Gửi bình luận
Tuỳ theo mức độ vi phạm và hành vi có tính đơn lẻ hay lặp lại, học sinh vi phạm có thể bị phạt ở lại trường, nộp phạt, đình chỉ học trong trường hay đình chỉ học ngoài trường.
PBIS là viết tắt của Positive Behavioral Interventions and Support - Hỗ trợ và can thiệp hành vi tích cực. Đây là ý tưởng do Văn phòng Giáo dục đặc biệt, thuộc Bộ Giáo dục Hoa kỳ, tài trợ với mục đích tăng tính hiệu quả và bình đẳng của trường học. Mục tiêu cụ thể hơn là cung cấp phương án tiếp cận đa tầng trong việc hỗ trợ về mặt xã hội, hành vi và cảm xúc cho học sinh.
Khi một trường quyết định thực hiện quy chuẩn PBIS hay trở thành PBIS School thì sẽ chọn cho mình bộ khung những quy định và cách xử lý các tình huống vi phạm và kỷ luật.
Nhìn chung những bộ khung này giống nhau và tương tự giữa các trường, chỉ khác ở tên gọi. Từ khung chương trình PBIS, từng trường sẽ lên bộ quy chuẩn, quy tắc ứng xử chung cho giáo viên và học sinh toàn trường. Bộ quy chuẩn này áp dụng cho mọi tình huống ở mọi hoàn cảnh và không gian khác nhau, từ trong lớp học đến nhà ăn, từ hành lang đến nhà vệ sinh...
Nhà trường công khai bộ quy chuẩn tại nhiều nơi, từ quyển Agenda (kế hoạch học tập) của học sinh đến bản mềm gửi cho phụ huynh, bản in treo tường, quyển Nội quy học sinh trong lớp...
Ngoài bộ quy chuẩn này còn có nhiều văn bản khác liên quan đến những hướng dẫn cụ thể cho giáo viên và nhân viên văn phòng về việc thực hiện PBIS như: danh mục những vi phạm, vấn đề nào sẽ do thầy cô hay ban giám hiệu xử lý, các loại tờ khai về sự cố/vi phạm…
Trong mỗi lớp học đều có bảng hướng dẫn in khổ lớn treo tường về các loại vi phạm và hình thức, trình tự xử lý cụ thể.
Chính vì hành vi sai phạm sẽ được thầy cô đứng lớp chứng kiến và xử lý đầu tiên nên bản thân mỗi thầy cô phải tự quản lý tốt lớp của mình để hạn chế tối đa những hành vi vi phạm. Đồng thời, thầy cô phải nắm rõ cách xử lý do trường đề ra cho từng tình huống vi phạm để tránh những hậu quả đáng tiếc hay không đáng có về sau.
Khả năng quản lý lớp phụ thuộc nhiều vào tính cách, kinh nghiệm của từng người, nhưng đều đòi hỏi giáo viên phải kiên quyết, nhất quán, công bằng và giàu tình thương.
Khi những hành vi phạm lỗi của học sinh xảy ra, thầy cô cần có nhận định đúng về hành vi để tìm ra biện pháp xử lý phù hợp.
Thông thường hành vi của học sinh có hai loại chính: hành vi mang tính đơn lẻ và hành vi mang tính lặp lại.
Với hành vi đơn lẻ, nếu không nghiêm trọng, không điển hình cho tính cách của học sinh đó thì thầy cô hoàn toàn có thể bỏ qua hay tha thứ được. Nếu muốn xử lý thì thầy cô cũng chọn cách xử lý nhẹ nhàng, tích cực, chứ không mang tính răn đe, nặng nề như những lỗi lặp đi lặp lại.
Ngược lại, với hành vi lặp lại, có tính hệ thống như nói hỗn với cô, cãi lại thầy cô, lấy đồ của bạn khác nhiều lần, tự do đi lại, nói chuyện liên tục, không tuân thủ nội quy…, thầy cô sẽ có biện pháp mạnh mẽ hơn, nhất là khi học sinh đó ngày nào cũng mắc lỗi tương tự của ngày hôm trước.
Khi học sinh phạm lỗi theo kiểu số 2 này, thầy cô sẽ có 3 bước xử lý. Đầu tiên, học sinh sẽ phải ký hợp đồng hành vi với thầy cô, trong đó nêu rõ hành vi muốn hướng tới. Ví dụ: “Hôm nay em sẽ nghe lời”, hay “Hôm nay em sẽ giơ tay trước khi phát biểu”...
Hợp đồng là giữa thầy cô và học sinh, thực hiện trong phạm vi của lớp, chưa cần sự can thiệp của ban giám hiệu. Nếu thực hiện hợp đồng thành công, thầy cô sẽ thưởng cho học sinh đó một phần thưởng nho nhỏ nào đó như kẹo hay miếng dán hay được ngồi chỗ khác, hoặc một điều đặc biệt nào đó dựa trên nguyện vọng của học sinh.
Nếu đã thử ký hợp đồng hành vi mà không thấy hiệu quả sau một thời gian thực hiện, thầy cô sẽ thực hiện bước 2 là viết kế hoạch cải thiện hành động.
Kế hoạch này sẽ được nộp cho văn phòng trường. Thầy cô chủ nhiệm giữ một bản, phụ huynh giữ một bản. Trong tờ kế hoạch này có 3 phần: phần dành cho giáo viên, phần dành cho học sinh, và phần dành cho phụ huynh.
Phần dành cho giáo viên giải thích, miêu tả rõ sự việc dẫn đến kế hoạch hành động cho học sinh đó, đồng thời điền vào tất cả những biện pháp giáo viên đã thực hiện trước đó.
Thông thường giáo viên phải thực thi ít nhất 3 biện pháp trong số các biện pháp như: nhắc nhở, hướng dẫn lại, đổi chỗ ngồi, liên lạc bố mẹ, nói chuyện riêng với học sinh, cho học sinh sang lớp khác ngồi… Sau khi đã làm ít nhất 3 biện pháp mà tình hình không cải thiện thì mới viết kế hoạch hành động.
Tôi đã từng phải viết kế hoạch hành động này khi có một vài học sinh nam hay quấy nhiễu trật tự lớp, nói chuyện, đi đi lại lại, hay nói leo không giơ tay, hoặc nói hỗn và cãi lại cô.
Phần dành cho học sinh giải thích sự việc và nêu rõ đáng lẽ nên làm khác đi ra sao. Với học sinh mẫu giáo và lớp 1, các con có thể vẽ để giải thích thay vì viết.
Phần dành cho phụ huynh xác nhận đã đọc kỹ về kế hoạch hành động, đọc lại cuốn sổ tay học sinh có các nội quy trường lớp và ký tên.
Nếu như bước 2 vẫn không có kết quả, giáo viên chuyển sang bước 3 được gọi là “Discipline referral” hay “write-up”, là mức xử lý cao nhất, dùng để phạt khi học sinh đã 3 lần bị lập kế hoạch cải thiện hành vi hoặc học sinh vi phạm lỗi nặng như: ăn cắp, đánh nhau, chửi bậy, phá hoại tài sản, đe dọa người khác, có hành động hoặc lời nói mang tính bạo lực, liên quan đến vũ khí.
Mức kỷ luật tuỳ từng lỗi có thể từ phạt ở lại trường, nộp phạt, đình chỉ học trong trường hay đình chỉ học ngoài trường.
Tựu chung lại, phạm vi xử lý và cách phân loại hành vi được chia thành 2 mức.
Thầy cô xử lý những lỗi nhẹ, ví dụ như gọi bạn là "thằng lùn", "con dở hơi", chơi đánh nhau, nhảy ngựa, xô, đẩy; cãi lại, trợn mắt với cô; không làm bài, bướng bỉnh, không nghe lời; chạy ngoài hành lang, ném đồ ăn; làm phiền, ngắt lời người khác; soi xét đồ dùng, bàn học của người khác; lỗi về mặc đồng phục (không đi giày đen, quần hay áo sai màu); ăn trộm đồ không mấy giá trị như cục tẩy, bút chì.
Trong khi đó, ban giám hiệu sẽ xử lý những lỗi nặng như: dối trá (giả chữ ký bố mẹ, nhờ người khác viết hay làm bài hộ); ăn cắp; đánh nhau, cắn, nhổ nước bọt, cố ý làm đau và xúc phạm; chửi bậy; phá hoại tài sản, đe dọa người khác; có hành động hoặc lời nói mang tính bạo lực, liên quan đến vũ khí…
Cũng phải nhấn mạnh rằng, các trường học ở Mỹ hết sức nhạy cảm với vấn đề bạo lực, vũ khí và an ninh. Do đó, kể cả học sinh mẫu giáo nếu vẽ hình súng hay làm động tác bắn bạn cũng sẽ bị phạt rất nặng như đình chỉ học ngoài nhà trường 2-10 ngày.
