
“Làm SGK là một quá trình có thể nói rất gian truân, mà đôi khi chỉ người trong cuộc mới biết rõ. Tôi chỉ là một trong số các tác giả được mời góp mặt. Qua 2 năm cộng tác, tôi phần nào hiểu vất vả của đội ngũ biên soạn. Nhớ năm đầu tham gia với sách lớp 2, tôi từng than với chị Ly Kha: Sao em thấy còn khổ hơn em viết tiểu thuyết… Nhưng được dạy học sinh chính sáng tác của mình hay giới thiệu chúng với các em cũng là một niềm vui”, Kim Hòa chia sẻ.
Sau 16 năm làm cô giáo trường làng, Kim Hòa chia sẻ, chị đã coi nghề dạy học như duyên kiếp chung thân. “16 năm trước, tôi không nghĩ sẽ làm cô giáo. 16 năm trước, tôi mê bay nhảy, mê tự do hơn gắn với bảng, bút, thước và một bầy trẻ nhỏ. Nhưng sau 16 năm, nhìn lại, tôi thấy tôi may mắn và hạnh phúc vì được làm người dạy học. Lớp học không chỉ là phương tiện kiếm sống, nơi cho trang viết của tôi các nhân vật, câu chuyện. Đó còn là nơi tôi náu tâm hồn mình, để bước vững vàng hơn trong thế giới người lớn, bằng trái tim của một đứa trẻ…”, Kim Hòa cho biết.
“Một đoạn văn nhưng sửa tới cả chục lần”
Được mệnh danh là tác giả có sách viết ra được in vạn bản, nhà văn 8X Võ Thu Hương (hội viên Hội Nhà văn Việt Nam) cho biết, chị có ba tác phẩm được in trong sách Tiếng Việt 2, Ngữ văn 6 và một truyện ngắn trong sách Bài tập Ngữ văn 6 của bộ sách Chân trời sáng tạo (NXB Giáo dục Việt Nam, 2021).
Nói về những tác phẩm in trong SGK mới, nhà văn Võ Thu Hương cho biết gồm 1 đoạn văn ngắn Góc nhỏ yêu thương, 1 truyện ngắn Quê mình đẹp nhất (sách Tiếng Việt lớp 2) và 1 đoạn văn ngắn trong sách bài tập.
“Cơ duyên của việc này do cô chủ biên liên hệ qua sự giới thiệu của Kim Hòa – một bạn viết mà tôi quý mến. Yêu cầu của nhóm biên soạn nghe có vẻ đơn giản: Súc tích, ngắn gọn, dễ hiểu, mang tính giáo dục, hướng trẻ đến với tình yêu con người, cuộc sống, yêu văn chương, ngôn ngữ Tiếng Việt… Ban đầu, những yêu cầu ấy khiến tôi và vài người bạn cùng tham gia cảm thấy: “Ồ, dễ mà, văn mình viết cho thiếu nhi bình thường cũng đã thế”. Nhưng khi viết theo yêu cầu của người biên soạn SGK mới biết khá “trần ai”. Chỉ một đoạn văn nhưng sửa tới cả chục lần.
Một truyện ngắn phải đủ tính hấp dẫn, cao trào, thắt nút mở nút nhưng chỉ giới hạn 200 chữ chẳng khác gì đánh đố với tôi. Nhưng lúc ấy, phần vì nể cách làm việc kiên nhẫn, đầy tâm huyết của nhóm biên soạn, phần vì nghĩ đến việc câu chữ của mình có cơ hội được trẻ con đọc nhiều hơn nên luôn nhủ lòng cố gắng. Có tác phẩm in trong SGK, với những nhà văn viết cho thiếu nhi như tôi là niềm vui lớn…”, nhà văn Võ Thu Hương chia sẻ.
Về tác phẩm “Con muốn làm một cái cây” (sách Ngữ văn 6) và “Chỉ là em gấu đi lạc” (Bài tập Ngữ văn 6), tác giả Thu Hương cho biết do chị Nguyễn Thị Minh Ngọc (thành viên nhóm biên soạn) chủ động rút ra từ tập truyện ngắn Góc nhỏ yêu thương (NXB Kim Đồng).
“Để phù hợp với chương trình giảng dạy, hai chị em đã cùng bàn nhau thay đổi một vài chi tiết so với tác phẩm gốc cho phù hợp. Chị Ngọc kĩ lưỡng tới mức chỉ biên tập một hai từ, một câu ngắn cũng trao đổi rất kĩ với tác giả. Ví dụ như chi tiết trong truyện gốc: Em bé thương em gấu đi lạc (một em gấu bông bạn nhỏ nào đó đã đánh rơi ngoài đường) nên hai chị em rủ nhau ra đường lúc trời mưa để cứu em gấu về nhà. Vào SGK phải thay đổi lại là: Hai chị em phải nhờ mẹ cứu em gấu về vì để đảm bảo an toàn giao thông đối với trẻ nhỏ…”, nhà văn Võ Thu Hương thông tin thêm.