Gửi bình luận
Sự xuất hiện của sự sống con người có thể không hiếm hoi như các nhà khoa học từng nghĩ. Một phát hiện mới đã làm tăng khả năng tồn tại của sự sống thông minh ở những nơi khác trong vũ trụ - các nhà nghiên cứu cho biết.
Trước đây, các nhà khoa học cho rằng để sự sống con người xuất hiện trên Trái Đất, nó phải trải qua một chuỗi các "bước khó" - những sự kiện tiến hóa ngẫu nhiên cực kỳ hiếm hoi trong khoảng thời gian tồn tại trung bình của một ngôi sao. Điều này khiến vị trí của chúng ta với tư cách là những quan sát viên thông minh của vũ trụ trở thành một hiện tượng hiếm gặp, và cơ hội tìm thấy sự sống thông minh ngoài hành tinh là rất thấp.
Tuy nhiên, một mô hình mới đã thách thức giả thuyết tồn tại hàng thập kỷ này bằng cách đề xuất rằng trí thông minh của con người không phải là một điều may mắn hiếm hoi, mà là một kết quả được hình thành theo các quá trình địa chất có thể dự đoán được. Các nhà nghiên cứu đã công bố phát hiện của họ vào ngày 14 tháng 2 trên tạp chí Science Advances.
"Chúng tôi lập luận rằng sự sống thông minh có thể không cần đến một loạt các sự kiện may mắn để tồn tại," tác giả chính Dan Mills, một nhà nghiên cứu tại Đại học Munich, cho biết. "Loài người không tiến hóa 'sớm' hay 'muộn' trong lịch sử Trái Đất, mà là 'đúng thời điểm' khi các điều kiện thích hợp đã sẵn sàng. Có lẽ chỉ là vấn đề thời gian, và có thể một số hành tinh đạt đến những điều kiện này nhanh hơn Trái Đất, trong khi những hành tinh khác có thể mất nhiều thời gian hơn."
Mô hình "bước khó" và cách tiếp cận mới
Mô hình "bước khó" lần đầu tiên được nhà vật lý Brandon Carter đề xuất vào năm 1983 nhằm giải thích tại sao loài người chỉ xuất hiện trên Trái Đất vào giai đoạn muộn trong vòng đời của Mặt Trời - khoảng 4,5 tỷ năm trong tổng số 10 tỷ năm của nó. Carter lập luận rằng sự sống thông minh tiến hóa thông qua một chuỗi các sự kiện tiến hóa cực kỳ hiếm gặp - bao gồm sự hình thành của các phân tử có khả năng tự sao chép, sự xuất hiện của RNA và DNA, sự tiến hóa của các sinh vật đa bào, và sự ra đời của sinh sản hữu tính cũng như ngôn ngữ.
Đề xuất của Carter nhanh chóng được chấp nhận trong lĩnh vực sinh học thiên văn, củng cố quan điểm rằng quá trình tiến hóa của chúng ta là một sự tình cờ cực kỳ hiếm hoi, và do đó khả năng chúng ta gặp được những sinh vật có trí tuệ tương tự con người trong vũ trụ là rất thấp.
Tuy nhiên, nghiên cứu mới cho thấy điều này có thể không đúng. Bằng cách kết hợp kiến thức trong các lĩnh vực vật lý và địa sinh học, các nhà khoa học đã nghiên cứu những bước quan trọng dẫn đến sự tiến hóa của sự sống trên hành tinh của chúng ta.
Họ đã phát triển một mô hình giải thích nguồn gốc của chúng ta thông qua sự mở ra tuần tự của các "cửa sổ thích nghi" quan trọng, chẳng hạn như sự có mặt của oxy và chất dinh dưỡng, độ mặn của đại dương và nhiệt độ bề mặt của biển. Theo mô hình này, sự sống con người không xuất hiện muộn trên Trái Đất, mà đơn giản là xuất hiện khi các điều kiện của hành tinh trở nên thích hợp.
"Chúng tôi cho rằng thay vì dựa trên vòng đời của Mặt Trời để đưa ra dự đoán, chúng ta nên sử dụng thang thời gian địa chất, bởi vì đó là khoảng thời gian cần thiết để bầu khí quyển và cảnh quan thay đổi," theo Jason Wright, giáo sư thiên văn học và vật lý thiên văn tại Đại học Penn State và đồng tác giả của nghiên cứu. "Đây là những khoảng thời gian bình thường đối với Trái Đất. Nếu sự sống tiến hóa cùng với hành tinh, thì nó sẽ tiến hóa theo thang thời gian của hành tinh và với cùng tốc độ của hành tinh."
Kiểm chứng giả thuyết mới
Để kiểm tra đề xuất này, các nhà nghiên cứu đã đưa ra một loạt dự án nghiên cứu, bao gồm thử nghiệm các sinh vật đơn bào và đa bào trong điều kiện nhiệt độ và nồng độ oxy khắc nghiệt để xác định phạm vi môi trường mà chúng có thể xuất hiện. Họ cũng đề xuất quét bầu khí quyển của các ngoại hành tinh xa xôi để tìm kiếm các dấu hiệu sinh học quan trọng, chẳng hạn như sự tồn tại của oxy, cũng như nghiên cứu hồ sơ tiến hóa để tìm bằng chứng về việc những phát minh quan trọng trên con đường dẫn đến sự sống con người (chẳng hạn như quang hợp và tế bào nhân thực) đã xuất hiện nhiều hơn một lần.
"Đây là một thay đổi quan trọng trong cách chúng ta suy nghĩ về lịch sử của sự sống," đồng tác giả Jennifer Macalady, giáo sư khoa học địa chất tại Đại học Penn State, cho biết. "Nghiên cứu này gợi ý rằng sự tiến hóa của sự sống phức tạp có thể ít liên quan đến sự may mắn hơn, mà phụ thuộc nhiều hơn vào sự tương tác giữa sự sống và môi trường của nó, mở ra những hướng nghiên cứu mới đầy thú vị trong hành trình tìm hiểu nguồn gốc của chúng ta và vị trí của chúng ta trong vũ trụ."
R.T
Theo Livescience
