Giáo dục

Nóng trong tuần: Quốc hội thông qua Luật Nhà giáo; Bộ trưởng Bộ GD&ĐT trả lời chất vấn

23/06/2025 07:22

Thông qua Luật Nhà giáo, Thủ tướng chỉ đạo thi tốt nghiệp THPT, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT trả lời chất vấn là thông tin giáo dục nổi bật tuần qua.

Quốc hội chính thức thông qua Luật Nhà giáo

Ngày 16/6, Quốc hội khóa XV đã chính thức thông qua Luật Nhà giáo, đạo luật chuyên ngành đầu tiên quy định đầy đủ về vị trí pháp lý, quyền, nghĩa vụ và các chính sách dành cho đội ngũ nhà giáo. Luật gồm 9 chương, 42 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026.

Luật Nhà giáo xác lập vị trí pháp lý đầy đủ cho nhà giáo trong cả cơ sở giáo dục công lập và ngoài công lập. Lần đầu tiên, nhà giáo ngoài công lập được thừa nhận là một người hành nghề đặc thù, có chuẩn nghề nghiệp, quyền và nghĩa vụ tương đồng, không chỉ là người lao động theo hợp đồng như trước.

Luật quy định rõ quyền được tôn trọng, bảo vệ danh dự, nhân phẩm và cơ chế xử lý nghiêm minh với các hành vi xúc phạm nhà giáo, bao gồm cấm cá nhân, tổ chức phát tán thông tin quy kết nhà giáo khi chưa có kết luận chính thức của cơ quan chức năng. Đây là điểm nhấn quan trọng nhằm bảo vệ nhà giáo khỏi các áp lực xã hội phi lý và giữ gìn môi trường sư phạm an toàn, văn minh.

Luật Nhà giáo quy định “Lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp” và giao Chính phủ quy định chi tiết về chính sách tiền lương đối với nhà giáo. Đây là căn cứ quan trọng để Chính phủ có những quy định điều chỉnh liên quan đến tiền lương của nhà giáo bảo đảm chủ trương “xếp cao nhất”.

Ngoài ra, theo quy định của Luật, nhà giáo còn được hưởng thêm các khoản phụ cấp đặc thù, trách nhiệm, ưu đãi, trợ cấp vùng khó khăn, trợ cấp giáo dục hòa nhập, thâm niên, lưu động…, góp phần nâng cao thu nhập toàn diện.

Giáo viên mầm non nếu có nguyện vọng được nghỉ hưu sớm hơn tối đa 5 năm mà không bị giảm lương hưu (nếu đủ 15 năm đóng BHXH). Trong khi đó, giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ hoặc nhà giáo làm việc trong lĩnh vực đặc thù được nghỉ hưu ở tuổi cao hơn để giữ chân người tài.

Luật hợp nhất hai hệ thống tiêu chuẩn (chức danh nghề nghiệp và chuẩn nghề nghiệp) thành một hệ thống chức danh gắn với chuẩn năng lực nghề nghiệp, áp dụng thống nhất cho cả công lập và ngoài công lập.

Luật cũng quy định tuyển dụng nhà giáo phải gắn với thực hành sư phạm, đảm bảo đầu vào chất lượng, phù hợp với từng cấp học và trình độ đào tạo.

Lần đầu tiên, đạo đức nhà giáo được luật hóa với các quy tắc ứng xử cụ thể trong quan hệ với người học, đồng nghiệp, gia đình học sinh và xã hội. Luật xác định trách nhiệm nêu gương là một phần không thể tách rời trong hoạt động nghề nghiệp của nhà giáo - thể hiện qua sự mẫu mực, liêm chính, tận tâm trong giảng dạy và ứng xử xã hội.

Đáng chú ý, Luật quy định cơ chế bảo vệ nhà giáo trước các hành vi xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín, đặc biệt là cấm phát tán thông tin quy kết sai sự thật trên mạng xã hội khi chưa có kết luận chính thức. Những hành vi này sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh quyền được bảo vệ, nhà giáo cũng có trách nhiệm giữ gìn đạo đức nghề nghiệp. Việc xử lý nghiêm các hành vi vi phạm góp phần nâng cao vị thế nhà giáo, đồng thời giữ vững chuẩn mực sư phạm trong môi trường giáo dục.

Luật Nhà giáo giao quyền chủ động cho ngành Giáo dục trong tuyển dụng, sử dụng nhà giáo. Trong đó, thống nhất giao thẩm quyền cho ngành giáo dục chủ động trong tuyển dụng nhà giáo, phân cấp thẩm quyền tuyển dụng cho người đứng đầu cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập được tự chủ tuyển dụng nhà giáo.

Luật giao thẩm quyền cho Bộ trưởng Bộ GD&ĐT quy định về thẩm quyền tuyển dụng nhà giáo trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên.

Luật cũng quy định Bộ GD&ĐT là cơ quan chủ trì phối hợp với các Bộ, cơ quan ngang Bộ, UBND cấp tỉnh xây dựng chiến lược, đề án, kế hoạch phát triển, tổng biên chế đội ngũ nhà giáo thuộc thẩm quyền quản lý trình cấp có thẩm quyền quyết định; Phối hợp với các Bộ, cơ quan ngang Bộ, UBND cấp tỉnh đề xuất cơ quan có thẩm quyền phê duyệt số lượng biên chế nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập.

img-5880.jpg
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu khai mạc Hội nghị. Ảnh: VGP/Nhật Bắc.

Thủ tướng chủ trì Hội nghị toàn quốc về thi tốt nghiệp THPT

Ngày 18/6, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc về công tác chuẩn bị Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025.

Sau khi nghe báo cáo của Bộ GD&ĐT, ý kiến phát biểu của các bộ, cơ quan, địa phương, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận, đánh giá cao Bộ GD&ĐT, các bộ, cơ quan liên quan, địa phương đã chuẩn bị kỹ nội dung báo cáo và những ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, sát thực tiễn của các đại biểu.

Kỳ thi năm nay diễn ra trong bối cảnh đặc biệt. Công tác chuẩn bị Kỳ thi đã được Bộ GD&ĐT và các bộ, cơ quan, địa phương chủ động thực hiện từ sớm, bài bản, khoa học, sát tình hình thực tế, thể hiện sự quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt cả hệ thống chính trị để hướng tới một Kỳ thi an toàn, nghiêm túc, hiệu quả, thiết thực.

Tuy nhiên, Thủ tướng lưu ý, công tác tổ chức Kỳ thi cần tuyệt đối không chủ quan, lơ là vì có thể xuất hiện những yếu tố đột xuất, bất ngờ, cần phải chuẩn bị sẵn sàng để ứng phó; chú trọng phòng chống tiêu cực trong tất cả các khâu của Kỳ thi và không xảy ra tiêu cực ở bất cứ khâu nào.

Để tổ chức thắng lợi Kỳ thi năm 2025, Thủ tướng nhấn mạnh quan điểm tổ chức Kỳ thi: Lấy thí sinh làm trung tâm, chủ thể - Thầy cô giáo là động lực - Nhà trường làm bệ đỡ - Gia đình là điểm tựa - Xã hội là nền tảng; tổ chức Kỳ thi thật sự là ngày hội của mỗi thí sinh, gia đình và xã hội.

Tổ chức Kỳ thi bảo đảm an toàn, nghiêm túc, khách quan, chu đáo, gọn nhẹ, tin cậy, hiệu quả, giảm áp lực, giảm chi phí, tạo thuận lợi nhất cho mỗi thí sinh thể hiện năng lực thực chất của mình trong điều kiện tốt nhất có thể, với tinh thần 3 bảo đảm:

Bảo đảm tuyệt đối an toàn, lành mạnh, trung thực, khách quan trong mọi khâu của Kỳ thi; bảo đảm trách nhiệm rõ ràng của các cơ quan liên quan trong tổ chức thực hiện, không để khoảng trống và tuyệt đối không buông lỏng quản lý trong bối cảnh sắp xếp bộ máy; bảo đảm điều kiện thuận lợi nhất cho thí sinh dự thi, từ cơ sở vật chất, nhân lực, y tế, an ninh, an toàn, phương án hỗ trợ đi lại đến việc thông tin kịp thời, đầy đủ cho thí sinh, phụ huynh học sinh, không để bất cứ thí sinh nào vì lý do chủ quan của các chủ thể liên quan mà không được dự thi.

Phân công các nhiệm vụ, công việc cụ thể, bảo đảm 6 rõ: “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ kết quả”; “sâu sát trong lãnh đạo, chỉ đạo; chặt chẽ trong tổ chức, thực hiện; kỹ lưỡng, khách quan trong kiểm tra”, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho thí sinh dự thi, các gia đình và các cơ sở giáo dục.

Thủ tướng yêu cầu các cấp, các ngành, các địa phương phối hợp nhịp nhàng, chặt chẽ với ngành Giáo dục và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị để tổ chức Kỳ thi bảo đảm nghiêm túc, công bằng, hiệu quả, thiết thực, thông suốt, không để trống nhiệm vụ, không để trùng chéo, không để ảnh hưởng tới chất lượng kỳ thi, tới thí sinh, gia đình và xã hội; thực hiện đổi mới Kỳ thi cả nội dung, quy mô, hình thức và nâng cao chất lượng…

Liên quan đến tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, ngày 21/6, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT ban hành Công điện về việc chủ động ứng phó thiên tai trong thời gian tổ chức Kỳ thi.

Trước đó, chiều 20/6, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng, cùng thành viên Ban Chỉ đạo quốc gia Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 đã làm việc với Ban chỉ đạo thi thành phố Hà Nội về công tác chuẩn bị cho Kỳ thi.

Sáng 19/6, Đoàn công tác số 1 của Ban Chỉ đạo quốc gia Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 do Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng đã kiểm tra công tác chuẩn bị Kỳ thi tại tỉnh Bắc Ninh.

bt-nguyen-kim-son.jpg
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại phiên thảo luận.

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT trả lời chất vấn các đại biểu Quốc hội

Trong hai ngày 19-20/6, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đã đăng đàn trả lời chất vấn các đại biểu Quốc hội.

Tại Kỳ họp này, Quốc hội chất vấn Bộ trưởng Bộ GD&ĐT nhóm vấn đề: Thực trạng và giải pháp phát triển, nâng cao chất lượng giáo dục đại học gắn với yêu cầu tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội; việc thực hiện quy định của pháp luật về dạy thêm, học thêm; công tác bảo đảm môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện; phòng, chống bạo lực học đường; bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm trong trường học.

Trả lời chất vấn về tình trạng học sinh bị ảnh hưởng bởi gia đình, môi trường sống tiêu cực dẫn đến lệch lạc chuẩn hành vi, bỏ học, thậm chí vi phạm luật có xu hướng gia tăng trong khi các cơ chế phát triển sớm, hỗ trợ kịp thời cho học sinh các cấp chưa đảm bảo, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn khẳng định sự cần thiết có các chuyên gia tâm lý hỗ trợ học sinh phát hiện các vấn đề tâm lý, khủng hoảng trong trường học ở thời kỳ hiện đại.

Nhận thấy tầm quan trọng của nhân viên tư vấn trường học, từ cuối năm 2024, ngành GD&ĐT xác định, trong mỗi trường học cần có ít nhất một vị trí việc làm là nhân viên tư vấn tâm lý trường học. Tuy nhiên, để đảm bảo 52.000 trường học trên cả nước, mỗi trường đều có nhân viên tư vấn là một quá trình, không thể là ngày một ngày hai, từ chuẩn bị đến tuyển dụng.

Hiện, Bộ GD&ĐT đang tăng cường tập huấn cho giáo viên kiêm vị trí, tích cực đào tạo nguồn giáo viên. Bộ trưởng nhấn mạnh, cần coi công tác tư vấn, hỗ trợ tâm lý không chỉ là vị trí việc làm, mà là việc của tất cả giáo viên, sự chia sẻ của phụ huynh, tổ chức chính trị xã hội… mới có thể đảm bảo.

Nhiều đại biểu Quốc hội đề cập đến nguyên nhân cũng như các giải pháp căn cơ để quản lý hoạt động dạy thêm - học thêm.

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhận định: Để thực hiện hiệu quả một chính sách bất kỳ thì không chỉ là ở câu chữ, mà còn cần sự phối hợp đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, cấp tỉnh đến cấp xã. Nếu văn bản tốt mà các cấp không thực hiện tốt thì hiệu quả không như mong muốn.

Thông tư 29 về quản lý dạy thêm học thêm đã đề cập đến trách nhiệm của ngành GD&ĐT, các cấp (tỉnh/ huyện/xã), các trường học, giáo viên và các vấn đề liên quan. Trong quá trình thực hiện, nhiều địa phương tích cực vào cuộc triển khai có hiệu quả ở các đơn vị, tạo dư luận tốt.

Theo Bộ trưởng, trước khi ban hành Thông tư 29, ngành Giáo dục đã làm đầy đủ các quy trình cần thiết và thận trọng. Trong thời gian tới, các địa phương cần vào cuộc cùng ngành Giáo dục, triển khai đầy đủ các quy định trong Thông tư thì mới đánh giá được toàn diện về mức độ hiệu quả của văn bản này.

Trả lời chất vấn về các điều kiện việc tổ chức buổi học thứ hai tại trường học, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định, đây là mục tiêu rất quan trọng. Hiện nay tại bậc tiểu học, việc dạy hai buổi trong ngày cũng đã được thực hiện khá phổ biến, 99% trường bậc tiểu học đủ điều kiện tổ chức hai buổi học trong ngày. Tuy nhiên, ở THCS, THPT, điều kiện tổ chức hai buổi còn rất khó khăn, nhất là tại nhiều trường học tại các đô thị lớn, diện tích không gian chật chội, cơ sở vật chất còn yếu, còn thiếu rất khó để triển khai công việc này

Thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Thông báo số 177, trong đó việc chuẩn bị tổ chức buổi dạy học thứ hai trong ngày, Thủ tướng Chính phủ cũng ban hành Chỉ thị số 17 về chuẩn bị buổi học thứ hai cho học sinh. Trong đó, nhấn mạnh, bắt đầu từ tháng 9/2025, các tỉnh, thành phố, trường học tập trung tối đa các điều kiện để tổ chức buổi học thứ hai cho học sinh, với quan điểm: Tùy theo điều kiện của từng nơi nhưng cố gắng tối đa buổi dạy thứ hai không thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào.

Trong buổi học thứ hai sẽ tập trung dạy các môn để phát triển toàn diện cho học sinh, như rèn luyện về thể chất, thể thao, âm nhạc, mỹ thuật, tăng cường năng lực về ngoại ngữ, năng lực tự học, kỹ năng sống, kỹ năng bổ trợ…

Mặc dù còn nhiều khó khăn, nhưng đây là định hướng lớn, Bộ GD&ĐT theo chức năng sẽ xây dựng chương trình hướng dẫn, các địa phương tích cực chủ động; hy vọng từng bước sẽ tổ chức tốt hoạt động này, kỳ vọng vào sự phát triển toàn diện của người học đối với học sinh phổ thông.

Trả lời nội dung chất vấn về bạo lực học đường, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT nhấn mạnh: Trường học cũng đang là một bộ phận không thể tách rời khỏi xã hội. Bức tường vây quanh trường học ngày càng trở nên mong manh; khoảng cách từ bên trong trường học và bên ngoài trường học dần bị xóa nhòa, bởi hệ thống internet, mạng xã hội và các phương tiện truyền thông hiện đại.

Với tư cách là một phần của xã hội, vấn đề bạo lực của xã hội đặc biệt của xã hội hiện đại còn đang diễn biến rất phức tạp. Dưới góc độ trường học có trách nhiệm kiểm soát, hỗ trợ tâm lý, tăng cường dạy đạo đức, dạy người và tăng cường các hoạt động giáo dục tích cực để không để hạn chế học sinh sa vào những hành vi bạo lực.

Trước đó, sáng 16/6, Quốc hội tiến hành thảo luận về hai dự thảo Nghị quyết quan trọng về giáo dục, là Dự thảo Nghị quyết về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân và Dự thảo Nghị quyết về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi.

Chiều 16/6, tại Hà Nội, Bộ GD&ĐT tổ chức buổi Gặp mặt báo chí nhân dịp Kỉ niệm 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025). Tại buổi gặp mặt, Bộ GD&ĐT đã trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp giáo dục” cho 56 nhà báo, phóng viên báo chí.

Theo giaoducthoidai.vn
https://giaoducthoidai.vn/nong-trong-tuan-quoc-hoi-thong-qua-luat-nha-giao-bo-truong-bo-gddt-tra-loi-chat-van-post736714.html
Copy Link
https://giaoducthoidai.vn/nong-trong-tuan-quoc-hoi-thong-qua-luat-nha-giao-bo-truong-bo-gddt-tra-loi-chat-van-post736714.html
Bài liên quan
Lấy ý kiến danh sách 3 bộ trưởng trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 9
Đại biểu Quốc hội sẽ lựa chọn 2 trong 3 nhóm vấn đề thuộc trách nhiệm của các bộ trưởng, trưởng ngành để chất vấn tại kỳ họp thứ 9.

(0) Bình luận
Nổi bật Giáo dục thủ đô
Đừng bỏ lỡ
Mới nhất
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO
Nóng trong tuần: Quốc hội thông qua Luật Nhà giáo; Bộ trưởng Bộ GD&ĐT trả lời chất vấn