Thị trường sữa trước vấn nạn “truyền thông bẩn”

Từ năm 2018 đến nay, có nhiều ý kiến đánh giá về việc cho phép doanh nghiệp tự công bố. Điều này dẫn đến việc tạo thuận lợi cho một số doanh nghiệp, tiết kiệm thời gian. Bên cạnh đó, xuất hiện một số trường hợp doanh nghiệp làm ăn ko chân chính, lợi dụng sự thông thoáng, quảng cáo các sản phẩm không đúng quy định của nhà nước.

PGS. TS Bác sĩ Nguyễn Thị Lâm – Chuyên gia dinh dưỡng- Nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia: Theo quy chuẩn Việt Nam, hiện nay, thị trường trong nước hiện nay chúng ta có sữa thanh trùng, sữa tiệt trùng hay sữa hoàn nguyên.

Theo quy định, các loại sữa này đều có độ đạm 2,7gr/100l sữa. Từ trước đến nay, đa phần các sản phẩm sữa đều chấp hành và tuân thủ tốt quy định này, có sản phẩm đảm bảo đủ độ đạm 2,7gr, có sản phẩm lên đến 3,5gr… sữa là nguồn mang lại chất đạm và canxi cho các em nhỏ.

Tuy nhiên, hiện nay trên thị trường xuất hiện thêm sản phẩm sữa trái cây, đây là sản phẩm do doanh nghiệp đặt tên và pháp luật Việt Nam cũng chưa có quy định chặt chẽ quy định về độ đảm bao nhiêu.

Song, sữa trái cây thường có độ đạm dưới 1gr/100ml, hay chất béo dưới 1gr/100m và năng lượng cung cấp cho cơ thể cũng thấp hơn so với các sản phẩm sữa chuẩn khác.

Vô hình chung, người tiêu dùng thường hiểu lầm sữa trắng (sữa dạng lỏng, dạng nước, dạng bột) với sữa trái cây là một.

Thực tế, trên thị trường, giá thành của hai loại sữa này là tương đương nhau. Sữa trái cây cũng có nhiều ưu điểm. Nhiều khi các cháu ngán sữa, các bậc phụ huynh có thể thay thế bằng sữa trái cây. Nhưng người tiêu dùng phải hiểu sữa trái cây không đảm bảo tiêu chí là một sản phẩm sữa, không đủ dưỡng chất, năng lượng để cung cấp cho cơ thể. Các bậc phụ huynh phải hiểu, sử dụng sữa bột, sữa lỏng là chính và sữa trái cây chỉ để uống thêm, bổ sung thêm khi các cháu đã ngán sữa để thay đổi khẩu vị.

Tuy nhiên, giá thành của các sản phẩm sữa trái cây đang có giá thành ngang với các sản phẩm sữa, nên thiệt thòi nhiều cho các bậc phụ huynh. Các bậc phụ huynh cũng nên hiểu đúng, và thay đổi khẩu vị cho con. Khi thì dùng sữa lỏng, sữa bột, sữa công thức, khi thì chuyển sang sữa trái cây để thay đổi khẩu vị.

Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp: Tôi cho rằng, thứ nhất, kiến nghị của bạn đọc thể hiện sự trách nhiệm đối với cộng đồng, với người tiêu dùng cũng như là kỳ vọng vào cơ quan chức năng trong việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cũng như là xử lý đối với các hành vi vi phạm. Để xác định có phải là một chiến dịch hay chiến dịch truyền thông bẩn hay không.

Thứ hai là cái truyền thông bẩn xác định góc độ là ở mức độ như thế nào, ai người thực hiện hành vi đó thì tôi cho rằng là cơ quan chức năng cũng cần phải vào cuộc và xác định phân loại tất cả các cái hành vi thực hiện các hoạt động quảng cáo về sữa trên không gian mạng.

Từ đó, chúng ta thấy rằng xác định là hành vi nào là quảng cáo đúng theo Luật Quảng cáo và hành vi nào là vi phạm về quảng cáo. Hiện nay, vấn đề này nó có liên quan đến một số văn bản quy phạm pháp luật, trong đó đầu tiên phải kể đến là Luật quảng cáo, Luật Cạnh tranh, Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Luật an toàn thực phẩm.

Theo đó, 4 văn bản pháp luật này có liên quan trực tiếp đến cái hoạt động quảng cáo về sữa và nếu trong trường hợp mà xuất hiện quá nhiều, dày đặc, những nội dung có tính chất thường xuyên, cạnh tranh không lành mạnh theo hướng là so sánh trực tiếp hoặc là đưa ra những thông tin thất thiệt, sai sự thật đối với đối thủ cạnh tranh thì rõ ràng là những thông tin đó là vi phạm Luật Quảng cáo và vi phạm Luật Cạnh tranh.

Với những hành vi như vậy thì chủ thể bị xâm phạm có quyền gửi đơn đến cơ quan chức năng, Cục Cạnh tranh để có thể là xem xét, điều tra, xác minh, xử lý, đồng thời cũng phải khởi kiện ra tòa án.

Còn nếu trong trường hợp những hành vi mà đưa thông tin sai sự thật trên không gian mạng, gây ra hậu quả nghiêm trọng thì còn có thể đưa sự việc ra cơ quan điều tra để xem xét xử lý. Tôi cho rằng là trong việc này, các cơ quan chức năng cũng cần phải xem xét để làm rõ, xử lý.

Ngoài ra thì người tiêu dùng cũng phải tỉnh táo trong cái việc là tiếp cận những cái thông tin, đặc biệt là những thông tin trên mạng xã hội, những thông tin chưa được kiểm chứng hoặc là những thông tin ác ý, có tính chất xuyên tạc để cạnh tranh không lành mạnh.

Ông Vũ Văn Trung, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam cho rằng: Tất cả những hiện tượng thông tin tuyên truyền dù ở bất kỳ nên tảng nào nếu sai sự thật, gây nhầm lẫn, thậm chí nói xấu các sản phẩm thì đều đáng bị lên án và phải được xử lý.

Ông Vũ Văn Trung, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam:

Đặc biệt, chúng ta biết là hiện nay Chính phủ đã chuyển từ chế độ tiền kiểm sang hậu kiểm, điều này rất tiện cho doanh nghiệp, nên công tác hậu kiểm chúng ta làm cũng cần phải tăng cường hơn. Bởi thực tế, người ta lợi dụng thì doanh nghiệp làm ăn chân chính không vấn đề gì, còn đối với các doanh nghiệp có vấn đề thì tôi nghĩ các cơ quan chức năng phải vào cuộc.

“Truyền thông bẩn” đó là rác rưởi thì chúng ta phải dọn sạch đi, như vậy sẽ có lợi cho xã hội. Thứ nhất, lập lại trật tự về mặt tuyên truyền quảng cáo, đảm bảo an toàn cho thực phẩm nói chung và sản phẩm sữa nói riêng. Thứ hai, trả lại lợi ích chính đáng cho doanh nghiệp làm ăn chân chính. Quan trọng hơn nữa là toàn xã hội, người tiêu dùng có được môi trường sử dụng các sản phẩm lành mạnh cho chính mình.