Tuyển dụng và sử dụng giáo viên: Cần giải pháp căn cơ

Hội đồng nhân dân các cấp cần giám sát chặt chẽ việc thực hiện chính sách về phát triển giáo dục và đào tạo; trong đó có vấn đề thừa, thiếu giáo viên ở địa phương. Trên cơ sở đó, có ý kiến đề xuất với cấp có thẩm quyền nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong công tác tuyển dụng, sử dụng giáo viên.

Bên cạnh đó, các địa phương cần rà soát, sắp xếp quy mô mạng lưới trường lớp để giảm điểm trường, số trường. Tập trung đẩy mạnh tự chủ, xã hội hóa giáo dục, nhất là giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông. Nếu được, tôi rất mong Ủy ban Thường vụ Quốc hội có chuyên đề giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển giáo dục và đào tạo; trong đó có các nội dung mà tôi đề cập ở trên.

* Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Tuyết Nga (đoàn Quảng Bình):

Ưu tiên biên chế nhà giáo

Tôi cho rằng, cần có giải pháp để khắc phục tình trạng thiếu giáo viên. Ưu tiên biên chế nhà giáo, đặc biệt là quan tâm đến chính sách đào tạo đội ngũ, bồi dưỡng việc dạy học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, nhất là với những môn học đang dạy theo phương pháp tích hợp. Chúng ta biết rằng, nhà giáo có vai trò quan trọng đối với sự thành bại của đổi mới giáo dục. Vì vậy, cần có chính sách quan tâm đến đội ngũ này.

Ngoài ra, đẩy mạnh thu hút các nguồn lực xã hội để thực hiện và lồng ghép vào chương trình mục tiêu quốc gia. Tăng cường đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, bảo đảm thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 theo lộ trình. Đặc biệt, cần tiếp tục triển khai chính sách hỗ trợ hoặc trợ giá sách giáo khoa với học sinh có hoàn cảnh khó khăn.

* Đại biểu Quốc hội Trần Thị Hồng Thanh (đoàn Ninh Bình):

Cần có chính sách đặc thù

Những năm gần đây, số học sinh mầm non, tiểu học tăng mạnh dẫn đến thiếu lớp và thiếu giáo viên. Do đó, một số địa phương gặp nhiều áp lực trong việc bố trí, sắp xếp đội ngũ.

Tôi đề nghị, cần đánh giá, bổ sung một số hạn chế này vào báo cáo kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế ‐ xã hội năm 2022; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế ‐ xã hội năm 2023 của Chính phủ.

Theo đó, báo cáo cần nêu là, chưa có quy định hướng dẫn kịp thời, đồng bộ, phù hợp với việc xác định vị trí việc làm. Điều này dẫn đến khó khăn trong tổ chức thực hiện chính sách thu hút đối với cán bộ, viên chức, nhất là với giáo dục vùng khó. Các chính sách thu hút chưa cao nên chưa khuyến khích được cán bộ phát huy hết năng lực, tâm huyết với công việc.

Ngoài ra, tình trạng thiếu hụt cán bộ, công chức, viên chức, nhất là trong lĩnh vực giáo dục ít nhiều ảnh hưởng đến chất lượng, năng suất lao động. Chính phủ cần có giải pháp căn cơ, cụ thể để giải quyết những bất cập, tồn tại nêu trên, nhất là việc giải quyết vấn đề thiếu hụt nguồn nhân lực trong lĩnh vực y tế, giáo dục. Đồng thời có cơ chế, chính sách đặc thù về chế độ tiền lương, phụ cấp, đãi ngộ cho cán bộ trong lĩnh vực này.

* Đại biểu Quốc hội Lưu Bá Mạc (đoàn Lạng Sơn):

Không nên giảm cơ học về số lượng

Trong giai đoạn qua, việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế đã và đang triển khai theo tinh thần của các Nghị quyết của Đảng như: Nghị quyết số 18, 19, 39 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng và đã đạt được những kết quả tích cực.

Báo cáo giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá, đây là một trong những thành tựu, kết quả nổi bật nhất trong giai đoạn vừa qua. Cụ thể là, tính đến cuối năm 2021, biên chế công chức giảm 10,01%, viên chức giảm 11,12% so với năm 2015 và vượt mục tiêu các Nghị quyết của Đảng đề ra.

Tuy nhiên, từ tình hình thực tiễn của địa phương cho thấy, công tác này vẫn còn những hạn chế, khó khăn nhất định như: Việc tinh giản biên chế chủ yếu giảm cơ học về số lượng. Tinh giản chưa thực sự gắn với nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của đội ngũ công chức, viên chức; trong đó có lĩnh vực giáo dục, mà đối tượng chịu tác động chính là đội ngũ giáo viên.

Tôi kiến nghị, Chính phủ và các cơ quan hữu quan, sớm triển khai hướng dẫn sơ kết việc thực hiện thí điểm theo Kết luận số 34/2018 của Bộ Chính trị để làm căn cứ đề xuất. Đồng thời, từng bước nhân rộng đối với những mô hình phù hợp, hiệu quả.

Cùng với đó, sớm ban hành danh mục dịch vụ sự nghiệp công cơ bản thiết yếu thuộc ngành, lĩnh vực. Từ đó, có cơ sở rà soát, sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định tại Nghị định số 120/2020 của Chính phủ.

Mặt khác, xem xét nghiên cứu, điều chỉnh lộ trình, phương án cắt giảm 10% biên chế sự nghiệp hưởng lương từ ngân sách Nhà nước giai đoạn 2021 ‐ 2030 một cách phù hợp, linh hoạt và hiệu quả hơn. Trong đó, cần gắn với tình hình thực tiễn của địa phương trong từng năm, đảm bảo mục tiêu là đủ số lượng người làm việc và đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Đặc biệt, đối với biên chế sự nghiệp giáo dục và đào tạo, cần gắn với định mức, số lượng giáo viên ở mỗi cấp học.