Xây dựng sai phép, biến tướng thành chung cư mini trách nhiệm thuộc về ai ?

Buông lỏng quản lý hay tiếp tay sai phạm ?

Căn nhà số 37 ngách 29/70 phố Khương Hạ, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội được UBND quận Thanh Xuân cấp phép xây dựng 6 tầng theo Giấy phép xây dựng số 89-2015/GPXD do UBND quận Thanh Xuân cấp cho ông Nghiêm Quang Minh ngày 11/3/2015. Giấy phép này cũng nêu rõ tên công trình là nhà ở riêng lẻ. Diện tích xây dựng tầng 1 (có tầng lửng) là 167,4m2; mật độ xây dựng là 70% và tổng diện tích sàn xây dựng là 1.165.9m2; tổng chiều cao công trình là 20,2 m2 (không tính tum thang).

Tuy nhiên sau khi được cấp phép, chủ nhà đã cho thi công xây dựng công trình cao lên tới 9 tầng, 1 tum, tức là công trình đã xây dựng sai với giấy phép được cấp năm 2015 tới 3 tầng.

Nhưng công trình sai phép đồ sộ như vậy, vẫn được xây dựng, hoàn công và đưa vào sử dụng, biến tướng thành chung cư mini trong nhiều năm, để rồi xảy ra hậu quả nghiêm trọng, nhưng lại không bị chính quyền sở tại hoặc quận Thanh Xuân quyết liệt xử lý, khiến công luận đặt ra nhiều nghi vấn. 

Trao đổi với báo chí tối ngày 13/9/2023, ông Đặng Hồng Thái, nguyên Phó Chủ tịch UBND quận Thanh Xuân - người ký giấy phép xây dựng cho công trình nêu trên thừa nhận, chính ông là người ký giấy phép xây dựng cấp cho ông Nghiêm Quang Minh vào năm 2015.

Ông Thái cho hay ông đã ra các quyết định xử phạt vi phạm hành chính, quyết định cưỡng chế công trình sai phạm đó vào năm 2015, khi phát hiện những sai phạm của công trình. “Theo luật quy định thì lúc đó giao phường chủ trì việc cưỡng chế, còn thẩm quyền của quận thì tôi ra hai văn bản đó”.

Ông Thái cũng cho biết hiện ông đã nhận quyết định nghỉ hưu từ đầu năm 2022. Ông Thái có thời gian công tác tại quận Thanh Xuân từ năm 2009, ở vị trí Phó Chủ tịch UBND quận, phụ trách lĩnh vực trật tự xây dựng đô thị. Tuy nhiên, hiện thực khách quan là công trình sai phép đó đến nay vẫn tồn tại và đã xảy ra vụ việc nghiêm trọng đau lòng, bất chấp các quyết định mà ông Thái đã nêu.

Nếu theo như thông tin của ông Thái cung cấp với báo chí ở trên, thì có vẻ như sau khi ký các quyết định, UBND quận Thanh Xuân và ông Thái có đôn đốc, tiến hành kiểm tra để cơ quan công quyền thực hiện nghiêm quyết định, hay chỉ ra các văn bản quyết định cho có sự hiện diện của cơ quan chính quyền, còn đằng sau những văn bản này liệu có sự buông lỏng hoặc tiếp tay nào chăng? Câu hỏi này xin gửi lại bản thân ông Thái cũng như lãnh đạo thành phố Hà Nội và cơ quan cảnh sát điều tra. Bởi thực tế, các văn bản quyết định của ông Phó Chủ tịch UBND quận Thanh Xuân không hề có giá trị, chính quyền đã xử lý bằng... giấy. Còn công trình sai phạm thì vẫn ngang nhiên tồn tại, thách thức pháp luật và dư luận.   

Để công trình xây dựng sai phép tồn tại, biến tướng thành chung cư mini trong khoảng thời gian đương chức Phó Chủ tịch UBND quận Thanh Xuân, rồi xảy ra hậu quả khủng khiếp khiến 56 người tử vong mới đây, chắc cách bao biện của ông Đặng Hồng Thái rằng “... thẩm quyền của quận thì tôi ra hai văn bản đó” khó có thể được dư luận chấp nhận, bởi trách nhiệm của ông lúc đó không phải chỉ để... ký văn bản.  

Cũng cần phải lưu ý đội ngũ lãnh đạo UBND phường Khương Đình, giai đoạn để công trình nhà số 37 ngách 29/70 phố Khương Hạ, phường Khương Đình xây dựng sai phép vượt 3 tầng, có thể là các ông bà: ông Vũ Quang Trung – Chủ tịch UBND phường (từ tháng 06/2015 – tháng 5/2020); ông Chu Xuân Sơn - Phó Chủ tịch UBND phường (từ tháng 5/2015 – tháng 12/2020); bà Bùi Thị Hiền – Phó Chủ tịch UBDN phường (từ tháng 12/2013 - đến tháng 6/2016), hiện bà Hiền đang là Phó Bí thư đảng ủy phường; bà Nguyễn Thị Hà Phương – Phó Chủ tịch UBND phường (từ tháng 6/2016 – tháng 3/2023).

Nhiều "chung cư mini" xây dựng sai phép

Liên quan vụ cháy, Công an TP Hà Nội đã khởi tố vụ án, bắt tạm giam 4 tháng bị can Nghiêm Quang Minh (SN: 1979; hiện trú tại Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội, là chủ của chung cư nơi xảy ra vụ cháy), về tội Vi phạm quy định về PCCC theo Điều 313 Bộ Luật Hình sự. Các Quyết định và Lệnh bắt bị can đã được Viện KSND Thành phố phê chuẩn.

Ngày 15.9, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng đã có văn bản chỉ đạo việc kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 3 tổ chức Đảng: Ban Thường vụ Quận ủy Thanh Xuân, Đảng ủy Công an quận Thanh Xuân, Đảng ủy phường Khương Đình, nhiệm kỳ 2015-2020 và 2020-2025.

Cũng cần nhấn mạnh, dưới thời ông Đặng Hồng Thái, làm Phó Chủ tịch UBND quận phụ trách kinh tế đô thị; quận Thanh Xuân có rất nhiều công trình xây dựng sai phép biến tướng thành chung cư mini với mục đích bán, chuyển nhượng thu lời bất chính. Trong số này phải kể đến:

Chung cư mini số 315 Vũ Tông Phan (phường Khương Đình) để xảy ra cháy vào đêm ngày 6/3/2023, khiến hơn 170 người đang sinh sống tại tòa nhà này phải tháo chạy trong hoảng loạn.

Chung cư mini số 119 ngõ 12 Phan Đình Giót (phường Phương Liệt), theo Giấy phép xây dựng được UBND quận Thanh Xuân cấp, đây là công trình nhà ở kết hợp văn phòng, chỉ cao 7 tầng, nhưng hiện trạng đã xây dựng vượt ít nhất 2 tầng…

Hoặc như chung cư mini đồ sộ số 22 đường Thượng Đình (cách UBND phường Thượng Đình chỉ vài bước chân), công trình nằm ngay mặt đường ven bờ sông Tô Lịch, cao 11 tầng và được chia nhỏ ra tới trên 100 căn hộ có diện tích từ 28 – 55 m2 đã được đưa vào sử dụng.

Theo phản ánh của người mua, giấy phép được cấp cho công trình này là nhà ở…, nhưng được chủ đầu tư "chuyển hóa" thành tòa chung cư mini và xây vượt tầng, vượt mật độ... mà vẫn được đưa vào sử dụng như không hề bị vi phạm.

Nằm trong ngõ nhỏ, mật độ dân cư đông đúc nhưng chung cư mini ở ngõ 80, phố Hoàng Đạo Thành (phường Kim Giang), được cấp giấy phép trên phần diện tích 436m2, mật độ xây dựng 77%, số tầng được cấp là 8 tầng, 1 lửng, 1 tum. Nhưng thực tế công trình xây dựng tới 10 tầng, 1 lửng, 1 tum (12 tầng-pv). Đồng thời, chủ đầu tư của công trình trên còn tự ý xây sai so với thiết kế được phê duyệt, chia nhỏ mỗi tầng có khoảng 13 căn/sàn, công trình gây nhiều bức xúc cho khu dân cư nhưng cũng không bị xử lý dứt điểm.

Hay như chung cư mini sai phép ở số 6 ngõ 122 Vương Thừa Vũ (phường Khương Trung) cũng ngang nhiên tồn tại trước sự "bất lực" và ngó ngơ của chính quyền sở tại và quận Thanh Xuân... và còn rất nhiều chung cư mini khác nữa được xây dựng tại quận Thanh Xuân.

Có thể thấy rất nhiều chung cư mini xây dựng sai với giấy phép được cấp, diễn ra chủ yếu trong giai đoạn ông Thái đang đương chức Phó Chủ tịch UBND quận Thanh Xuân phụ trách lĩnh vực kinh tế đô thị.

Tình trạng xây dựng chung cư mini như “hộp diêm” nhiều tầng, thiếu lối thoát hiểm an toàn… trên địa bàn quận Thanh Xuân diễn ra trong thời gian dài, đã phá vỡ quy hoạch, gia tăng áp lực lên hệ thống hạ tầng đô thị, không bảo đảm an toàn PCCC, không đủ điều kiện cấp sổ hồng, và điều nghiêm trọng đã xảy đến khiến cả nước bàng hoàng. Để xảy ra những sai phạm đó, các cơ quan chính quyền ở quận Thanh Xuân giờ đây không thể né tránh trách nhiệm.

       Chủ tịch Hà Nội yêu cầu tổng rà soát chung cư mini

Ngay sau khi xảy ra vụ cháy nghiêm trọng, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh ban hành công điện tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy đối với loại hình nhà ở nhiều căn hộ (thường gọi là chung cư mini). Chủ tịch UBND thành phố giao Chủ tịch UBND các quận, huyện, thị xã tổ chức tổng kiểm tra, rà soát 100% các cơ sở, nhà ở nhiều căn hộ, nhà cho thuê trọ trên địa bàn quản lý, đặc biệt là chung cư mini.