Sách và AI: Kết nối tri thức trong kỷ nguyên số

Ngày 22/4, Trung tâm Dữ liệu và Thông tin Khoa học phối hợp cùng Đoàn Thanh niên Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam tổ chức Tọa đàm và Triển lãm sách với chủ đề: "Trí tuệ nhân tạo - Cơ hội và Thách thức".

Đây là hoạt động hưởng ứng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam (21/4) và hướng tới kỷ niệm Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam (18/5), 50 năm ngày thành lập Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (20/5/1975 - 20/05/2025).

Phát biểu khai mạc chương trình, bà Nguyễn Thị Vân Nga, Giám đốc Trung tâm Dữ liệu và Thông tin khoa học nhấn mạnh, trong thời đại công nghệ số, dù hình thức thể hiện có thay đổi, nhưng giá trị cốt lõi của sách không hề mai một. Ngược lại, sách đang chuyển mình mạnh mẽ hơn - hiện đại hơn trong cách tiếp cận và gần gũi hơn với độc giả.

"Sự kiện hôm nay không chỉ là dịp để gặp gỡ, giao lưu tri thức mà còn là một không gian lan tỏa tình yêu sách, khơi dậy văn hóa đọc, góp phần nuôi dưỡng tinh thần học tập suốt đời, khuyến khích nghiên cứu và khơi nguồn sáng tạo khoa học trong cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ", bà Nguyễn Thị Vân Nga chia sẻ.

Điểm nhấn của chương trình là tọa đàm "Trí tuệ nhân tạo - Cơ hội và Thách thức" thu hút sự quan tâm của các nhà nghiên cứu, giới trẻ và những người yêu công nghệ.

Trong vai trò diễn giả chính, PGS.TS. Nguyễn Phi Lê, giảng viên Trường Công nghệ Thông tin và Truyền thông, Đại học Bách khoa Hà Nội đã mang đến những góc nhìn sâu sắc về vai trò, ứng dụng và xu thế phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) trong thời đại số.

PGS.TS. Nguyễn Phi Lê hiện giữ vai trò Giám đốc điều hành Viện Nghiên cứu và Ứng dụng Trí tuệ nhân tạo vì Cuộc sống (AI4LIFE), đồng thời dẫn dắt nhóm nghiên cứu hơn 50 thành viên tại Đại học Bách Khoa Hà Nội. Nghiên cứu của PGS.TS. Nguyễn Phi Lê tập trung vào trí tuệ nhân tạo lý thuyết và các ứng dụng trong khoa học môi trường, biến đổi khí hậu và y tế thông minh.

Theo nữ PGS, AI đã và đang có bước tiến vượt bậc, ứng dụng rộng rãi trong mọi ngành nghề, mọi khía cạnh trong cuộc sống. Đặc biệt, sự ra đời của ChatGPT và các mô hình ngôn ngữ lớn đã làm thay đổi cách con người tiếp cận thông tin và tri thức.

Việc ứng dụng AI và AI tạo sinh (Generative AI) giúp giảm nhiều giờ làm việc tại các cơ quan, đơn vị; giúp xử lý dữ liệu tốt hơn…Tuy nhiên, AI chỉ đóng vai trò hỗ trợ, không thể thay thế hoàn toàn con người.

PGS.TS. Nguyễn Phi Lê cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đầu tư cho phát triển AI, bao gồm con người, hạ tầng tính toán và dữ liệu.

TS. Phan Kế Sơn, Bí thư Đoàn Thanh niên Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho biết, tại Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 127/QĐ-TTg về "Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đến năm 2030". Chiến lược đưa ra mục tiêu đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo, đưa trí tuệ nhân tạo trở thành lĩnh vực công nghệ quan trọng của Việt Nam.

Theo TS. Phan Kế Sơn, với thế mạnh về cơ sở dữ liệu khoa học chuyên ngành, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng "dữ liệu lớn" phục vụ Chiến lược trong thời gian tới.

Trong khuôn khổ sự kiện, Triển lãm sách cũng chính thức khai mạc, diễn ra từ ngày 22/4 đến 21/5/2025 tại Thư viện Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

Triển lãm trưng bày hơn 1.000 đầu sách chuyên khảo, giáo trình, tài liệu tra cứu… từ các đơn vị uy tín như Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam, Nhà xuất bản Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, Tạp chí Pi của Hội Toán học Việt Nam và các ấn phẩm của Igroup Việt Nam.

Đặc biệt, hoạt động tặng sách dành cho sinh viên, nhà nghiên cứu trẻ là một điểm nhấn ý nghĩa của Triển làm, nhằm cổ vũ tinh thần học tập, lan tỏa cảm hứng sáng tạo và khám phá tri thức trong cộng đồng học thuật.