Gửi bình luận
Áp lực tài chính khiến không ít sinh viên phải đi làm thêm để trang trải cuộc sống. Tuy nhiên, đây là mối nguy đến sức khỏe và chất lượng học tập nếu không lựa chọn, sắp xếp khoa học.
Sức khoẻ giảm sút, tinh thần uể oải
Phần lớn sinh viên chọn các công việc phổ biến như phục vụ, giữ xe, thu ngân, giao hàng… vì đây đều là công việc bán thời gian, ít ràng buộc. Song, thời gian dài, nếu không cân bằng được công việc và học tập, sinh viên dễ mắc phải các vấn đề về tinh thần cũng như sức khỏe.
Diễm Thuận, sinh viên năm 3 ngành Báo chí tại TPHCM, đang làm thu ngân tại một siêu thị tiện lợi, tối thiểu mỗi tuần đăng ký 3 ca, trung bình mỗi ca 3-4 tiếng.
Thời gian đầu, Thuận căng thẳng và mệt mỏi.
“Mình hay thiếu ngủ, chân đau nhức do phải đứng liên tục 3-4 tiếng, tan ca thường đã muộn, cộng thêm nhiều bài tập nên mình buộc phải thức rất khuya”, Thuận chia sẻ.
Những trường hợp như Thuận không hiếm. Thực tế, có nơi ca làm kéo dài 5-7 tiếng, khiến sinh viên càng khó sắp xếp thời gian học tập và nghỉ ngơi.
Khánh Uyên, sinh viên Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TPHCM, từng làm phục vụ quán cà phê, cho biết: “Trung bình một ca làm của mình khoảng 6 tiếng. Sau khi học ca sáng, mình phải ăn vội để kịp sang cửa hàng. Liên tục trong 3 tháng, mình phát hiện sức khỏe không ổn, bị viêm dạ dày nhẹ do căng thẳng và ăn uống thất thường”.
Uyên buộc phải nghỉ việc, nhưng hệ quả là căn bệnh dạ dày vẫn theo đến hiện tại.
Ngoài ra, mô hình cà phê 24/24 phát sinh ca làm xuyên đêm khiến đồng hồ sinh học của nhiều bạn đảo lộn.
Nhật Triều, sinh viên ngành Điện tử Viễn thông tại một trường đại học phía Nam, chia sẻ: “Mình hay nhức đầu, hôm nào không làm ca đêm thì cũng không ngủ sớm được vì quen giờ”.
Nhưng bù lại, những ca làm đêm sẽ có mức lương cao hơn những ca ngày. Vì thế, Triều chấp nhận đánh đổi.
Nhiều sinh viên dành 20-30 giờ mỗi tuần cho việc làm thêm. Lịch học, làm bài tập, ôn thi bị xáo trộn. Làm ca đêm hoặc ca kéo dài khiến các bạn không có đủ thời gian nghỉ ngơi. Thiếu ngủ lâu ngày làm giảm trí nhớ, khả năng tập trung kém, kết quả học tập giảm sút.
Nhật Triều chia sẻ: “Buổi tối đi làm, thường hôm sau mình sẽ ngủ bù. Với những sáng có lịch học, mình thường xuyên buồn ngủ và nhức đầu, không thể tập trung vào bài giảng. Sau giờ học, mình phải nhờ bạn giảng lại hoặc tự tìm hiểu thêm, tốn nhiều thời gian hơn”.
Không thể phủ nhận, việc đi làm thêm giúp sinh viên sớm tiếp xúc thực tế, rèn kỹ năng mềm và quản lý thời gian, nhưng, nên lựa chọn công việc đúng chuyên ngành để mang lại giá trị lâu dài, thay vì chỉ mang lại kinh tế.
“Mình biết nếu cứ làm thế này thì cả tinh thần lẫn sức khỏe sẽ không đảm bảo. Kết quả học tập kỳ này không đạt như kỳ vọng. Sắp tới, khi bước vào học chuyên ngành, mình sẽ dừng công việc ở quán cà phê, hoặc tìm việc có liên quan để vừa kiếm thêm vừa tích lũy kiến thức”, Triều bày tỏ.
Các công việc kéo dài nhiều giờ, đòi hỏi làm liên tục thường khiến sinh viên đối mặt với nguy cơ mắc các bệnh lý như giãn tĩnh mạch, đau dạ dày... Đây không chỉ là ảnh hưởng trước mắt mà còn dễ trở thành vấn đề sức khỏe mãn tính.
Bên cạnh đó, không ít sinh viên quá chú trọng kiếm tiền, xem việc học là phụ. Lâu dần, việc tập trung cho học hạn chế, dẫn đến kiến thức nền tảng chưa vững, bằng cấp khó đạt loại khá, giỏi, gây bất lợi trong cạnh tranh nghề nghiệp.
Thực tế, việc đi làm thêm không xấu. Quan trọng là sinh viên biết sắp xếp hợp lý và lựa chọn công việc phù hợp.
Trước khi bắt đầu bất kỳ công việc nào, các bạn nên cân nhắc đến quyền lợi và mức lương phù hợp cho vị trí làm việc của mình, không nên vì cái lợi kinh tế trước mắt mà để ảnh hưởng về sau.
Một điểm lưu ý khác là trước khi ký kết hợp đồng, sinh viên cần đọc kỹ thông tin để đảm bảo về an toàn, môi trường làm việc lành mạnh, mức lương thỏa đáng.
Luật sư Trần Minh Hùng, Đoàn Luật sư TPHCM, lưu ý: “Sinh viên làm thêm theo hợp đồng từ 1 tháng trở lên có quyền yêu cầu doanh nghiệp đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm tai nạn. Nếu làm ngắn hạn (dưới 1 tháng) thì ít nhất phải được chủ sử dụng lao động mua bảo hiểm tai nạn”.
Quan trọng hơn hết, mục tiêu chính của quãng đường đại học vẫn là học tập và rèn luyện chuyên môn. Làm thêm chỉ nên là trải nghiệm bổ trợ, không để trở thành gánh nặng khiến sinh viên đánh đổi bằng việc sức khỏe giảm sút, mất kiến thức và cơ hội phát triển.
