Gửi bình luận
Ác mộng giữa ngày hè
Vào ngày 14/6/1995, thị trấn nhỏ Budyonnovsk nằm ở giữa thảo nguyên với 60.000 dân thuộc miền nam nước Nga trở nên nổi tiếng khắp thế giới theo cách mà không ai muốn. Ngay giữa trưa, cuộc sống yên tĩnh của người dân nơi đây bỗng bị gián đoạn bởi tiếng súng và tiếng nổ.
Nadezhda Alyokhina khi đó đang cùng một người bạn chở tủ lạnh về nhà đã tận mắt chứng kiến cảnh các chiến binh vây bắt con tin trên đường phố. "Một người phụ nữ đang chạy dưới phố, một người đàn ông mang vũ khí chạy theo phía sau. Ban đầu tôi nghĩ rằng chồng cô đang đuổi theo vợ mình", Nadezhda nói.
Sau đó, người đàn ông chỉ về hướng xe của Nadezhda. Lúc này, cô mới nhận ra những kẻ đang tiến tới gần mình được trang bị nhiều vũ khí và sẵn sàng bắn vào bất cứ thứ gì chúng muốn, không quan trọng đó là ai, trẻ em, đàn ông hay phụ nữ. Nadezhda tin rằng mình sẽ chết vào ngày hôm đó.
Những kẻ bắt giữ Nadezhda cùng rất nhiều người dân khác là một nhóm gồm 195 chiến binh Chechnya được trang bị vũ khí hạng nặng do Shamil Basayev chỉ huy. Tất cả được giấu trong một đoàn xe tải quân sự tiến vào Budyonnovsk.
Nạn nhân đầu tiên của vụ tấn công là các thành viên của lực lượng cảnh sát khi họ truy đuổi và sau đó hộ tống đoàn xe tải gồm các hành khách và tài xế mặc quân phục Nga đến trụ sở.
Trong khi đoàn xe tiến vào thị trấn, một trong những chiếc đột ngột dừng lại. Sau đó, các chiến binh nhảy ra khỏi xe và bắn cảnh sát giao thông đang hộ tống đoàn. Lúc này, một toán quân ở tòa thị chính cũng nổ súng. Chúng nhanh chóng chiếm giữ tòa nhà chỉ trong vài phút.
Trong vòng 15 phút tiếp theo, nhóm phiến quân Chechnya chia nhau di chuyển và chiếm giữ các tòa nhà khác ở trung tâm thị trấn, kiểm soát chính quyền địa phương, trung tâm viễn thông, ngân hàng, cơ sở y tế và chợ. Bất cứ ai chúng gặp đều bị bắt làm con tin và bị đưa đến quảng trường chính phía trước tòa nhà chính quyền địa phương. Chúng thẳng tay sát hại những người không chịu di chuyển.
Ngay khi nghe tin, các lực lượng đặc nhiệm đã lên đường đến Budyonnovsk. Vài giờ sau khi quân tiếp viện của Nga đến, quân Chechnya rút về khu dân cư và tập hợp tại bệnh viện địa phương. Ở đó, chúng bắt khoảng 1.600 người làm con tin (có tài liệu ước tính con số này phải lên tới 2.000 hoặc thậm chí 2.500 người), hầu hết là dân thường, bao gồm khoảng 150 trẻ em và một số phụ nữ vừa sinh. Trên đường đến bệnh viện, chúng bắn 100 thường dân không chịu hợp tác.
Những cuộc đột kích bất thành
Thủ lĩnh Basayev đưa ra tối hậu thư, đe dọa giết các con tin trừ khi yêu cầu của hắn được đáp ứng. Những điều này bao gồm việc chấm dứt chiến tranh Chechnya lần thứ nhất và các cuộc đàm phán trực tiếp của Nga với đại diện Chechnya. Ngoài ra, Basayev yêu cầu chính quyền Nga đưa các phóng viên đến hiện trường, cho phép họ tới chỗ người Chechnya trong bệnh viện.
Vào khoảng 20h ngày 15/6, nhóm phiến quân giết một con tin. Khi các phóng viên không đến đúng giờ đã hẹn, 5 con tin khác tiếp tục bị bắn chết theo lệnh của Basayev.
Chính quyền Nga đã lệnh cho lực lượng an ninh chiếm lại bệnh viện. Các lực lượng tham gia là cảnh sát MVD và quân đội nội bộ, cùng với lực lượng đặc biệt từ Cơ quan An ninh Liên bang (FSB), bao gồm cả nhóm Alpha.
Ngay khi các lực lượng Nga bắt đầu cuộc đột kích đầu tiên trước bình minh, các tay súng Chechnya đã ngăn chặn bằng cách ép buộc con tin đứng cạnh cửa sổ trước họng súng. Cuộc đột kích đầu tiên không thành công và dẫn đến cái chết của hàng chục chiến binh cùng con tin.
Sau một thời gian ngắn nghỉ ngơi, tiếng súng lại trở nên gay gắt. Các con tin một lần nữa bị buộc phải đến bên cửa sổ để đối mặt với cái chết. Cuộc tấn công lần thứ hai của Nga lại không thành. Chính quyền Nga cáo buộc người Chechnya sử dụng con tin làm lá chắn sống.
Lực lượng tiếp tục tấn công khu bệnh viện vào rạng sáng ngày thứ tư, vấp phải sự kháng cự quyết liệt. Một đám cháy bùng lên và các con tin được đưa lên tầng hai. Rất nhiều người dân bị băng bó từ đầu đến chân trong khi những kẻ khủng bố đang giận dữ hối hả chạy qua. Chúng gài mìn, thuốc nổ khắp nơi và chuẩn bị cho nổ tung bệnh viện. Lực lượng đặc biệt được lệnh rút lui.
Chính phủ Nga sau đó nhượng bộ. Mục đích chính của Thủ tướng Viktor Chernomyrdin là bảo toàn mạng sống cho các con tin.
Sau nhiều giờ giao tranh trong đó nhiều con tin thiệt mạng do đạn chéo, một lệnh ngừng bắn cục bộ đã được thống nhất. Các nhà hoạt động nhân quyền Nga và Thủ tướng Viktor Chernomyrdin tham gia các cuộc đàm phán. Basayev cuối cùng đã điều chỉnh những yêu cầu ban đầu. Hắn muốn tổ chức các cuộc đàm phán hòa bình và cấp xe để cả nhóm có thể quay trở lại Chechnya.
Vào ngày 19/6, hầu hết các con tin đã được thả. Nhóm của Basayev với 120 con tin tình nguyện, bao gồm 16 nhà báo và 9 đại biểu Duma Quốc gia, đã di chuyển đến Zandak (một ngôi làng ở Chechnya). Tại đây, chúng đã thả các con tin và biến mất sau những rặng núi.
Theo số liệu chính thức, 129 người (bao gồm 18 cảnh sát và 17 binh sĩ) đã thiệt mạng và 415 người bị thương trong 5 ngày kinh hoàng đó.
Hơn 160 địa điểm trong thị trấn bị phá hủy hoặc hư hại, trong đó có 54 tòa nhà và 110 ngôi nhà. Nhiều con tin bị chấn thương tâm lý đã được đưa đi điều trị.
Đối với không ít người bị bắt làm con tin vào tháng 6/1995 như Nadezhda Alyokhina, sự ám ảnh luôn đeo đẳng. Bây giờ, khi đã ở độ tuổi 54, bà vẫn nhớ như in hình ảnh các chiến binh áp giải con tin giữa phố, đi về phía bệnh viện. Tất cả đều cam chịu, nghĩ rằng sẽ bị giết chết.
"Tôi đã chứng kiến chúng giết người như thế nào. Tôi không bao giờ có thể quên cảm giác bị đưa đi để chết. Nó vẫn còn nguyên vẹn cho đến ngày hôm nay", Nadezhda nói.
