Trái ngược với cảnh học sinh, phụ huynh tấp nập “chạy đua” để có được một suất vào lớp 10 các trường công lập tại các thành phố lớn, thì ở nhiều trường vùng sâu, vùng xa lại là câu chuyện về thầy cô đi tìm trò…

Hoạt động tư vấn, tuyển sinh của Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn tại các trường THCS khu vực huyện Điện Biên.Hoạt động tư vấn, tuyển sinh của Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn tại các trường THCS khu vực huyện Điện Biên.

Vượt khó tìm trò…

Mặc dù chỉ mới chớm vài trận mưa đầu mùa, song cũng đủ khiến những con đường lên các bản vùng cao ở Điện Biên thêm nhiều thử thách. Đây cũng là thời điểm thầy cô ở các trường THPT bước vào “mùa” tuyển sinh lớp 10. Những chuyến “ngược ngàn” tìm trò sẽ diễn ra trong khoảng từ tháng 4 - 6, phụ thuộc vào kế hoạch mỗi trường và từng đối tượng học sinh.

Một ngày mưa tầm tã đầu tháng 5, tạm gác bảng đen, phấn trắng, cô giáo Bùi Thị Ánh Hào khoác lên mình bộ trang phục giản dị nhất, cùng 3 giáo viên trong tổ tư vấn Trường THPT Phan Đình Giót rời thành phố Điện Biên Phủ, “hối hả” ngược ngàn.

Điểm đến của chuyến đi này là xã vùng cao Noong U, huyện Điện Biên Đông. Mặc dù chỉ cách trung tâm thành phố chừng hơn 30km, già nửa chặng là tuyến đường trải nhựa. Song vì đi đúng vào ngày mưa gió, nên hành trình phải nhân đôi về cả thời gian và độ khó.

Mưa xuống, khiến gần chục km đường cấp phối từ quốc lộ rẽ lên xã trơn trượt như đổ mỡ. Vì không quen đường nên nhiều đoạn xe gần như không thể di chuyển, quay ngang mặt đường. Phải mất hơn 2 giờ “đánh vật”, với sự hỗ trợ đắc lực của người dân bản địa, đoàn mới tới nơi.

“Không dễ dàng để có thể sắp xếp lịch gặp gỡ được đầy đủ học sinh như thế. Bởi còn phụ thuộc rất nhiều yếu tố. Chúng tôi phải cân đối mọi điều kiện, từ lịch của trường cơ sở, học sinh, giáo viên… Vậy nên, dẫu biết thời tiết bất lợi, thì kế hoạch cũng không thể dịch chuyển”, cô Hào chia sẻ.

Mặc dù đóng chân trên địa bàn thành phố, song học sinh theo học tại Trường THPT Phan Đình Giót chủ yếu ở vùng cao. Bởi vậy, mỗi năm ít nhất một mùa giáo viên phải lên tận bản tìm và chiêu sinh học trò khóa mới. Thời gian cao điểm chiêu sinh cũng lại đúng mùa mưa, dịp cuối năm, tổng kết… nên nỗi vất vả thêm chất chồng.

Các tổ tư vấn đẩy mạnh hoạt động hỗ trợ, định hướng giúp học sinh nắm bắt cách thức lựa chọn tổ hợp môn phù hợp để tự tin tiếp cận chương trình mới.

Năm học tới, Trường THPT Phan Đình Giót được giao tuyển sinh 300 chỉ tiêu, bằng phương thức xét tuyển. Địa bàn rộng, nhưng nhiều khu vực vùng khó, như: Mường Lói, Hẹ Muông (huyện Điện Biên); Phình Giàng, Háng Lìa, Tìa Dình, Noong U (huyện Điện Biên Đông)… Nhà trường đã thành lập 6 tổ tuyển sinh, chia theo tuyến và bắt đầu triển khai từ tháng 4.

Theo thầy Bùi Trung Thành, Phó Hiệu trưởng nhà trường, Ban giám hiệu chỉ lên kế hoạch cứng, còn các tổ/nhóm tuyển sinh và mỗi giáo viên sẽ tự sắp xếp linh hoạt lịch trình cụ thể. “Để chuẩn bị cho những chuyến đi như thế, các thầy cô phải cố gắng sắp xếp hoàn thành kế hoạch giảng dạy chuyên môn ở trường, hoặc giáo viên trong tổ cân đối, chia sẻ hỗ trợ lẫn nhau”, thầy Thành cho hay.

Còn tại Trường THPT huyện Mường Nhé, do địa bàn rộng nên nhà trường bố trí 11 tổ tư vấn. Mỗi tổ được giao phụ trách 1 xã. Vì 100% xã đều thuộc biên giới, giao thông đi lại nhiều khó khăn, dịp tuyển sinh lại bước vào mùa mưa nên nỗi vất vả của giáo viên nhân đôi.

Thầy Phạm Văn Hạ, Hiệu trưởng nhà trường cho biết, thời điểm này đơn vị đã hoàn thành giai đoạn 1. Tức là đến các trường THCS trên địa bàn để giới thiệu, tư vấn và rà soát, nắm bắt sơ bộ nhu cầu của học sinh. Giai đoạn 2 là thu nhận hồ sơ, được triển khai vào tháng 6 tới và sẽ đối mặt với nhiều thách thức mang tính vùng miền.

“Ở giai đoạn này, giáo viên sẽ phải đến trực tiếp tận nhà học sinh để vận động, thu nhận hồ sơ. Trong khi đó lại đúng vào thời gian cao điểm mùa mưa, đường trơn trượt, nhiều điểm thường xuyên xảy ra sạt lở hết sức nguy hiểm. Chỉ tiêu năm nay của nhà trường là 380 học sinh. Đây không phải là con số quá cao và mấy năm gần đây, việc tuyển sinh của trường đều vượt chỉ tiêu giao. Song, để có được kết quả đó thì giáo viên phải hết sức vất vả”, thầy Hạ cho hay.

Mọi thắc mắc của học sinh lớp 9 về công tác tuyển sinh vào 10 đều được giải đáp tại các buổi tư vấn.

Muôn kiểu “tiếp thị”

Do là tỉnh miền núi, biên giới, nhiều xã vùng sâu, vùng xa, đời sống người dân còn nghèo khó, nên việc theo đuổi “con chữ” của học sinh gặp nhiều trắc trở. Dù thầy cô và các nhà trường đã quan tâm động viên hết mực, song nhiều em sau khi hoàn thành chương trình lớp 9 vẫn “quyết tâm” rời bảng đen, phấn trắng. Do vậy, công tác tuyển sinh vào 10 ở một số địa bàn cũng đặt ra không ít thách thức.

Là người có nhiều kinh nghiệm trong tuyển sinh và thành thạo công nghệ thông tin, cô giáo Nguyễn Thị Hà được Ban giám hiệu Trường THPT Phan Đình Giót giao nhiệm vụ chuẩn bị bài thuyết trình, tư vấn tuyển sinh hàng năm. Cô Hà cho biết, để có sự chủ động, Ban giám hiệu nhà trường thường xây dựng kế hoạch từ rất sớm. Dựa trên sở trường, năng lực của từng thầy cô, trường sẽ giao nhiệm vụ cụ thể cho từng tổ/nhóm, cá nhân.

“Tôi được giao chuẩn bị bài thuyết trình, giới thiệu về trường; có cô giáo chuyên thiết kế và in ấn tờ rơi… để phục vụ cho các thầy cô trong quá trình đi tuyển sinh. Như năm nay, nhà trường giao nhiệm vụ từ sớm và cuối tháng 3 chúng tôi đã phải hoàn thành, để kịp bàn giao sản phẩm cho chiến dịch tuyển sinh vào đầu tháng 4. Mục tiêu là có được những thông tin, phương pháp “tiếp thị” tốt nhất thu hút học sinh về trường”, cô Hà cho hay.

Bên cạnh công tác tư vấn, tuyển sinh, nhiều thầy cô còn mang theo những phần quà thiết thực để hỗ trợ học sinh có hoàn cảnh khó khăn.

Cũng theo cô Hà chia sẻ, bên cạnh giới thiệu về trường, các tổ tư vấn thường thông tin sâu về chế độ đãi ngộ, chính sách ưu tiên cho học sinh, như: Hỗ trợ nhà ở nội trú, tiền ăn, miễn học phí… Ngoài ra, để có “chiến lược” tư vấn phù hợp, trước mỗi địa điểm đến, thầy cô đều có sự trao đổi, khảo sát, nắm bắt tình hình, đối tượng học sinh trước.

“Đối với học sinh con em đồng bào dân tộc thiểu số, vùng khó khăn, chúng tôi sẽ hướng mạnh vào việc thông tin để các em nắm rõ những chính sách hỗ trợ được hưởng. Thậm chí có những trường hợp trực tiếp tặng quà hoặc cam kết sẽ tìm và kết nối được nguồn hỗ trợ chi phí học tập, sinh hoạt trong suốt quà trình học để các em yên tâm”, cô Hà cho biết thêm.

Còn tại Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn, mặc dù không chịu “áp lực” về tuyển sinh, song thời gian vừa qua nhà trường cũng đã chủ động tổ chức nhiều hoạt động tư vấn, tuyển sinh tại các trường THCS trên địa bàn. Với số lượng tuyển là 350 học sinh/10 lớp, hoạt động tư vấn tuyển sinh đã được nhà trường chủ động triển khai từ suốt 1 tháng qua.

Theo cô Lê Thúy Hòa, Bí thư Đoàn trường, tại các chương trình, cùng với hoạt động giao lưu văn nghệ thu hút, hấp dẫn, học sinh trong đối tượng sẽ được nghe tổ tư vấn giới thiệu và giải đáp về công tác tuyển sinh. Phương pháp học tập, nhất là những hoạt động sôi nổi, đa dạng của các câu lạc bộ, hoạt động trải nghiệm, rèn kỹ năng sống…

Ngoài ra, để thu hút học sinh chất lượng cao, các tổ tư vấn cũng thông tin về những ưu đãi và thành tích của đội tuyển học sinh giỏi quốc gia; nghiên cứu khoa học, sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng… Qua đó, giúp các em có được những thông tin tổng quát, cụ thể về trường để đưa ra sự lựa chọn phù hợp.

Lò Thị Nguyệt Nhi, lớp 10A6, Trường THPT Phan Đình Giót trở thành “tư vấn viên” đắc lực hỗ trợ công tác tuyển sinh tại trường.

Không để trò tự “bơi”

Cho đến giờ, Lò Thị Nguyệt Nhi, lớp 10A6, Trường THPT Phan Đình Giót vẫn nhớ như in những ngày tháng “chơi vơi” khi vừa kết thúc chương trình học lớp 9. Nhi tâm sự: Bố bị tai nạn giao thông mất từ khi em còn chưa sinh ra. Mẹ vất vả nuôi em ăn học đến năm 11 tuổi thì bị bệnh nặng, qua đời. Em được cậu mợ nhận về nuôi dưỡng.

Mặc dù vẫn khát khao đến trường, song vì hoàn cảnh khó khăn, cậu mợ sức khỏe yếu, không có thu nhập ổn định nên gồng gánh lắm cũng chỉ đủ sức nuôi em học hết lớp 9. Con đường học tập của em khi đó đứng trước nguy cơ “đứt gánh” giữa đường.

“Ngày chúng tôi về Trường THCS Thanh Luông – nơi Nhi từng theo học để tuyển sinh, em trốn không có mặt. Khi nghe cô giáo chủ nhiệm tâm sự về hoàn cảnh của em, chúng tôi đã quyết định tìm đến tận nhà, động viên, khuyên nhủ em và gia đình cố gắng theo học tiếp. Không chỉ giúp gia đình hiểu về những quyền lợi em được hưởng, chúng tôi còn cam kết sẽ tìm nguồn hỗ trợ kinh phí học tập cho em. Lúc ấy gia đình mới đồng ý”, cô giáo Nguyễn Thị Hà nhớ lại.

Cô Hà cho hay, với sự đồng hành của nhà trường, Nhi không chỉ tiếp nối con đường học tập mà năm học này còn đạt học sinh giỏi. Và chính em lại trở thành một “tư vấn viên” đắc lực để hỗ trợ các thế hệ đàn em ở địa bàn trong việc lựa chọn hướng đi phù hợp. “Các em chính là minh chứng chân thực nhất để học sinh khóa sau hiểu được mục tiêu giáo dục của nhà trường. Đồng thời truyền đi cảm hứng, nghị lực học tập cho các học sinh hoàn cảnh khác”, cô Hà nói.

Theo thầy Tống Văn Đỗ, Hiệu trưởng Trường THPT Búng Lao, phụ huynh ở vùng cao thường có tâm lý “thờ ơ”, thậm chí nhiều gia đình chưa nhận thức được sự cần thiết cho con em mình đi học tiếp lên THPT. Đặc biệt, những gia đình ở sâu trong các bản hay trên núi cao, hoàn cảnh khó khăn, thường đồng thuận, thậm chí yêu cầu con, em nghỉ học để lao động, kiếm tiền.

Xác định rõ nguy cơ “mất mùa” tuyển sinh khi đối mặt với những thách thức này, nhất là trên thực tế ngày một nhiều “tấm gương” phản chiếu về thực trạng học sinh tốt nghiệp các trường cao đẳng, đại học về không xin được việc… hàng năm Ban giám hiệu nhà trường đều chủ động xây dựng kế hoạch tuyển sinh từ cuối tháng 2.

“Ngay sau khi ban hành kế hoạch, trường họp các tổ tuyển sinh, giao nhiệm vụ, quán triệt nội dung, hình thức tuyên truyền, chuẩn bị các điều kiện, như: Tờ rơi, thông tin, hình ảnh về nhà trường... Giáo viên các tổ tư vấn sẽ trực tiếp đi từng bản, gõ cửa từng nhà và gặp từng phụ huynh, học sinh, với phương châm thầy không ngại đường xa chỉ cần trò ra lớp”, thầy Đỗ chia sẻ.

Đặc biệt, với những điểm mới trong triển khai chương trình lớp 10 tại năm học tới, công tác tuyển sinh của nhiều đơn vị nhà trường cũng có sự thay đổi phù hợp. Theo thầy Phạm Văn Hạ thì mục tiêu chung của các nhà trường THPT năm nay hướng tới trong tuyển sinh là không để học sinh “tự bơi” mà thầy cô sẽ đồng hành, định hướng cho các em.

Trong thông tin tư vấn tuyển sinh, chúng tôi đã xây dựng sẵn và đính kèm các tổ hợp môn để các em tham khảo, chủ động tính toán cho bản thân. Đi cùng với đó là sự hỗ trợ, định hướng của các thầy cô trong tổ tư vấn để các em nắm bắt cách thức lựa chọn tổ hợp môn vừa phù hợp năng lực, sở trường bản thân, vừa đáp ứng với điều kiện thực tế của nhà trường. Làm sao để các em thoải mái và vững tin nhất khi bước chân vào trường, cũng như đón nhận những thay đổi của chương trình mới. - Thầy Phạm Văn Hạ (Hiệu trưởng Trường THPT huyện Mường Nhé)
Bài liên quan

(0) Bình luận
Nổi bật Giáo dục thủ đô
Đừng bỏ lỡ
Mới nhất
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO
Mùa tuyển sinh ở vùng cao