Bắp cải là loại rau thông thường nhưng ít ai biết những thành phần chứa trong nó có thể giúp chúng ta phòng tránh và hỗ trợ chữa trị nhiều bệnh lý quan trọng.
BS.CKII Huỳnh Tấn Vũ, Bệnh viện Đại học Y dược - cơ sở 3 cho biết, bắp cải được mệnh danh là "thuốc của người nghèo".
Trong đông y, bắp cải có vị ngọt, tính hàn, không độc, có tác dụng hoạt huyết, chỉ huyết, lợi tiểu, thanh phế, thanh nhiệt, trừ đàm thấp, giải độc, sinh tân, chỉ khát, mát dạ dày, bổ tỳ vị.
Theo nghiên cứu hiện đại, bắp cải là loại rau thông thường nhưng các thành phần dinh dưỡng của nó lại rất đa dạng và độc đáo, có thể giúp phòng tránh và hỗ trợ chữa nhiều bệnh lý quan trọng.
Một chén bắp cải xanh sống, xắt nhỏ chỉ có 22 calo và đáp ứng 54% lượng vitamin C, 85% lượng vitamin K được khuyến nghị hàng ngày, hơn 2g chất xơ, 1g chất đạm. Bắp cải cũng là một loại thực phẩm giàu kali, có thể giúp giảm huyết áp cao.
Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia (Bộ Y tế), bắp cải là nguồn thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng như các vitamin C, E, K, folate, magie, mangan và một số carotenoid (lutein, zeaxanthin và beta-carotene). Hàm lượng chất xơ và chất chống oxy hóa trong bắp cải cũng vô cùng dồi dào.
Lượng vitamin trong bắp cải nhiều gấp 4,5 lần so với cà rốt, 3,6 lần so với khoai tây, hành tây. Điều đặc biệt là vitamin A và P trong bắp cải kết hợp với nhau làm cho thành mạch máu bền vững hơn.
Ngày nay người ta biết nhiều hơn về tác dụng chữa bệnh của loại rau này như:
Bắp cải có thể dùng làm thuốc trị giun. Đắp ngoài làm thuốc tẩy uế và làm liền sẹo các vết thương, mụn nhọt, các vết thương ác tính, đồng thời là loại thuốc trị sâu bọ tốt (ong, nhện…).
Nó còn được dùng làm thuốc giảm đau trong bệnh thấp khớp, thống phong, đau thần kinh hông. Llấy lá cải bắp ủi cho mềm, sau đó đắp lên các phần bị đau).
Bắp cải giúp làm sạch đường hô hấp bằng cách dùng đắp (trị viêm họng khàn tiếng), hoặc uống trong (chữa ho, viêm sưng phổi).
Cải bắp cũng là thuốc chống hoại huyết, trị lỵ và là nguồn cung cấp lưu huỳnh cho cơ thể. Nước sắc bắp cải dùng để lọc máu. Đặc biệt cải bắp còn là vị thuốc chống kích thích thần kinh và chứng mất ngủ rất tốt. Những người hay lo âu, học sinh sắp đi thi, người bị suy nhược thần kinh, mệt mỏi liên miên nên dùng cải bắp thường xuyên.
Thú vị hơn là loại bắp cải tím (sở dĩ có màu tím là vì trong nó chứa hàm lượng polyphenol anthocyanin cao). Chất anthocyanin có tính kháng viêm nên giúp cơ thể tránh được hiện tượng lão hóa sớm, giúp da đàn hồi, mềm mại. Bắp cải tím còn là nguồn cung cấp phong phú vitamin C và vitamin K.
Theo bác sĩ Vũ, người ta còn sử dụng cải bắp để chữa đau dạ dày. Năm 1948, các nhà khoa học phát hiện trong cải bắp có một chất chống loét gọi là vitamin U, giúp chữa loét dạ dày - tá tràng, viêm dạ dày - ruột, viêm đại tràng.
Do vitamin U bị hủy ở nhiệt độ cao, vì thế nên dùng nước ép cải bắp tươi nếu muốn phát huy tác dụng này. Một kg lá cải bắp tươi sẽ cho 500 – 700ml nước ép, nếu giã tươi lấy nước cốt thì được 350 - 500ml.
Dùng nước ép hoặc nước cốt cải bắp uống trong ngày với liều 1.000ml, chia làm 4 - 5 lần (có thể pha thêm đường hay muối, dùng nóng hay lạnh). Điều trị liền trong vòng 2 tháng sẽ cho kết quả rõ rệt đối với bệnh nhân có ổ loét chưa sâu lắm.
Từ thập niên 40, các thầy thuốc Hoa Kỳ đã công nhận tác dụng chữa loét dạ dày của bắp cải và sau đó được kiểm chứng trên thực nghiệm. Kết quả cho thấy phần lớn người bị loét dạ dày hành tá tràng đã uống 1/2 lít nước bắp cải mỗi ngày trong 3 tuần.
Qua nội soi, các chuyên gia Ấn Độ chứng minh được sự hình thành một lớp màng nhầy có 2 chức năng vừa che chở, vừa tái tạo niêm mạc dạ dày dưới tác dụng của bắp cải.
Ngoài ra, họ đã xác định được một hoạt chất có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày. Hoạt chất này chỉ có trong bắp cải tươi và hàm lượng cao khi còn tươi xanh và thu hái vào mùa xuân hay mùa hè, hầu như mất tác dụng vào mùa đông.
Một số công trình nghiên cứu của Viện đại học New York cũng cho thấy ăn bắp cải thường xuyên giúp ít bị ung thư đường tiêu hóa. Tất cả các loại cải đều có tác dụng phòng chống ung thư, nhưng rõ rệt nhất được xác định là bắp cải.
Lưu ý:Bắp cải không dùng cho người tạng hàn, nếu muốn dùng phải phối hợp với gừng tươi. Cải bắp chứa một hàm lượng nhỏ Goitrin là chất có tác dụng chống oxy hóa nhưng chính nó lại có thể gây bướu cổ.
Vì vậy, người bị rối loạn tuyến giáp hoặc bướu cổ không ăn bắp cải vì sẽ làm tuyến giáp hoặc bướu cổ phù to ra. Nếu cần chỉ ăn một lượng vừa phải, trước khi ăn nên cắt từng lá, ngâm rửa rồi thái nhỏ, để 10 - 15 phút rồi mới chế biến, khi ấy Goitrin sẽ bị phân hủy hết.
Những người suy thận nặng, phải chạy thận nhân tạo cũng không dùng bắp cải. Người táo bón, tiểu ít thì không ăn bắp cải sống hoặc dưa bắp cải muối mà phải nấu chín.