Nghiên cứu dự thảo Thông tư cho thấy, có cả nội dung kế thừa và những điểm mới so với quy định hiện hành. Nội dung kế thừa liên quan đến phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng; mục đích, yêu cầu xét công nhận tốt nghiệp; quy định về độ tuổi của người học; chính sách ưu tiên; quy trình xét công nhận tốt nghiệp và cấp bằng tốt nghiệp THCS.
Về điểm mới, dự thảo giảm tối đa thủ tục hành chính, bảo đảm cơ hội học tập và quyền lợi người học; đồng thời, tăng cường trách nhiệm của sở/phòng GD&ĐT, cơ sở giáo dục. Đáng chú ý, quy định số lần xét công nhận tốt nghiệp THCS mỗi năm không quá 2 lần (thay vì chỉ 1 như hiện hành) giúp người học chưa được công nhận tốt nghiệp ở lần xét đầu tiên có thêm cơ hội học tập, rèn luyện.
Các điều kiện về kết quả học tập, rèn luyện để xét công nhận tốt nghiệp THCS được điều chỉnh phù hợp với Chương trình GDPT 2018. Người học chưa được công nhận tốt nghiệp từ những năm học trước, không thuộc đối tượng quản lý của cơ sở giáo dục có thể dùng căn cước công dân thay giấy khai sinh.
Về thành phần Hội đồng xét công nhận tốt nghiệp, dự thảo quy định bổ sung thành phần là đại diện Hội đồng trường; số lượng thành viên phải là số lẻ, tối thiểu 7 người. Về cấp bằng tốt nghiệp, dự thảo bãi bỏ quy định xếp loại bằng tốt nghiệp THCS theo Quyết định 11 để bảo đảm sự đồng bộ với việc xét công nhận hoàn thành Chương trình cấp tiểu học và tốt nghiệp THPT.
Từ thực tiễn, nhiều nhà giáo bày tỏ đồng tình với thay đổi trong Quy chế xét công nhận tốt nghiệp THCS; tuy nhiên không tránh khỏi đâu đó có ý kiến băn khoăn trước một số quy định mới.
Bởi vậy, sự quan tâm và đóng góp ý kiến có trách nhiệm của nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục vô cùng cần thiết, giúp quy định mới khi được ban hành có thể phát huy hiệu quả trong thực tiễn.