Trong hành trình phát triển con người nơi biên giới, xã Phục Hòa (Cao Bằng) từng bước hiện thực hóa mục tiêu xây dựng trường nội trú hạnh phúc.

Nâng cao chất lượng giáo dục nơi “phên dậu” của Tổ quốc
Phục Hòa là xã miền núi, biên giới phía Đông tỉnh Cao Bằng, nơi có đường biên giới với Trung Quốc dài hơn 17km uốn lượn qua núi rừng, không chỉ là “phên dậu” của Tổ quốc mà còn là vùng đất gửi gắm nhiều kỳ vọng về tương lai con em đồng bào dân tộc thiểu số.
Với diện tích tự nhiên hơn 12.269ha, gồm 40 xóm, tổ dân phố, Phục Hòa hiện có trên 14.800 nhân khẩu, chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số. Toàn xã có 11 trường học với 239 cán bộ, giáo viên, hơn 3.100 học sinh.
Điều kiện địa hình chia cắt, đời sống người dân còn nhiều khó khăn khiến bài toán “đưa con chữ đến gần học sinh” luôn là thách thức lớn đối với địa phương. Nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, những năm gần đây, xã Phục Hòa dành nhiều nguồn lực đầu tư.
Riêng năm 2024, địa phương bố trí hơn 1,5 tỷ đồng mua sắm trang thiết bị trường học; năm 2025 tiếp tục đầu tư 2,9 tỷ đồng cho thiết bị và hơn 10 tỷ đồng cải tạo, sửa chữa lớp học. Cơ sở vật chất từng bước được hoàn thiện, tạo điều kiện để thầy cô yên tâm giảng dạy, học sinh hứng khởi đến trường.

Nhờ đó, năm học 2024–2025, giáo dục Phục Hòa ghi nhận nhiều gam màu sáng. Ở bậc mầm non, tỷ lệ trẻ được chăm sóc, nuôi dưỡng và phát triển toàn diện đạt trên 99%. Bậc tiểu học và THCS có 2.352 học sinh, trong đó hơn 27% hoàn thành xuất sắc các môn học, 100% học sinh lớp 5 hoàn thành chương trình tiểu học.
Đáng chú ý, giáo dục mũi nhọn tiếp tục khẳng định vị thế với nhiều giải cao tại các sân chơi trí tuệ: Olympic Toán - Tiếng Việt, IOE tiếng Anh, Trạng Nguyên tiếng Việt… Không chỉ dừng ở những con số, thành tích ấy phản ánh nỗ lực bền bỉ của thầy và trò nơi vùng biên.
Theo ông Bế Văn Phùng, Phó Chủ tịch UBND xã Phục Hòa, những kết quả trên là nền tảng quan trọng để địa phương mạnh dạn hướng tới mục tiêu xây dựng trường nội trú hạnh phúc.
Xây dựng ngôi trường mơ ước
Bước ngoặt lớn đến khi Bộ Chính trị ban hành Thông báo số 81-TB/TW ngày 12/7/2024 về xây dựng các trường nội trú liên xã biên giới. Chủ trương này đã mở ra hướng đi chiến lược cho giáo dục vùng biên, trong đó Phục Hòa được phê duyệt Dự án Trường Phổ thông dân tộc nội trú liên cấp Tiểu học - THCS với tổng vốn đầu tư khoảng 220 tỷ đồng.
Dự án có quy mô 6ha (có thể mở rộng lên 9ha), gồm 36 lớp học, đáp ứng nhu cầu học tập, ăn ở cho khoảng 1.260 học sinh. Đây không chỉ là công trình giáo dục đơn thuần mà còn là biểu tượng cho khát vọng xây dựng một “ngôi trường hạnh phúc” đúng nghĩa, nơi học sinh được học tập, sinh hoạt, rèn luyện trong môi trường an toàn, thân thiện và giàu tính nhân văn.

Ông Bế Văn Phùng, Phó Chủ tịch UBND xã Phục Hòa: Chúng tôi xác định giáo dục là chìa khóa để phát triển bền vững. Xây dựng trường nội trú hạnh phúc không chỉ nhằm nâng cao chất lượng dạy học mà còn tạo môi trường sống an toàn, nhân văn cho học sinh, đặc biệt là con em đồng bào vùng sâu, vùng xa. Hiện nay, tiến độ xây dựng trường đang bảo đảm kế hoạch đề ra với mục tiêu đi vào hoạt động trong năm học 2026-2027.
Đối với các trường học trên địa bàn, chủ trương xây dựng trường nội trú hạnh phúc là mơ ước, cũng là mục tiêu nhà trường luôn vươn tới. Bà Đinh Thị Minh Thu, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Đại Sơn, chia sẻ: “Đối với học sinh vùng biên, trường nội trú hạnh phúc có ý nghĩa vô cùng lớn. Các em không còn phải đi bộ hàng chục cây số đến lớp, được chăm sóc đầy đủ về ăn, ở, y tế, tinh thần. Khi cảm thấy an toàn và được yêu thương, các em sẽ học tập tốt hơn, tự tin hơn.”
Ông Đinh Trung Hiếu, Hiệu trưởng Trường THCS Đại Sơn, cho rằng mô hình trường học hạnh phúc giúp thay đổi căn bản cách tiếp cận giáo dục: “Nhà trường sẽ không chỉ dạy kiến thức mà còn dạy kỹ năng sống, quản lý cảm xúc, tôn trọng sự khác biệt. Một ngôi trường hạnh phúc là nơi thầy cô lắng nghe học sinh, học sinh được khích lệ, được phát triển theo khả năng riêng.”
Theo định hướng của xã Phục Hòa, trường nội trú hạnh phúc không chỉ “đẹp về hình thức” mà phải “bền về giá trị”. Nhà trường hướng tới môi trường xanh, sạch, đẹp, an toàn; đảm bảo sức khỏe thể chất và tinh thần cho học sinh; xây dựng mối quan hệ thân thiện, công bằng giữa thầy và trò. Các phương pháp giáo dục tích cực, nhân văn được áp dụng nhằm khơi dậy niềm say mê học tập, tinh thần sáng tạo và trách nhiệm cộng đồng.
Để hiện thực hóa mục tiêu đó, Phục Hòa xác định 5 nhóm nhiệm vụ trọng tâm. Trước hết là hoàn thiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, khu nội trú đạt chuẩn, gắn với chuyển đổi số trong quản lý và dạy học. Thứ hai, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, chú trọng bồi dưỡng kỹ năng sống, phương pháp giáo dục tích cực, có chính sách đãi ngộ phù hợp để thầy cô yên tâm gắn bó lâu dài. Thứ ba, đổi mới phương pháp dạy học, lấy học sinh làm trung tâm, tăng cường hoạt động trải nghiệm. Thứ tư, xây dựng môi trường giáo dục thân thiện, nhân văn, gắn kết chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình, cộng đồng. Cuối cùng là huy động các nguồn lực xã hội, sự chung tay của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân vì tương lai học sinh vùng biên.
Từ những lớp học nhỏ nơi sườn núi đến dự án trường nội trú liên cấp quy mô lớn, Phục Hòa đang viết tiếp câu chuyện giáo dục bằng niềm tin và trách nhiệm. Ở nơi phên dậu Tổ quốc, từng mầm xanh tri thức đang được ươm trồng trong những “ngôi trường hạnh phúc”, để từ đó vươn xa, góp phần dựng xây quê hương và bảo vệ biên cương bằng chính trí tuệ và khát vọng của mình.