Gửi bình luận
Mỗi mùa mưa bão về, thầy và trò của ba ngôi trường trên địa bàn xã Trung Lý (Thanh Hóa) lại nơm nớp lo sợ quả đồi đổ ập xuống bất cứ khi nào.
Trường phổ thông dân tộc bán trú THCS (PTDTBT-THCS) Trung Lý; Trường Tiểu học Trung Lý 1 và Trường Mầm non Trung Lý nằm nép mình bên sườn đồi. Vào tháng 9 năm ngoái (2024), do ảnh hưởng của mưa lũ, một trận sạt lở đất đã khiến hơn 200 học sinh của Trường PTDTBT-THCS Trung Lý phải sơ tán.
Nhiều khối lượng đất đá sạt tràn vào làm hư hại 3 dãy nhà với 15 phòng ở của học sinh. Không chỉ Trường PTDTBT-THCS Trung Lý, tại Trường Tiểu học Trung Lý 1, nhiều vết nứt lớn phía sau sát trường học cũng lộ rõ. Phía dưới hai ngôi trường này là hàng trăm học sinh của Trường Mầm non Trung Lý cũng nơm nớp lo sợ.
Trong khi phương án xử lý, khắc phục sạt lở chưa được thực hiện, thì đến cuối tháng 8/2025, hoàn lưu bão số 5 (bão Kajiki) tiếp tục gây ra nhiều điểm sạt trượt mới, đe doạ trực tiếp 3 ngôi trường và trụ sở UBND xã cùng 17 hộ dân lân cận. Đáng nói là theo đánh giá bước đầu, vết sạt lở có nguy cơ tiếp tục mở rộng.
Mùa mưa năm nay, nỗi ám ảnh sạt lở lại khiến thầy trò những ngôi trường này như “ngồi trên đống lửa”. Những ngày vừa qua, từ cơn bão số 9 (Ragasa) rồi lại đến bão số 10 (Bualoi), thầy Nguyễn Duy Thuỷ - Hiệu trưởng Trường PTDTBT-THCS Trung Lý nhiều đêm không chợp mắt. Thầy không rời chiếc điện thoại để cập nhật xem tình hình thời tiết ra sao. Thầy lo sợ mưa lớn kéo dài, nguy cơ sạt lở vô cùng lớn.
Ngôi Trường PTDTBT-THCS Trung Lý có hơn 500 học sinh ăn ở tại trường. Khu ký túc xá vừa xây xong lại nằm sát chân núi với hơn 200 học sinh.
“Tôi phải liên tục nắm bắt thời tiết để lên phương án hoặc là cho học sinh về nhà nghỉ học hoặc là cho các em sơ tán tạm trong cùng khu vực nhà trường. Cứ thấy mưa kéo dài liên tục là sẵn sàng lên phương án sơ tán hơn 200 học sinh ở khu ký túc xá sát đồi xuống ở dồn với học sinh ở dãy ký túc xá cách điểm sạt lở 50m. Đó cũng chỉ là phương án tạm thời chứ nguy hiểm thì vẫn rình rập”, thầy Thuỷ chia sẻ và cho biết, nhiều lần mưa lớn, học sinh chưa kịp cho về nghỉ là cả đêm không dám chợp mắt, cứ nghe tiếng động là thầy trò lại hốt hoảng. Theo kinh nghiệm cứ mưa kéo dài tầm 12 tiếng là phải sẵn sàng cho học sinh sơ tán, ngay cả trong đêm.
Không chỉ thầy Thuỷ, cô giáo Ngô Thị Lan - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Trung Lý 1 cũng vừa liên tục nắm bắt thời tiết vừa tính toán phương án đảm bảo an toàn cho học sinh. Tại Trường Tiểu học Trung Lý 1 cũng luôn có hơn 90 học sinh ăn ở tại trường. Nhiều lần mưa to kéo dài, thầy cô giáo không liên lạc được với gia đình là lại lặn lội đưa các em về tận nhà. “Nhà trường luôn phải nắm bắt thời tiết để nếu có đưa học sinh về trên đường cũng phải đảm bảo cho cả thầy và trò”, cô giáo Ngô Thị Lan cho biết.
Tháng 10/2024, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Quyết định công bố tình huống khẩn cấp sạt lở đất gây hư hỏng nghiêm trọng các công trình hạ tầng, ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn các khu vực dân cư trên địa bàn huyện Mường Lát (cũ), trong đó có công trình Trường PTDTBT-THCS Trung Lý. UBND huyện Mường Lát cũng đưa Trường Tiểu học Trung Lý 1 vào diện khẩn cấp, nguy cơ sạt lở, gây nguy hiểm cho học sinh và giáo viên nhà trường.
“Chúng tôi chỉ mong được bố trí di dời ra nơi mới để thầy trò yên tâm dạy và học, không phải vừa dạy vừa canh mưa, vừa nơm nớp lo sạt lở”, thầy Nguyễn Duy Thuỷ mong muốn. Còn cô giáo Ngô Thị Lan cho biết, Trường đã được phê duyệt di dời ra địa điểm mới. Kế hoạch sẽ đưa vào khởi công trong năm 2025, tuy nhiên có lẽ do sáp nhập chính quyền hai cấp nên công tác này bị chậm lại.
“Chúng tôi không biết khi nào thì sẽ triển khai xây trường ở vị trí mới. Trong khi thời điểm hiện tại thì nguy hiểm luôn rình rập khi mùa mưa bão về. Vì kế hoạch chuyển đi nên nhà trường cũng không thể xin kinh phí để sửa chữa một số hạng mục xuống cấp, một số vị trí nứt, nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào”, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Trung Lý 1 lo lắng.
Bên cạnh giải pháp mà các nhà trường đưa ra, UBND xã Trung Lý cũng xây dựng phương án di dời khẩn cấp mỗi khi có mưa lớn, cử lực lượng thường trực theo dõi, đồng thời khoanh vùng cảnh báo tại các khu vực nguy hiểm.
Theo dự báo, từ nay đến cuối năm, lượng mưa tại Thanh Hóa có thể cao hơn trung bình nhiều năm, kèm theo 2 - 3 cơn bão có thể ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền Việt Nam, tập trung ở khu vực Trung Bộ. Hình thái thời tiết cực đoan này nếu diễn ra sẽ là mối đe doạ lớn đối với những khu vực đang tiềm ẩn nguy cơ sạt lở cao như xã Trung Lý. Nếu không có giải pháp kịp thời, rủi ro về tính mạng và tài sản của người dân sẽ hiện hữu bất cứ lúc nào.
Ông Ngân Văn Lon - Phó Chủ tịch UBND xã Trung Lý cho biết: “Về lâu dài, địa phương sẽ thành lập đoàn khảo sát, đánh giá cụ thể về nguy cơ sạt lở tại khu vực này. Đồng thời, tìm kiếm vị trí an toàn để báo cáo Ban Thường vụ, đề xuất với cơ quan cấp trên, di dời các trường học và các hộ dân bị ảnh hưởng đến nơi an toàn.
Ngoài ra, xã cũng đề xuất việc xây dựng kè chống sạt lở kéo dài từ cổng Trường Tiểu học Trung Lý 1 đến cổng Trường PTDTBT-THCS Trung Lý để bảo vệ quốc lộ 15C và các hộ dân khi có sự cố sạt lở”.
