Gửi bình luận
Trường Y khoa Phạm Ngọc Thạch lập tổ liêm chính khoa học nhưng toàn là người trong trường, sau đó có hai phó giáo sư xin rút. Chuyên gia khuyến nghị nhà trường mời thành viên độc lập.
2 phó giáo sư xin rút vì lý do cá nhân
Thời gian gần đây, Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch (TPHCM) trở thành tâm điểm chú ý của dư luận sau vụ việc liên quan đến thí sinh Âu Nhật Huy (24 tuổi), con của PGS.TS.BS Trần Thị Khánh Tường, Trưởng khoa Y, Trưởng Bộ môn Nội. Âu Nhật Huy tốt nghiệp Trường Đại học Tân Tạo và trúng tuyển chương trình tiến sĩ ngành Nội khoa của trường với điểm cao thứ hai trong kỳ xét tuyển.
Sau quá trình được rà soát, một bài báo quốc tế trong hồ sơ của thí sinh bị rút khỏi tạp chí Chronic Obstr Pulm Dis (2025), khiến điểm nghiên cứu giảm còn 9,5 và tổng điểm trung bình còn 88,3. Tuy nhiên, điều này không ảnh hưởng đến kết quả trúng tuyển của Âu Nhật Huy trong kỳ thi tuyển sinh trình độ tiến sĩ năm 2025.
Trên mạng xã hội, nhóm “Liêm chính khoa học” - một cộng đồng các nhà khoa học và độc giả quan tâm đến minh bạch học thuật - đã lên tiếng phân tích chi tiết các công bố liên quan của thí sinh Âu Nhật Huy và PGS.TS.BS Trần Thị Khánh Tường.
Ngày 28/10 vừa qua, PGS.TS Nguyễn Đăng Thoại, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, đã ký Quyết định thành lập Tổ công tác về Liêm chính khoa học, gồm 7 thành viên và có thời hạn hoạt động 30 ngày. TS.BS Phạm Quốc Dũng, Phó Hiệu trưởng, được chỉ định làm Tổ trưởng.
Theo quyết định, tổ công tác có nhiệm vụ rà soát toàn bộ nội dung liên quan đến Điều 8 Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo 2025, cũng như Điều 4 và Điều 6 Nghị định 262/2025/NĐ-CP. Mục tiêu là bảo đảm các hoạt động nghiên cứu, công bố và đào tạo trong trường tuân thủ nguyên tắc liêm chính khoa học.
Thành phần tổ công tác gồm nhiều cán bộ chủ chốt: GS.TS.BS Ngô Minh Xuân - Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo; PGS.TS.BS Ngô Minh Vinh - Phó Trưởng phòng Nghiên cứu khoa học; PGS.TS.BS Huỳnh Quang Huy - Tổng biên tập Tạp chí Y Dược học Phạm Ngọc Thạch; TS.BS Ngô Thị Thùy Dung - giảng viên Phòng Quản lý Đào tạo Sau đại học; PGS.TS.BS Nguyễn Tuấn Vũ - Phó Trưởng Bộ môn Nội, Khoa Y; ThS Nguyễn Thị Hằng - giảng viên Phòng Thanh tra - Pháp chế.
Tuy nhiên, ngay sau khi danh sách thành viên được công bố, hai phó giáo sư trong tổ đã xin rút, trong đó một người nêu lý do là “đảm bảo tính khách quan và minh bạch tuyệt đối” của quá trình rà soát, do có những thông tin trên mạng xã hội liên quan đến vụ việc của PGS.TS.BSCKII Trần Thị Khánh Tường.
Trao đổi với VietNamNet, đại diện truyền thông của Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch cho hay, việc hai phó giáo sư xin rút khỏi tổ liêm chính khoa học xuất phát từ lý do cá nhân. Hiện nhà trường chưa bổ sung thành viên cho tổ.
Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch nên mời thêm chuyên gia độc lập
Hiện nay, Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo cũng như Nghị định 262/2025/NĐ-CP đã quy định rõ về liêm chính khoa học. Trước đây nhiều trường đại học từng lập Hội đồng liêm chính khoa học như Đại học Kinh tế TPHCM, Trường Đại học Công thương TPHCM, Trường ĐH Nguyễn Tất Thành... để tư vấn cho hiệu trưởng xem xét, thẩm định khía cạnh đạo đức và khoa học của các nghiên cứu. Hội đồng liêm chính của Đại học Kinh tế TPHCM gồm gần 20 thành viên.
Việc thành lập Tổ liêm chính của Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch được đánh giá là bước đi cần thiết, đặc biệt trong bối cảnh ngày càng nhiều trường đại học chú trọng đến tiêu chuẩn liêm chính học thuật, đạo đức nghiên cứu và minh bạch trong công bố khoa học.
Lãnh đạo một trường đại học ở TPHCM cho rằng, khi nhà trường thành lập tổ liêm chính khoa học hoặc hội đồng liêm chính khoa học để xem xét một vấn đề trong trường thì cần mời người ngoài trường tham gia, đặc biệt là các nhà khoa học quốc tế, để xem xét khách quan vấn đề.
Chia sẻ với VietNamNet, một giáo sư nổi tiếng trong ngành y, có kinh nghiệm nhiều năm công bố quốc tế cho rằng, Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch lập tổ liêm chính là đúng hướng, nhưng cách làm cần xem lại, nhất là khi 2 thành viên xin rút, đó là tín hiệu cảnh báo về rủi ro xung đột lợi ích hoặc áp lực nội bộ.
Theo giáo sư này, để tổ liêm chính hoạt động hiệu quả, nhà trường nên mời thêm 3 thành viên độc lập từ bên ngoài trường hoặc từ các cơ sở nghiên cứu quốc tế, ưu tiên những người có kinh nghiệm về xuất bản khoa học và đạo đức nghiên cứu. Nên công bố lý lịch khoa học và bản cam kết không xung đột lợi ích của tất cả thành viên trên website của trường để công chúng giám sát; đồng thời công khai chương trình làm việc, phạm vi rà soát và tiêu chuẩn đánh giá dựa trên hướng dẫn quốc tế như của COPE (Committee on Publication Ethics) hoặc theo quy chuẩn của Bộ GD-ĐT.
“Bất cứ đại học nào cũng cần có một hội đồng liêm chính thường trực, không phải chỉ lập tạm thời trong 30 ngày. Ở nước ngoài, bất cứ ai muốn làm nghiên cứu đều phải học qua các chuẩn mực đạo đức và liêm chính khoa học trước khi bắt đầu”, giáo sư này nhấn mạnh.
