Gửi bình luận
Việc Thụy Điển bị ngăn cản vào NATO còn liên quan đến chuyện Mỹ dừng bán vũ khí cho Thổ Nhĩ Kỳ, chưa kể vấn đề Ankara mua hệ thống tên lửa S-400 từ Nga.
Dù gọi ông Erdogan là “chuyên quyền”, Tổng thống Mỹ Joe Biden sẵn sàng dỡ bỏ lệnh cấm, cho phép thực hiện hợp đồng bán lô tiêm kích F-16 trị giá 20 tỷ USD và mở ra một chương mới với Thổ Nhĩ Kỳ.
Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ trước tiên phải thuyết phục các lãnh đạo ủy ban đối ngoại của Thượng viện và Hạ viện Mỹ chấp thuận thương vụ. Ông Michael McCaul - Chủ tịch Ủy ban đối ngoại Hạ viện Mỹ, gần đây ngụ ý khả năng linh hoạt, nói rằng ông sẵn sàng chấp thuận nếu vấn đề Thụy Điển vào NATO được giải quyết.
Quan hệ đặc biệt với Nga
Tuy nhiên, việc bán vũ khí cũng không chấm dứt được sự phản kháng của ông Erdogan trước những nỗ lực của phương Tây nhằm tách ông khỏi Tổng thống Nga Putin. Trong chiến dịch tranh cử, ông Erdogan nói rằng Thổ Nhĩ Kỳ và Nga có mối quan hệ đặc biệt, và thể hiện mối quan hệ cá nhân gần gũi với nhà lãnh đạo Nga. Ông nói rằng chính mối quan hệ này giúp ông có vị trí tốt để đóng vai trò trung gian cho cuộc xung đột ở Ukraine.
Tháng 4 vừa qua, ông Erdogan khai trương nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ với sự hỗ trợ về tài chính và công nghệ của Nga. Ông Putin cũng đã nói đến khả năng Thổ Nhĩ Kỳ trở thành một trung tâm khí đốt của Nga ở châu Âu.
Tất cả những điều này gây khó cho những quan chức Mỹ đã đến Ankara để thúc giục ông Erdogan xử lý những doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ thôi hoạt động với vai trò cầu nối để giúp Nga vượt qua hàng loạt lệnh trừng phạt của phương Tây. Thỏa thuận của Thổ Nhĩ Kỳ với các công ty Nga trong danh sách trừng phạt, trao đổi thương mại với Nga trong những sản phẩm do phương Tây chế tạo, và việc xuất khẩu sang Nga những mặt hàng được coi là lưỡng dụng, như nhựa, cao su và hàng điện tử đều đã được Mỹ nêu ra nhưng không có mấy tác dụng.
Thổ Nhĩ Kỳ không sẵn sàng áp các lệnh trừng phạt Nga, còn Washington khó có thể áp biện pháp trừng phạt thứ cấp với Thổ Nhĩ Kỳ vì sợ sẽ càng đẩy ông Erdogan lại gần Nga.
Về tổng thể, phương Tây ủng hộ kế hoạch của ông Erdogan nhằm hạ nhiệt căng thẳng với các nước láng giềng như Ả-rập Xê-út, Syria, Ai Cập và Armenia. Trong một số khía cạnh, việc ông Erdogan tái đắc cử cũng có lợi cho phương Tây, như trong vấn đề ứng xử với những người tị nạn từ Syria.
