Gửi bình luận
Một cuộc tranh luận gay gắt xoay quanh tảng đá vũ trụ đã làm tuyệt diệt loài khủng long đã làm dấy lên các cuộc thảo luận giữa các nhà khoa học trong nhiều thập kỷ, nhưng một nghiên cứu mới đã tiết lộ một số dữ liệu quan trọng và khá bất ngờ về nguồn gốc của vật thể này.
Trong nghiên cứu được công bố thứ năm vừa qua trên Science, các nhà khoa học đã sử dụng một kỹ thuật mới để chứng minh rằng thủ phạm của vụ hủy diệt này đã đâm vào bề mặt Trái Đất cách đây 66 triệu năm, gây ra sự tuyệt chủng hàng loạt có nguồn gốc từ ngoài quỹ đạo Sao Mộc.
Họ cũng bác bỏ ý tưởng rằng đó là một sao chổi.
Những phát hiện mới về tiểu hành tinh đã tạo ra miệng núi lửa Chicxulub, ở khu vực ngày nay là bán đảo Yucatan của Mexico, có thể cải thiện hiểu biết về các thiên thể đã tấn công hành tinh của chúng ta.
"Với những kiến thức này, giờ đây có thể nói rằng tiểu hành tinh này ban đầu được hình thành ngoài quỹ đạo Sao Mộc," Mario Fischer-Godde, tác giả chính của nghiên cứu và là một nhà địa hóa học tại Đại học Cologne, nói với AFP.
Kết luận này đặc biệt đáng chú ý, vì loại tiểu hành tinh này rất hiếm khi va chạm với Trái Đất.
Thông tin này có thể hữu ích trong việc đánh giá các mối đe dọa trong tương lai, hoặc xác định cách mà nước đến được hành tinh của chúng ta, Fischer-Godde cho biết.
Những phát hiện mới dựa trên việc phân tích các mẫu trầm tích hình thành trong khoảng thời gian giữa kỷ Creta và kỷ Paleogen, thời điểm xảy ra tác động thảm khốc của tiểu hành tinh.
Các nhà nghiên cứu đã đo các đồng vị của nguyên tố rutheni, không phải là hiếm trên các tiểu hành tinh nhưng cực kỳ hiếm trên Trái Đất. Vì vậy, bằng cách kiểm tra các lớp địa chất đánh dấu các mảnh vỡ từ vụ va chạm tại Chicxulub, họ có thể chắc chắn rằng rutheni được nghiên cứu chắc chắn đến từ tiểu hành tinh này.
"Phòng thí nghiệm của chúng tôi ở Cologne là một trong số ít các phòng thí nghiệm có thể thực hiện các phép đo này," và đây là lần đầu tiên các kỹ thuật nghiên cứu như vậy được sử dụng trên các lớp mảnh vỡ từ vụ va chạm, Fischer-Godde cho biết.
Các đồng vị rutheni có thể được sử dụng để phân biệt giữa hai nhóm tiểu hành tinh chính: tiểu hành tinh loại C (loại giàu carbon), hình thành ở vùng ngoài Hệ Mặt Trời, và tiểu hành tinh loại S (giàu silicat) từ vùng trong của Hệ Mặt Trời, gần Mặt Trời hơn.
Nghiên cứu khẳng định rằng tiểu hành tinh đã gây ra trận động đất lớn, tạo ra mùa đông toàn cầu và quét sạch loài khủng long và hầu hết các sinh vật khác, là một tiểu hành tinh loại C hình thành phía ngoài quỹ đạo Sao Mộc.
Các nghiên cứu từ hai thập kỷ trước đã đưa ra giả định như vậy, nhưng với độ chắc chắn thấp hơn nhiều.
Kết luận này rất ấn tượng, vì hầu hết các thiên thạch - những mảnh vỡ của tiểu hành tinh rơi xuống Trái Đất - là loại S, Fischer-Godde cho biết.
Điều đó có nghĩa là tiểu hành tinh Chicxulub được hình thành ngoài Sao Mộc và hướng thẳng tới hành tinh của chúng ta? Tất nhiên, chưa hoàn toàn chắc chắn.
"Chúng ta không thể chắc chắn rằng tiểu hành tinh này đã ẩn náu ở đâu ngay trước khi va chạm với Trái Đất," Fischer-Godde nói, bổ sung rằng sau khi hình thành, nó có thể đã dừng lại ở vành đai tiểu hành tinh, nằm giữa Sao Hỏa và Sao Mộc, nơi ra đời của hầu hết các thiên thạch.
Nghiên cứu cũng bác bỏ ý tưởng rằng vật thể va chạm và gây ra sự hủy diệt này là một sao chổi. Giả thuyết này đã được đưa ra trong một nghiên cứu được công bố rộng rãi vào năm 2021, dựa trên các mô phỏng thống kê.
Phân tích mẫu vật cho thấy thiên thể này có thành phần khác nhiều so với những thiên thạch được cho là đã từng là sao chổi trong quá khứ. Do đó, "không có khả năng" thiên thể này là một sao chổi, Fischer-Godde nói.
Về tính hữu ích rộng hơn của những phát hiện của mình, nhà địa hóa học đưa ra hai gợi ý.
Fischer-Godde cho rằng việc xác định chính xác hơn bản chất của các tiểu hành tinh đã va chạm với Trái Đất từ khi nó hình thành cách đây khoảng 4,5 tỷ năm có thể giúp giải quyết bí ẩn về nguồn gốc của nước trên hành tinh của chúng ta.
Các nhà khoa học tin rằng nước có thể đã được mang đến Trái Đất bởi các tiểu hành tinh, có khả năng là loại C giống như loại đã va chạm cách đây 66 triệu năm, mặc dù chúng ít gặp hơn.
Nghiên cứu các tiểu hành tinh trong quá khứ cũng cho phép nhân loại chuẩn bị cho tương lai, Fischer-Godde nói.
"Nếu chúng ta phát hiện rằng các sự kiện tuyệt chủng hàng loạt trước đây cũng có thể liên quan đến các vụ va chạm của tiểu hành tinh loại C, thì... nếu có bao giờ một tiểu hành tinh loại C trên quỹ đạo giao cắt với Trái Đất, chúng ta phải rất cẩn thận," ông nói, "vì đó có thể là lần cuối cùng chúng ta chứng kiến."
