Thay vì trước đây “cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy”, việc quyết định học hay làm gì đều do cha mẹ thì nay các em có sự tự quyết cao hơn. Ngoài việc định hướng của phụ huynh, thầy cô cùng các chuyên gia về giáo dục hướng nghiệp, các em cũng có xu hướng tự khám phá bản thân, tìm hiểu về trường/nghề, đánh giá các xu hướng xã hội để đưa ra các quyết định.
![]() |
Trước thực tế đó, bộ 4 câu hỏi sau đây giúp các em tham khảo, tự trả lời để đưa ra lựa chọn nghề phù hợp hơn.
Câu hỏi 1: Tôi thích nghề gì?
Để trả lời câu hỏi này, bạn hãy liệt kê những nghề mà bản thân biết và có hứng thú. Mong muốn về nghề nghiệp: cơ hội thăng tiến, môi trường làm việc, thu nhập, giờ giấc, tính chất công việc hấp dẫn, uy tín xã hội. Sau đó, hãy lập danh sách thứ tự ưu tiên nghề.
Câu hỏi 2: Tôi phù hợp với nghề gì?
Tìm hiểu yêu cầu của từng nghề (năng lực, tính cách, điều kiện lao động…). Hiện có nhiều cách để tìm hiểu về nghề thông qua báo chí, mạng xã hội, các trang web của công ty cũng như các yêu cầu tuyển dụng… Qua tìm hiểu này, bạn sẽ nhận ra, mình phù hợp nghề gì.
Câu hỏi 3: Tôi chọn nghề gì?
Khi đã có 2 câu trả lời trên thì bạn phải trả lời câu hỏi này nhằm đưa ra sự lựa chọn phù hợp. Liệu nghề mình thích có phù hợp với bản thân hay không? Đây là lúc bạn đặt lên bàn cân các yếu tố bao gồm năng lực học tập, sức khỏe, tính cách, nội dung công việc, điều kiện làm việc, thậm chí là điều kiện kinh tế.
Câu hỏi 4: Tôi nên học ở đâu?
Khi đã lựa chọn, bạn cần tìm hiểu về việc học và phát triển nghề, và đây là câu hỏi cần bạn trả lời. Các yếu tố liên quan câu hỏi này như nghề đó thuộc lĩnh vực nào - trường nào có đào tạo, nên học trường công hay tư, chỉ tiêu – điểm xét tuyển, danh tiếng – uy tín (thời gian thành lập – thành tích), thời gian đào tạo (đại học – cao đẳng – trung cấp), địa điểm đào tạo (gần nhà – xa nhà)...