Gửi bình luận
Chiều 29/12, Bộ GD&ĐT tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2025, nhiệm kỳ 2021-2025, định hướng công tác nhiệm kỳ 2026-2030 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2026. Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn dự và chỉ đạo hội nghị.
Cùng dự có các Thứ trưởng: Nguyễn Văn Phúc, Lê Tấn Dũng, Lê Quân; Phó Bí thư Đảng ủy Bộ - Nguyễn Viết Lộc; đại diện lãnh đạo các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Bộ và các đơn vị cơ quan Bộ; lãnh đạo các sở GD&ĐT…
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn nhận định, 5 năm qua là một nhiệm kỳ đặc biệt, với những thay đổi lớn tác động sâu rộng đến toàn ngành và từng cá nhân. Theo Bộ trưởng, đây là “nhiệm kỳ của sự thay đổi”; trong đó các thay đổi diễn ra như một tất yếu, với tốc độ nhanh, quy mô và chiều sâu lớn, tạo ra tác động rộng khắp.
Nhìn tổng thể, trong tầm vóc của toàn ngành Giáo dục với hơn 1,6 triệu giáo viên, khoảng 24 triệu người học, kể cả người học suốt đời, kết quả “đầu ra” của nhiệm kỳ vừa qua cho thấy những chuyển động theo chiều hướng tích cực. Những thay đổi này đã mang lại nhiều giá trị cho ngành, tạo nên sự phấn khởi và mở ra những định hướng tốt đẹp trong thời gian tới.
Bộ trưởng cũng chỉ rõ, 5 năm qua ngành Giáo dục phải đối mặt với rất nhiều thách thức, từ dịch bệnh, yêu cầu điều chỉnh, tái cấu trúc; đến những đòi hỏi ngày càng cao và sự thay đổi về cách làm, tư duy. Tuy nhiên, xét một cách tổng thể, các điều chỉnh trong nhiệm kỳ vừa qua mang tính kiến tạo, góp phần xác lập thêm nền tảng, củng cố điều kiện, tạo ra thế và lực mới cho giai đoạn tiếp theo. Đây sẽ là tiền đề cho nhiệm kỳ 5 năm tới - nhiệm kỳ của triển khai, thực thi và kỳ vọng gặt hái kết quả.
Bộ trưởng nhấn mạnh, với sự nỗ lực của toàn ngành, từ Bộ đến từng cơ sở giáo dục, vị thế của ngành Giáo dục hiện nay được nâng cao rõ rệt; chưa bao giờ nhận được sự quan tâm, chia sẻ lớn như thời gian qua từ Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Nhân dân.
Ngành Giáo dục đã được định vị lại vai trò, vị trí quan trọng đối với quốc gia và đất nước, tạo nên niềm tự hào chung. Nhìn lại chặng đường 5 năm, toàn ngành có thể cảm nhận rõ tinh thần đồng lòng, đồng sức, khi các cơ sở giáo dục từ đại học đến phổ thông, cùng đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên, đều chung một hướng nhìn và nỗ lực, phấn đấu vì sự đổi mới của giáo dục.
Với tư cách cá nhân và thay mặt lãnh đạo Bộ GD&ĐT, Bộ trưởng gửi lời cảm ơn chân thành tới toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong toàn ngành; đồng thời ghi nhận, trân trọng sự hỗ trợ, tinh thần đồng lòng, chung sức của toàn ngành, góp phần tạo nên một nhiệm kỳ đạt được nhiều kết quả quan trọng cho sự phát triển của ngành Giáo dục.
Trong nhiệm kỳ mới, Bộ trưởng cho rằng, những thách thức vẫn còn rất lớn. Đó là thách thức của phát triển, gắn với những kỳ vọng và trách nhiệm rất cao đặt ra cho ngành; thách thức của việc làm sao tận dụng hiệu quả các điều kiện và cơ hội đã có để tạo bứt phá, đồng thời vượt qua chính những giới hạn của bản thân trong chặng đường phát triển sắp tới.
Bởi vậy, Bộ trưởng nhấn mạnh yêu cầu cần nhận thức rõ và nắm bắt kịp thời vận hội, thời cơ phát triển đang mở ra, bắt nhịp ngay từ năm 2026, không để lỡ nhịp, lỡ thời cơ, không phụ sự kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân. Đây là yêu cầu có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.
Cùng với đó, phát huy tối đa những thuận lợi hiện có; trước mắt là biến các thể chế mới được kiến lập thành thế mạnh, nguồn lực và lợi thế để tiếp tục thúc đẩy đổi mới. Trong đó đặc biệt là Luật Nhà giáo; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục; Luật Giáo dục nghề nghiệp sửa đổi; Luật Giáo dục đại học sửa đổi; Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để thực hiện đột phá phát triển giáo dục và đào tạo…
Dẫn lời Thủ tướng Chính phủ “thể chế cũng là một lợi thế cạnh tranh”, theo Bộ trưởng, ngành Giáo dục hiện đang có thế và lực mới, trong đó lợi thế lớn nhất chính là sức mạnh của thể chế. Việc đổi mới toàn diện hệ thống thể chế theo hướng thông thoáng đã mở ra không gian rộng lớn để triển khai những ý tưởng và cách làm mới cho ngành; đặc biệt là cơ chế, chính sách đặc thù theo Nghị quyết số 248/2025/QH15 ngày 10/12/2025 của Quốc hội.
Nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới là tiếp tục thể chế hóa các chủ trương, chính sách bằng hệ thống nghị định, thông tư, hướng dẫn và quy định cụ thể, bảo đảm các quy định của luật và cơ chế, chính sách đặc thù được triển khai hiệu quả trong thực tiễn; qua đó hiện thực hóa và phát huy đầy đủ sức mạnh của thể chế đối với sự phát triển của ngành Giáo dục.
Bộ trưởng dẫn ví dụ về việc đã xác lập nền tảng cho cơ chế tự chủ đại học mới với không gian rộng mở, không còn phụ thuộc vào mức độ tự chủ tài chính. Vấn đề còn lại là xây dựng nghị định mới phù hợp, nhằm phát huy tối đa dư địa tự chủ đã được trao, qua đó tận dụng hiệu quả lợi thế về thể chế.
Bên cạnh đó, Bộ trưởng cũng nhắc đến yêu cầu tận dụng lợi thế từ các nguồn lực mới, đặc biệt là các quy định về tỷ lệ chi ngân sách cho giáo dục, chi cho đầu tư và cho giáo dục đại học, cũng như việc triển khai chương trình mục tiêu quốc gia dành cho giáo dục với quy mô nguồn lực rất lớn.
Các sở GD&ĐT, các trường đại học, cao đẳng cần chủ động chuẩn bị phương án đầu tư, nâng cao năng lực hấp thụ và chuyển hóa hiệu quả các nguồn lực này thành động lực, sức mạnh mới cho sự phát triển; tránh tình trạng không hấp thụ được nguồn lực, gây lãng phí hoặc tạo ra những hệ lụy tiêu cực, làm mất đi ý nghĩa của thời cơ và động lực lớn mà ngành đang có.
“Triển khai sức mạnh của thể chế và hấp thụ hiệu quả nguồn lực là những nhiệm vụ trọng tâm của toàn ngành trong nhiệm kỳ tới, không chỉ riêng trong một năm, và cần bắt đầu ngay từ năm 2026. Hai yếu tố này - cơ chế, chính sách thể chế và nguồn lực - vừa được xác lập, là nền tảng quan trọng để ngành phát triển”, Bộ trưởng lưu ý.
Đặc biệt nhấn mạnh yếu tố nền tảng mang tính đột phá là đội ngũ nhà giáo, Bộ trưởng nhìn nhận, chính các nhà giáo - từ giáo viên mầm non đến giáo sư, chuyên gia, nhà khoa học - là chủ thể quyết định chất lượng và sự vận hành của toàn nền giáo dục. Lãnh đạo Bộ và các đơn vị tham mưu đã nhìn nhận rõ điều này và quyết tâm xây dựng Luật Nhà giáo, cùng nhiều chính sách phát triển đội ngũ, nhằm nâng cao vị thế, cơ chế và điều kiện làm việc cho nhà giáo.
Khi chính sách được điều chỉnh, các trường sư phạm đã thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, điểm đầu vào tăng cao và ngày càng nhiều người mong muốn vào sư phạm. Đó là dấu hiệu bền vững của sự phát triển. Sắp tới các trường đại học sẽ hiện đại hóa phòng thí nghiệm, cơ sở vật chất và vận hành cơ chế chính sách tốt sẽ thu hút được con người...
Nhắc thêm loạt giải pháp khác nhằm chăm lo, phát triển đội ngũ, như: Quỹ học bổng để đưa giảng viên ra nước ngoài đào tạo; chế độ lương, chính sách phụ cấp, nhà ở công vụ…, Bộ trưởng kêu gọi toàn ngành tiếp tục kiên trì và tập trung phát triển đội ngũ nhà giáo, vì nơi có nhà giáo giỏi sẽ có chất lượng giáo dục tốt.
Từ 1/1/2026, đồng loạt 4 luật trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo sẽ có hiệu lực, mang đến những thay đổi lớn cho mô hình các trường đại học và cao đẳng. Trong đó, hoạt động và vai trò của Hội đồng trường sẽ kết thúc; mô hình tổ chức và quản trị trong các cơ sở giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp sẽ có thay đổi. Bộ trưởng cho biết, Bộ đang nỗ lực hoàn thiện hướng dẫn để sớm có thể triển khai đồng bộ.
Trước thềm nhiệm kỳ 5 năm và năm mới, Bộ trưởng kêu gọi toàn ngành chuẩn bị chu đáo, dựa trên kinh nghiệm 5 năm qua, để triển khai các công việc thuận lợi, đạt kết quả tốt nhất; đồng thời xác định tinh thần chủ động, trách nhiệm và đổi mới trong “cuộc chơi” mới của ngành Giáo dục.
