Lưu ý từ chuyên gia
Thực tế cho thấy, chuyển đổi số trong ngành Giáo dục là áp lực nhưng cũng là động lực vươn tới dạy - học chất lượng. Theo GS.TS Lê Anh Vinh – Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam, để chuyển đổi số thành công, mỗi thầy cô giáo và nhà trường cần thay đổi nhận thức. Chuyển đổi số không chỉ là thay đổi công nghệ, chuyển từ hình thức dạy trực tiếp sang trực tuyến mà là chính con người phải thay đổi tư duy số hóa trong mọi hoạt động từ xây dựng hệ thống tư liệu đến bài giảng và cùng người học thực hiện chuyển đổi số.
Việc xây dựng giáo trình, giáo án trong các nhà trường cần phải dựa trên nhu cầu và sở thích của giới trẻ và thị trường chứ không chỉ dừng lại ở dạy tin học văn phòng. Những thay đổi có thể làm ngay như tiếp tục triển khai kiểm tra, đánh giá trực tuyến. Đặc biệt, cần ứng dụng công nghệ trong quản trị nhà trường, xây dựng kho học liệu số đáp ứng yêu cầu giáo dục – đào tạo.
Rất nhiều vấn đề đặt ra cho chuyển đổi số ở các nhà trường. Chia sẻ thông tin trên, theo TS Trương Tiến Tùng, Trườn Đại học Mở Hà Nội, nhiều câu hỏi cần được trả lời trong nội dung dạy học các môn liên quan đến chuyển đổi số. Đó là điểm trung bình môn Tin học/Công nghệ thông tin có phản ánh năng lực chuyển đổi số của học sinh không? Chuyển đổi số gắn với trải nghiệm cá nhân, hoạt động ngoại khoá, sở thích học tập có vai trò như thế nào...
Thực tế cho thấy, chuyển đổi số có những yếu tố tích cực và ảnh hưởng lớn đối với học sinh. Vấn đề là các nhà trường cần đa dạng hóa cách làm, sao cho chuyển đổi số được nhận thức không chỉ là việc ứng dụng công nghệ mà là số hóa mọi hoạt động trong và ngoài giờ lên lớp. Muốn vậy cần có cách làm hiệu quả để khuyến khích người học tham gia các lớp học/câu lạc bộ, trải nghiệm ngoại khoá, trải nghiệm học tập tích cực, chủ động liên quan đến chuyển đổi số.
Khẳng định sức mạnh của chuyển đổi số trong giáo dục, GS Justin Reich, Đại học Massachusetts Institute of Technology (MIT) chia sẻ, ứng dụng công nghệ xây dựng mô hình phòng thí nghiệm giáo dục cho phép tái sử dụng công nghệ giáo dục trong quá khứ cho tương lai một cách hiệu quả. Đơn cử, để dạy Toán, chúng ta nên cho học sinh ngồi trước máy tính và học lập trình. Giáo viên sẽ chỉ đóng vai trò hỗ trợ những hoạt động lớp học. Việc học nên được tự động hoá, học sinh có thể tự học/sáng tạo bất cứ điều gì.
Chuyển đổi số là nền tảng, công cụ và trở thành phương thức để trường học chuyển mình. Tại nhiều trường, môn Tin học cơ sở vẫn tập trung dạy Word, Excel, sử dụng giáo án hàng chục năm qua với nội dung gần như không đổi. Điều này cho thấy, chuyển đổi số, hội nhập cách mạng 4.0 không phải đao to búa lớn hay ở đâu xa mà từ việc thay đổi nội dung môn học để phù hợp đòi hỏi thực tế. - GS.TS Nguyễn Hữu Đức (Tổ trưởng tư vấn, Ủy ban Quốc gia đổi mới giáo dục và đào tạo)