Dự Diễn đàn Hợp tác địa phương Việt Nam - Nhật Bản lần thứ nhất, Thủ tướng Phạm Minh Chính gợi mở, đề xuất 6 định hướng lớn.

Ngày 25/11, tại Quảng Ninh, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Diễn đàn Hợp tác địa phương Việt Nam - Nhật Bản lần thứ nhất với chủ đề: "Đồng hành phát triển toàn diện - Kiến tạo tương lai bền vững".
Phát biểu tại Diễn đàn, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, với nền tảng lịch sử giao lưu nhân dân hơn 1.300 năm và hơn nửa thế kỷ thiết lập quan hệ ngoại giao (từ năm 1973), Việt Nam và Nhật Bản đã cùng nhau vun đắp mối quan hệ hữu nghị hợp tác ngày càng tin cậy, toàn diện, thực chất, hiệu quả.
Đến nay, Nhật Bản đã trở thành đối tác hợp tác kinh tế quan trọng hàng đầu của Việt Nam, đứng thứ nhất về hợp tác ODA và lao động, thứ ba về đầu tư và thứ tư về thương mại, du lịch.
Thủ tướng khái quát, sau 2 năm nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược toàn diện, quan hệ hai nước đã có nhiều bước phát triển mạnh mẽ, thể hiện qua 6 điểm nổi bật.
Theo đó, hai bên đã nâng tầm và thiết lập nhiều cơ chế đối thoại mới trong các lĩnh vực hợp tác truyền thống như: Ngoại giao, quốc phòng, an ninh, lao động…
Quan hệ song phương đạt tăng trưởng rất tích cực trong một số chỉ số hợp tác quan trọng như kim ngạch thương mại hai chiều tăng trên 20%, vốn đầu tư từ Nhật Bản vào Việt Nam tăng hơn 8 tỷ USD, số người Việt Nam tại Nhật Bản tăng hơn 20%, có thêm hơn 10 cặp địa phương ký kết nhiều văn kiện hợp tác mới.
Bên cạnh dòng đầu tư từ Nhật Bản vào Việt Nam, ngày càng có nhiều địa phương và doanh nghiệp Việt Nam chủ động đầu tư, mở rộng hoạt động tại Nhật Bản, nhất là trong các lĩnh vực chuyển đổi số, thương mại, du lịch, kết nối y tế, lao động…
Theo Thủ tướng, bên cạnh những kết quả quan trọng đạt được thời gian qua, dư địa, tiềm năng hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản vẫn còn rất lớn.
Để góp phần khai thác hơn nữa dư địa này, đồng thời nâng cao chất lượng và hiệu quả hợp tác giữa cộng đồng doanh nghiệp và địa phương hai nước, Thủ tướng đề xuất, gợi mở 6 định hướng lớn để hai bên tăng cường hợp tác, trao đổi và thảo luận tại Diễn đàn.
Thứ nhất, chủ động, sáng tạo, phát huy các tiềm năng, yếu tố bổ trợ giữa địa phương hai nước để thúc đẩy hợp tác trên nguyên tắc "cùng có lợi", "bên này cần, bên kia có", vì sự thịnh vượng chung.
Việt Nam có các địa phương cần vốn, công nghệ, công nghiệp phụ trợ chưa phát triển…, còn Nhật Bản cũng có các địa phương đang gặp phải vấn đề thiếu hụt lao động, dân số già, thiếu động lực tăng trưởng…
Do đó, Thủ tướng đề nghị các địa phương thảo luận tập trung vào các tiềm năng, thế mạnh, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của mình; mỗi địa phương xác định 1-2 lĩnh vực ưu tiên, mũi nhọn của địa phương mình, phấn đấu đề xuất 2-3 sáng kiến, dự án hợp tác cụ thể có thể triển khai ngay trong 1-2 năm tới.

Thứ hai, xác định "lấy doanh nghiệp và người dân làm trung tâm, chủ thể, mục tiêu, động lực và nguồn lực chính của sự hợp tác". Tại Diễn đàn lần này, ngoài các địa phương còn có hàng trăm doanh nghiệp hai nước đang nỗ lực tìm kiếm cơ hội kết nối, giao thương.
Thủ tướng đề nghị các địa phương hai nước tập trung lắng nghe ý kiến của doanh nghiệp để chủ động có các chính sách ưu đãi, tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp hai nước kết nối, đầu tư, đồng thời bảo đảm người dân phải là đối tượng thụ hưởng chính của việc hợp tác theo tinh thần 3 hơn: "Việc làm tốt hơn, thu nhập cao hơn, kỹ năng và điều kiện làm việc tốt hơn".
Thứ ba, xác định giao lưu văn hóa, sự hiểu biết lẫn nhau là nền tảng của quan hệ hợp tác lâu dài. Thủ tướng đề nghị hai bên thảo luận, đề xuất các sáng kiến cụ thể nhằm tăng cường kết nối văn hóa, du lịch, giao lưu nhân dân hai nước nói chung và hiểu biết giữa các địa phương nói riêng (như khuyến khích người dân qua lại lẫn nhau, tổ chức các lễ hội, có các sản phẩm du lịch chung, mở thêm đường bay, tăng cường giao lưu thế hệ trẻ…).
Thứ tư, xác định đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số phải trở thành động lực tăng trưởng mới của hợp tác địa phương. Thủ tướng đề nghị hai bên nghiên cứu thúc đẩy các mô hình hợp tác về công nghệ số, AI, đô thị thông minh, vườn ươm khởi nghiệp, trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D)…; mong muốn phía Nhật Bản tăng cường chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ địa phương, doanh nghiệp Việt Nam trong xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, thúc đẩy chuyển đổi số trong chính quyền địa phương, nâng cao năng lực xây dựng chính sách, quản trị trong các lĩnh vực ưu tiên như AI, hạ tầng di động, bán dẫn…
Thứ năm, tăng cường hơn nữa hợp tác về chuyển đổi xanh, ứng phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên, phòng, chống thiên tai; hai bên trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, đề xuất dự án hợp tác cụ thể về hạ tầng xanh, chống ngập đô thị, xử lý rác - nước thải, nông nghiệp thông minh thích ứng biến đổi khí hậu, năng lượng tái tạo...
Thứ sáu, tăng cường hợp tác đào tạo, bổ sung nguồn nhân lực cho nhau, trong bối cảnh Nhật Bản thiếu hụt lao động, còn Việt Nam đang trong giai đoạn "dân số vàng" và điều chỉnh chính sách sang dân số phát triển, nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài.
Thủ tướng cho biết, Chính phủ Việt Nam hoan nghênh và nhất trí với phát biểu ngay sau khi trúng cử của Thủ tướng Nhật Bản Takaichi, đó là "Làm việc! Làm việc! Làm việc và Làm việc!".
Chính phủ Việt Nam cam kết sẽ tiếp tục nỗ lực làm việc hơn nữa, luôn đồng hành cùng các địa phương và nhà đầu tư Nhật Bản theo tinh thần "3 cùng", gồm: Cùng lắng nghe và thấu hiểu giữa doanh nghiệp với Nhà nước và người dân; cùng chia sẻ tầm nhìn và hành động để hợp tác, hỗ trợ nhau cùng phát triển nhanh và bền vững; cùng làm, cùng thắng, cùng hưởng, cùng phát triển; cùng chung niềm vui, hạnh phúc và sự tự hào.