Vì sao ông Trump chọn liên danh tranh cử với 'cựu thù'?

Theo báo The Hill, cựu Tổng thống Trump dường như vẫn chưa có quyết định cuối cùng về “phó tướng” đến tận ngay trước khi ông đưa ra thông báo trên mạng xã hội Truth Social hôm 15/7, ngày khai mạc Đại hội toàn quốc của đảng Cộng hòa.

Cựu Tổng thống Trump (trái) và Thượng nghị sĩ Vance tại Đại hội toàn quốc của đảng Cộng hòa ngày 15/7. Ảnh: New York Times

Lựa chọn trên đồng nghĩa với việc ông Vance, Thượng nghị sĩ đại diện bang Ohio, đã đánh bại nhiều ứng cử viên nặng ký khác cho vai trò “phó tổng thống” của ông Trump, bao gồm cả 2 cái tên được nhắc đến nhiều nhất là Thượng nghị sĩ Marco Rubio đến từ bang Florida và Thống đốc bang Bắc Dakota Doug Burgum.

Ông Vance đã trải qua một chặng đường dài, từ một trong những thành viên đảng Cộng hòa (GOP) chỉ trích ông Trump gay gắt nhất trong chiến dịch tranh cử năm 2016 đến việc sát cánh cùng ông Trump chạy đua vào Nhà Trắng năm 2024. Giới quan sát nhận định, nhiều điều đã thay đổi trong 8 năm qua, khiến ông Vance từ “cựu thù” trở thành một lựa chọn hấp dẫn đối với cựu tổng thống.

Thời gian qua, ông Vance đã tránh xa những bình luận mà ông đưa ra về Trump cách đây gần một thập kỷ. Giai đoạn 2016, chính khách này từng gọi ông Trump là “độc hại” và “đáng trách”, đồng thời tự coi mình là “người không bao giờ ủng hộ Trump”. Ông Vance cũng từng kêu gọi đảng GOP không cảm thông hay bào chữa cho ứng viên tổng thống Trump sau khi xuất hiện cuốn băng ghi âm ông Trump bình luận những điều nhạy cảm về phụ nữ.

Tuy nhiên, ông Vance bắt đầu lên tiếng bảo vệ ông Trump khi tỷ phú này lên nắm quyền tại Nhà Trắng vào tháng 1/2017 và trở thành một trong những người ủng hộ nhiệt thành nhất cho ông Trump kể từ đó. Ông Vance đã xóa các bài viết cũ chỉ trích ông Trump và bày tỏ sự hối tiếc về việc từng đăng tải chúng.

Ông Vance ủng hộ ông Trump tái tranh cử tổng thống vào năm 2020. Ngược lại, ông Trump công khai hậu thuẫn ông Vance chạy đua giành ghế đại diện bang Ohio ở Thượng viện năm 2022. Trong một cuộc phỏng vấn với đài CNN hồi tháng 5, ông Vance tái khẳng định những phát biểu phê phán cựu tổng thống của mình trong quá khứ là “sai lầm”.

“Tôi từng không nghĩ ông ấy sẽ trở thành một tổng thống tốt và tôi rất tự hào khi được chứng minh là mình sai. Đó là một trong những lí do tại sao tôi đang tích cực hành động để giúp ông ấy tái đắc cử”, thượng nghị sĩ từng tốt nghiệp Trường Luật thuộc Đại học Yale danh tiếng chia sẻ.

Theo nhiều nhà phân tích, việc chọn ông Vance làm “phó tướng” sẽ khiến ông Trump có thêm lợi thế về nhận diện tên tuổi. Lớn lên trong một gia đình nghèo ở khu vực chuyên nghề làm thép tại bang Ohio, ông Vance gây tiếng vang sau khi xuất bản cuốn sách “Khúc bi ca miền núi: Hồi ký về một gia đình và nền văn hóa trong khủng hoảng” vào năm 2016 và tác phẩm trở thành cuốn sách bán chạy nhất năm đó theo thống kê của New York Times. Cuốn sách về sau được chuyển thể thành phim, công chiếu vào năm 2020.

Qua lời kể về thời thơ ấu, ông Vance đã mang đến một ví dụ xã hội học điển hình về tầng lớp lao động da trắng Mỹ. Rất nhiều độc giả đã coi cuốn hồi ký này là câu trả lời cho lí do tại sao ông Trump đã ủng hộ cộng đồng lao động trên.

Ngoài ra, Ohio quê hương của ông Vance cũng sẽ đóng một vai trò quan trọng trong tổng tuyển cử vào tháng 11 tới, với cuộc đua mang tính cạnh tranh cao giành một ghế đại diện bang ở Thượng viện. Thượng nghị sĩ Dân chủ Sherrod Brown đang nắm giữ ghế đó và sẽ phải đối mặt với chính khách Bernie Moreno của đảng GOP trong cuộc đua có thể vô cùng cam go và giúp xác định đảng nào sẽ kiểm soát Thượng viện khóa mới.

Mặc dù Ohio gần đây có xu hướng ngả về phe bảo thủ nhiều hơn và ông Trump có thể sẽ dễ dàng thắng cử ở bang này, nhưng việc ông Brown nắm quyền trong nhiều năm và nhận được tỉ lệ tín nhiệm cao khiến cuộc đua vào Thượng viện trở nên khó khăn hơn đối với đảng GOP của cựu tổng thống. Việc ứng viên phó tổng thống đến từ “bang đỏ” này có thể thu hút chú ý nhiều hơn vào việc giành lấy ghế thượng nghị sĩ đó khi đảng GOP cố gắng tái thâu tóm đa số ghế tại cơ quan lập pháp.

Nhà hoạt động chính trị Charlie Kirk tin, ông Vance cũng có thể giúp ông Trump ở các bang chiến địa từng bị thua trong cuộc bầu cử tổng thống cách đây 4 năm như Michigan và Wisconsin, những nơi có nhiều điểm giống Ohio về các giá trị, đặc điểm về nhân khẩu học và kinh tế.

Một lí do khác có thể khiến ông Trump chọn ông Vance làm đối tác tranh cử là chính khách 39 tuổi này sẽ mang lại sự cân bằng về tuổi tác khi ông Trump đang là ứng viên tổng thống GOP cao tuổi nhất từ trước đến nay. Ông Vance sẽ trở thành phó tổng thống trẻ thứ 3 trong lịch sử Mỹ nếu đắc cử.

Là người trẻ nhất trong số những lựa chọn quan trọng cựu tổng thống từng cân nhắc, ông Vance dự kiến mang đến sức trẻ cho đảng GOP, trong bối cảnh cả hai đảng đều bày tỏ sự háo hức với thế hệ lãnh đạo tiếp theo của đất nước.

Báo USA Today từng nhận xét ông Vance là một đại diện tiêu biểu của "cánh tân hữu", xu hướng chính trị bảo thủ dân túy mới nổi, phủ nhận một số quan điểm truyền thống của đảng GOP. Các cử tri ưa thích luồng gió mới trong đảng nhiều khả năng sẽ bị chính khách này chinh phục.

Quan trọng hơn, ông Vance có quan điểm tương đồng với ông Trump về nhiều vấn đề chính sách. Trước khi được chọn làm ứng viên phó tổng thống GOP, ông Vance ủng hộ chính sách "Nước Mỹ trước tiên" cũng như việc cấm nạo phá thai vừa phải giống cựu tổng thống. Thượng nghị sĩ bang Ohio cũng ủng hộ những tuyên bố vô căn cứ của ông Trump về việc đã xảy ra gian lận bỏ phiếu khiến ông thất bại trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020. Ông Vance còn coi các cáo buộc hình sự chống lại cựu tổng thống là âm mưu chính trị “đáng xấu hổ”.

Tổng thống Joe Biden thậm chí đánh giá ông Vance là “bản sao của ông Trump trong mọi vấn đề” vì nhận thấy cả hai “không có nhiều điểm khác biệt".

Dư luận hiện vẫn chờ xem liệu việc lựa chọn ông Vance có thể khiến ông Trump như “hổ mọc thêm cánh” và tái đắc cử vào Nhà Trắng nhiệm kỳ 2 hay không.