Nghiện ma túy là tác nhân chủ yếu dẫn đến vi phạm pháp luật của thanh niên với tỷ lệ khoảng 50% và gấp hơn 100 lần so với nhóm thanh niên không nghiện. Tỷ lệ phạm nhân phạm tội về ma túy trong các trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ là 41,04%, tỷ lệ 1 phạm nhân có tiền sử nghiện ma túy là 28,58%.
Nghiện ma túy làm tiêu hao tiền bạc của bản thân và gia đình. Khi lên cơn nghiện, người nghiện ma tuý có thể tiêu tốn hết tiền của, tài sản, đồ đạc của gia đình vào việc mua ma tuý để thoả mãn cơn nghiện của mình hoặc để có tiền sử dụng ma tuý, nhiều người đã trộm cắp, hành nghề mại dâm, hoặc thậm chí giết người, cướp của.
Gia đình có người nghiện, sức khoẻ các thành viên khác cũng bị giảm sút (lo lắng, mặc cảm, ăn không ngon, ngủ không yên... vì trong gia đình có người nghiện), gây tổn thất về tình cảm của mọi người (thất vọng, buồn khổ hạnh phúc gia đình tan vỡ, ly thân, ly hôn, con cái không ai chăm sóc...), gây tổn thất về thời gian, chi phí chăm sóc và điều trị các bệnh của người nghiện do ma tuý gây ra
Ma túy còn để lại những hệ lụy xấu cho cộng đồng xã hội: Gây mất trật tự an toàn xã hội, gia tăng các tệ nạn xã hội: lừa đảo, trộm cắp, giết người, mại dâm, băng nhóm... Ảnh hưởng đến đạo đức, thuần phong mỹ tục lâu đời của dân tộc. Làm giảm sút sức lao động sản xuất trong xã hội. Tăng chi phí ngân sách xã hội cho các hoạt động ngăn ngừa, khắc phục, giải quyết các hậu quả do ma tuý đem lại.
Ma tuý còn là nguồn gốc, là điều kiện nảy sinh, lan truyền đại dịch HIV/AIDS (một hiểm hoạ toàn cầu chưa có thuốc chữa...). Các chất ma tuý ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thống hoocmon sinh sản, làm giảm khả năng sinh hoạt tình dục, ảnh hưởng đến quá trình phân bào hình thành các giao tử, tạo cơ hội cho các gen độc có điều kiện hoạt hoá, dẫn tới suy yếu nòi giống.
Giúp học sinh, sinh viên tránh xa tệ nạn xã hội
Ngành Giáo dục có gần 23 triệu học sinh, sinh viên và trên 2 triệu cán bộ, giáo viên, chiếm khoảng 1/4 dân số cả nước. Đây là lực lượng quan trọng đối với tương lai của mỗi quốc gia, mỗi dân tộc. Tuy nhiên, lứa tuổi học sinh, sinh viên cũng rất dễ bị tác động, lôi kéo tham gia tệ nạn ma tuý nếu như không có biện pháp phòng ngừa thường xuyên, quyết liệt.
Việc tổ chức giáo dục tốt cho thanh thiếu niên, học sinh sinh viên về phòng, chống ma tuý cũng chính là nâng cao nhận thức, kỹ năng tự bảo vệ cho bản thân mỗi học sinh, sinh viên, nói không với ma túy, tránh xa các tệ nạn xã hội, đảm bảo cho việc học tập trong môi trường lành mạnh, an toàn. Theo đó, học sinh, sinh viên cũng chính là lực lượng quan trọng trong công tác tuyên truyền phòng chống ma tuý cho toàn xã hội.
Mặc dù nhà nước, ngành Giáo dục luôn coi trọng việc giáo dục cho học sinh sinh viên về tác hại của ma túy và các chất kích thích khác. Tuy nhiên, những việc làm đó vẫn chưa đủ mạnh để ngăn chặn hiệu quả tình trạng ma túy đang có dấu hiệu tấn công, xâm nhập vào trường học.
Nhận thức và hành động của học sinh, sinh viên trong trường học vẫn là điều rất đáng lo ngại, đặc biệt là trước sự xuất hiện của ngày càng nhiều loại ma túy tổng hợp mới, đa dạng, ẩn dưới nhiều hình thức như thuốc lá điện tử, trà sữa, bóng cười... cùng thủ đoạn tinh vi của các nhóm đối tượng hoạt động có tổ chức.