Đề thi Ngữ văn năm nay về cơ bản giống như những năm trước, tiếp tục duy trì theo hướng mở, gắn với thực tiễn để học sinh dễ dàng thể hiện năng lực, bao gồm năng lực ngôn ngữ, khả năng đọc, thể hiện. Cấu trúc đề thi gồm 3 phần: đọc hiểu 3 điểm, nghị luận xã hội 3 điểm và nghị luận văn học 4 điểm. Phần đọc hiểu, đề có thể cho văn bản thông tin, nghị luận, khoa học với các câu hỏi sắp xếp từ dễ đến khó, từ mức độ nhận biết, thông hiểu đến vận dụng.
Phần nghị luận xã hội yêu cầu thí sinh viết bài văn ngắn khoảng 500 chữ. Thí sinh cần đảm bảo cấu trúc bài viết đủ 3 phần, gồm mở bài, thân bài, kết bài. Khi bàn luận vấn đề, thí sinh cần đúc rút được bài học nhận thức và hành động cho bản thân.
Phần nghị luận văn học, tinh thần của đề theo hướng mở, khuyến khích thí sinh tự do trình bày cảm nhận về tác phẩm văn học. Thí sinh sẽ có hai lựa chọn: câu hỏi yêu cầu phân tích, cảm nhận về tác phẩm truyện, thơ; câu hỏi với yêu cầu gợi mở hơn.
Tránh tình trạng học lệch
Đề cập đến sự thay đổi trong việc tính điểm 3 môn thi lớp 10 đều hệ số 1, thầy Phan Hồ Hải, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Công Trứ, quận Gò Vấp, cho rằng, điều này là hợp lý vì đằng nào các em cũng học 3 môn Toán, Văn và tiếng Anh, tốt cho học sinh, tránh tình trạng học lệch, thiên về những môn thi điểm nhân hệ số 2.
Theo ông Nguyễn Bảo Quốc, việc áp dụng hệ số 1 ở 3 môn thi sẽ không gây xáo trộn trong ôn tập, giảng dạy của học sinh, nhà trường và nhất là không tạo ra sự bất lợi cho học sinh trong kỳ thi năm nay. Trên thực tế, việc đánh giá hệ số 1 đã được đề xuất và thông báo từ năm 2021, mặc dù chưa áp dụng nhưng các em đã dần quen với việc học đều 3 môn thi.
Trong khi đó, cô Hoàng Thị Thu, Hiệu trưởng Trường THCS Gò Vấp lại cho rằng, khi áp dụng thì về mặt đề thi môn tiếng Anh cũng phải cân nhắc cho phù hợp để không tạo ra sự lo lắng thái quá cho học sinh.
“Trước Toán, Văn nhân hệ số 2, tiếng Anh điểm hệ số 1, học sinh thường có xu hướng học lệch, học thiên về Toán, Văn hơn, nếu 3 môn đều điểm hệ số 1, các em sẽ học đồng đều hơn, tránh “học tủ”, học lệch”, cô Thu nhận định.
Để tránh tình trạng học lệch cũng như hạn chế tình trạng học thêm, dạy thêm, cô Thu nêu ý kiến, việc kiểm tra đầu vào trong tương lai nên hướng theo bộ đề thi đánh giá năng lực như hai Đại học Quốc gia hiện nay thực hiện.