Phản ứng trái chiều sau bình luận của ông Trump về NATO
Thành công của NATO xuất phát từ niềm tin chắc chắn rằng Mỹ sẽ đến hỗ trợ cho các đồng minh của mình nếu trường hợp xung đột xảy ra. Điều 5 của Hiến chương NATO quy định rằng, một cuộc tấn công vũ trang chống lại một hoặc nhiều thành viên của tổ chức này sẽ được coi là cuộc tấn công chống lại tất cả thành viên NATO.
Tuy nhiên, ông Trump đang khiến cho niềm tin này bị lung lay. Theo The Wall Street Journal, những bình luận gần đây của ông Trump đã vượt quá giới hạn.
Bình luận về phát biểu hôm 10-2 của ông Trump, cựu Đại sứ Mỹ tại NATO dưới thời Tổng thống Barack Obama – ông Douglas Lute cho rằng: “Về bản chất, phương pháp trả tiền để được bảo vệ mà ông Trump đề ra là chính sách bảo hiểm trọn đời cho các thành viên. Giống như ông ấy nói: ‘Bạn phải trả phí bảo hiểm nếu không hợp đồng sẽ mất hiệu lực’”.
Ông Lute cho rằng bình luận trên giúp chiến dịch tranh cử của ông Trump gây được tiếng vang nhưng nó làm suy yếu vai trò của NATO.
Hôm 11-2, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nhấn mạnh: “Bất kỳ ý kiến nào cho rằng các đồng minh không bảo vệ lẫn nhau sẽ làm suy yếu an ninh của chúng ta, bao gồm an ninh của Mỹ, khiến binh lính Mỹ và châu Âu gặp nguy hiểm cao hơn”.
Ngày 13-2, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho rằng những bình luận của cựu Tổng thống Trump về điều kiện bảo vệ các đồng minh NATO là “nguy hiểm” và không theo quan điểm của Mỹ.
Một cuộc tập trận của NATO vào năm 2022. Ảnh: REUTERS
Theo đó, ông Biden cảnh báo rằng bình luận của ông Trump về NATO có thể làm suy giảm lòng tin các đối tác của Mỹ, theo AP.
“Cả thế giới đã nghe thấy điều đó. Ông ấy không hiểu rằng cam kết thiêng liêng mà chúng ta đưa ra cũng giúp ích cho chúng ta” – ông Biden nói.
Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, nhiều nhà lãnh đạo châu Âu cho biết họ đã chi nhiều hơn cho quốc phòng. Theo đó, hầu hết thành viên NATO ở châu Âu đang làm điều này.
Một số nhà lãnh đạo châu Âu cũng kêu gọi các đối tác của họ ngừng chú ý những bình luận của ông Trump, thay vào đó tập trung vào việc xây dựng năng lực quốc phòng.
Tại Hội nghị An ninh Munich (Đức) hôm 17-2, Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte cho biết: “Tôi đã nghe những lời than vãn về ông Trump liên tục trong vài ngày qua. Chúng ta hãy ngừng làm điều đó”.
Tuy nhiên, theo cựu Giám đốc Cơ quan Tình báo Mỹ (CIA) David Petraeus, về lâu dài, Mỹ sẽ cần phải tiếp tục là trụ cột không thể thiếu của NATO nếu liên minh này muốn tồn tại.
Theo ông Patraeus, Mỹ rất quan trọng, “vì mặc dù trên giấy tờ các nước châu Âu có thể tập hợp lực lượng và năng lực rất đáng kể, nhưng họ lại gặp phải các vấn đề về khả năng tương tác và hiệu quả". Ông Patraeus cho rằng nếu không có Mỹ, việc thể hiện năng lực răn đe của NATO “trở nên cực kỳ khó khăn”.