Học đường

Sinh viên đối mặt với cú sốc đại học, khác “một trời một vực” phổ thông

14/09/2025 15:19

Bước vào giảng đường đại học, nhiều tân sinh viên đối diện cú sốc học tập. Từ được thầy cô kèm cặp sát sao, nay họ phải chủ động tìm phương pháp riêng để thích nghi.

Khác biệt giữa cách học phổ thông và đại học

Không ít sinh viên thừa nhận, những tuần học đầu tiên ở bậc đại học giống như bước vào một thế giới hoàn toàn mới.

Với Nguyễn Thị Kim Anh, sinh viên ngành Kinh doanh quốc tế theo mô hình tiên tiến Nhật Bản, Trường Đại học Ngoại thương, cú sốc không chỉ đến từ kiến thức, mà còn ở ngôn ngữ.

“Ở trường THPT, mình học tiếng Anh khá tốt, nhưng chủ yếu về ngữ pháp, đọc hiểu, ít khi luyện nói. Lên đại học, nghe giảng và trao đổi hoàn toàn bằng tiếng Anh khiến mình gặp khó khăn thời gian đầu”, Kim Anh nhớ lại.

Theo Kim Anh, ở cấp 3, học sinh được nhắc nhở liên tục, có kiểm tra miệng, trả bài, ghi chép đầy đủ. Nhưng ở đại học, sự chủ động của sinh viên mới là quan trọng nhất. Kiến thức cũng rộng và sâu hơn, nhiều môn buộc phải tìm hiểu, phân tích và kết nối nhiều lĩnh vực.

Nguyễn Đình Khải, tốt nghiệp chuyên ngành Báo chí, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân Văn, Đại học Quốc gia TPHCM, cũng đối diện cú sốc tương tự nhưng ở một khía cạnh khác. Ngay học kỳ đầu, Khải bối rối khi chưa tìm ra phương pháp học phù hợp.

“Ở đại học, không ai yêu cầu ghi chép từng câu chữ. Quan trọng là phải hiểu bản chất để vận dụng. Có môn mình không xác định đúng trọng tâm nên chỉ đạt 5 điểm cuối kỳ. Đây là điểm số thấp nhất từ cấp 1 đến giờ, khiến mình thực sự sốc”, Khải kể lại.

Sinh viên đối mặt với cú sốc đại học, khác “một trời một vực” phổ thông - 1
Không chỉ nghe giảng, sinh viên đại học phải chủ động chuẩn bị bài thuyết trình trước lớp (Ảnh: BCTT).

Cùng quan điểm, Nguyễn Yến Nhi, vừa tốt nghiệp loại xuất sắc ngành Marketing, Đại học Kinh tế Quốc dân, nhớ lại cú sốc đầu tiên: “Thầy cô gần như chẳng quan tâm mình là ai, không giống như hồi học phổ thông, nên hầu hết đều phải tự học”.

Ngoài ra, cách thức thi cử cũng khiến Nhi gặp nhiều khó khăn: làm tiểu luận, thuyết trình nhóm. Cô nàng hầu như chưa bao giờ thuyết trình ở phổ thông, lại thêm giọng Nghệ An nên thiếu tự tin, sợ bạn bè không hiểu hoặc đánh giá cách nói của mình.

Điểm chung từ câu chuyện của cả ba sinh viên là sự thay đổi về mức độ tự giác. Không còn sự kèm cặp, kiểm tra thường xuyên, sinh viên buộc phải hình thành ý thức học tập mới. Theo họ, sự khác biệt ấy, chính là “cú hích” buộc sinh viên phải thay đổi.

“Giảng viên chỉ định hướng, gợi mở vấn đề, còn việc tiếp thu và đào sâu kiến thức phụ thuộc vào nỗ lực cá nhân. Nếu không biết quản lý thời gian và chủ động tìm hiểu, sinh viên rất dễ bị hụt hẫng”, Khải nhấn mạnh.

Từ cú sốc đến thích nghi

Để vượt qua cú sốc ban đầu, mỗi sinh viên tìm cho mình một con đường riêng. Với Kim Anh, một giải pháp hiệu quả chính là học nhóm.

“Mỗi người có điểm mạnh và điểm yếu khác nhau. Khi học cùng nhau, mình thấy có động lực hơn, việc ôn tập trở nên nhẹ nhàng. Đặc biệt, khi giảng lại bài cho bạn, mình cũng củng cố kiến thức của chính mình”, Kim Anh nói.

Bên cạnh đó, Kim Anh cũng rèn luyện thói quen “không để nước đến chân mới nhảy”. Cô cho biết trong quá trình học, cô luôn cố gắng nắm vững kiến thức ngay tại lớp. Đến kỳ thi, việc ôn tập chỉ là củng cố lại. Cách này giúp Kim Anh tránh tình trạng nhồi nhét, căng thẳng quá mức và đạt hiệu quả học tập cao.

Tương tự, sau bốn năm đại học, Yến Nhi rút ra hai bí quyết lớn: học ngay từ đầu kỳ và tìm một nhóm bạn đồng hành tốt.

“Chúng mình không chỉ cùng nhau làm bài, mà còn chia sẻ tài liệu, giải thích cho nhau những chỗ khó hiểu. Đó chính là “vũ khí bí mật” giúp mình hoàn thành tốt nhất”, Nhi chia sẻ.

Sinh viên đối mặt với cú sốc đại học, khác “một trời một vực” phổ thông - 2
Tinh thần làm việc nhóm là yếu tố quan trọng để Yến Nhi vượt qua những thử thách học tập (Ảnh: NVCC).

Dù đã đạt kết quả cao, Nhi thừa nhận việc quản lý thời gian chưa bao giờ dễ dàng. Năm thứ nhất, cô sinh viên Đại học Kinh tế Quốc dân vừa học vừa tham gia câu lạc bộ, dự án, học thêm tiếng Anh và thường xung phong làm trưởng nhóm.

“Bí quyết duy nhất để vượt qua chắc là cứ làm thôi, rồi tự nhiên cũng xoay xở được. Nhưng nếu khuyên tân sinh viên thì mình nghĩ đừng ôm quá nhiều thứ, hãy học cách ưu tiên”, cô cười nói.

Với Đình Khải, cậu cũng chọn cách hệ thống hóa mọi thứ. Ngay từ đầu mỗi học phần, Khải dành thời gian nghiên cứu đề cương, xác định trọng tâm. Trên lớp, cậu chú ý lắng nghe giảng viên nhấn mạnh, đồng thời chuẩn bị sẵn sàng tài liệu để khi cần có thể tra cứu nhanh chóng.

“Tài liệu, bài giảng, bài tham khảo đều được sắp xếp gọn gàng. Trước các kỳ thi, mình lắng nghe kỹ gợi ý của thầy cô để biết yêu cầu cụ thể. Mình cũng luôn đặt tâm thế “chinh phục” mỗi môn học, môn càng khó càng muốn thử thách bản thân”, Khải cho hay.

Sinh viên đối mặt với cú sốc đại học, khác “một trời một vực” phổ thông - 3
Đình Khải giữ tinh thần hăng say ở mọi môn học, biến thử thách thành cơ hội học hỏi (Ảnh: NVCC).

Với cách làm này, Đình Khải đạt được nhiều kết quả tích cực như 4/7 học kỳ đạt học bổng khuyến khích học tập, trong đó 3 lần loại xuất sắc và tốt nghiệp với điểm số cao nhất đợt 1 khóa 2021-2025. Thành tích ấy là minh chứng cho sự thích nghi thành công sau những bỡ ngỡ ban đầu.

Nhìn lại, cả ba nhân vật đều khẳng định: không có một công thức chung cho tất cả, nhưng có ba yếu tố bất kỳ sinh viên nào cũng cần là tính tự chủ, khả năng quản lý thời gian và sự gắn kết trong học tập.

Theo Dân trí
https://dantri.com.vn/giao-duc/sinh-vien-doi-mat-voi-cu-soc-dai-hoc-khac-mot-troi-mot-vuc-pho-thong-20250914001536553.htm
Copy Link
https://dantri.com.vn/giao-duc/sinh-vien-doi-mat-voi-cu-soc-dai-hoc-khac-mot-troi-mot-vuc-pho-thong-20250914001536553.htm
Bài liên quan
Vừa nhập học, tân sinh viên đã "đau đầu" với bài thi tiếng Anh đầu vào
Vừa “chân ướt chân ráo” vào cánh cổng đại học, tân sinh viên của nhiều trường sẽ đối mặt ngay với kỳ sát hạch đầu tiên: bài thi tiếng Anh đầu vào.

(0) Bình luận
Nổi bật Giáo dục thủ đô
Đừng bỏ lỡ
Mới nhất
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO
Sinh viên đối mặt với cú sốc đại học, khác “một trời một vực” phổ thông