Thầy Jiang Xianglei, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Shimenqian, cho biết: “Nhờ mô hình học trực tuyến, học sinh được tiếp cận những nguồn tài nguyên giáo dục đa đạng, phong phú. Các em có thể tham gia những môn học không có trong trường”.
Giáo viên Hàn Quốc hướng dẫn học sinh sử dụng máy tính xách tay. |
Ngoài việc cung cấp nguồn tài nguyên giáo dục đa dạng, giáo dục kỹ thuật số đã cải thiện chất lượng giáo dục ở nông thôn. Tháng 3/2022, nước này ra mắt “Giáo dục thông minh Trung Quốc”, nền tảng dịch vụ công trực tuyến tập trung vào học tập, giảng dạy và quản trị trường học. Nền tảng này đã mang lại chất lượng cao hơn cho các trường phổ thông ở vùng núi, vùng kém phát triển.
Tại Hàn Quốc, từ năm 2018, Bộ Giáo dục công bố chương trình giảng dạy mới tập trung vào phát triển khả năng giải quyết vấn đề và xã hội cho học sinh phổ thông; trong đó có phát triển khả năng sáng tạo và tư duy máy tính cho mọi cấp học.
Học sinh tiểu học Hàn Quốc học khoa học máy tính tối thiểu 17 giờ mỗi năm học. Nội dung môn học tập trung vào làm quen thuật toán, lập trình cơ bản và đạo đức kỹ thuật số. Giáo viên giới thiệu một số ngôn ngữ lập trình cơ bản hoặc ứng dụng học tập miễn phí trên máy tính.
Đến cấp THCS, học sinh có 34 giờ học về máy tính mỗi năm, tương đương một giờ mỗi tuần. Đây là một phần của môn học Khoa học, Công nghệ và Kinh tế gia đình bắt buộc cho học sinh từ lớp 6 đến lớp 8. Nội dung học về máy tính là kiến thức nâng cao từ cấp tiểu học và một số kỹ năng mới như tư duy tính toán, sử dụng các thiết bị kỹ thuật số...
Chương trình học về máy tính ở cấp THPT là tự chọn với kiến thức nâng cao. Nội dung học tập trung về khoa học dữ liệu, giải quyết vấn đề, lập trình, hệ thống, văn hóa và đạo đức... Học sinh có nhu cầu tìm hiểu sâu về khoa học công nghệ hay theo đuổi lĩnh vực này trong tương lai có thể đăng ký học môn này.
Chuyển đổi số giúp thu hẹp khoảng cách trong giáo dục Trung Quốc. |
Tuy nhiên không phải quốc gia nào tại châu Á cũng có khả năng phủ sóng công nghệ trong trường học. Đại dịch Covid-19 đã cho thấy những hạn chế của giáo dục kỹ thuật số tại nhiều quốc gia như Philippines, Afghanistan, Pakistan...
Khoảng cách giáo dục giữa các vùng miền ở Philippines là rất lớn. Trong khi học sinh ở các đô thị, thành phố lớn được tiếp cận với Internet và thiết bị công nghệ từ rất sớm thì ở nhiều nơi, các trường công lập không chỉ thiếu máy tính, mà còn thiếu sách vở, bàn học, bảng đen...
Còn tại châu Phi, chênh lệch sâu sắc trong tiếp cận giáo dục kỹ thuật số cũng là thách thức lớn, bất chấp sự đầu tư gia tăng của khu vực tư nhân và công cộng. Giáo dục kỹ thuật số ở “lục địa đen” bộc lộ rõ thiếu hụt trong giai đoạn dịch Covid-19, khi học sinh chuyển sang học trực tuyến và đòi hỏi phải có cơ sở hạ tầng, trang thiết bị lẫn kỹ năng kỹ thuật số.
Ước tính, 89% người học tại châu Phi cận Sahara không thể truy cập vào máy tính gia đình và 82% không có quyền truy cập Internet. Trước dịch Covid-19, giáo dục khoa học máy tính là rào cản ngay cả với nhiều trường đại học châu Phi, chưa kể đến các trường phổ thông. Có rất ít báo cáo đánh giá về ảnh hưởng của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 tại châu Phi cận Sahara.
Tuy nhiên, châu Phi có dân số trẻ cao nhất thế giới với nhiều tiềm năng phát triển kinh tế. Chính phủ nhiều quốc gia châu Phi đã thúc giục đào tạo các kỹ năng và chuyên môn kỹ thuật số cho thanh, thiếu niên nhằm thúc đẩy khả năng cạnh tranh trong tương lai.
Việc giáo dục kỹ thuật số nói chung và giáo dục máy tính trong các trường phổ thông tại châu Phi còn đối mặt với nhiều hạn chế như kinh phí, cơ sở vật chất, giáo viên được đào tạo... Giáo dục máy tính cũng chưa phải là ưu tiên trong chương trình giảng dạy.
Nhưng cũng vì thế, giáo dục máy tính và kỹ thuật số tại châu Phi phát triển theo cách tương đối đặc biệt so với các khu vực khác trên thế giới là có sự hỗ trợ chặt chẽ từ các tổ chức tư nhân, tổ chức phi chính phủ.
Đơn cử, tại Ghana, tổ chức phi chính phủ Sáng kiến Nghề nghiệp Lành mạnh đã thành lập dự án “Câu lạc bộ lập trình Ghana”, đào tạo kỹ năng máy tính và lập trình sau giờ học cho hơn 1.700 học sinh và 300 giáo viên.
Hay tại Nigeria, tổ chức phi chính phủ Teencoders đã tiếp cận hơn 5.000 học sinh thông qua các khóa học lập trình sau giờ học chính khóa và cuối tuần. Dù đây là những khóa đào tạo không chính quy nhưng thanh, thiếu niên châu Phi có cơ hội tiếp xúc với máy tính, trau dồi kỹ năng tin học và lập trình, đáp ứng nhu cầu việc làm trong tương lai.
Theo khảo sát năm 2019, khoảng 70% các trường công lập ở Philippines không có máy tính. Tình trạng này phổ biến ở khu vực xa xôi, vùng nông thôn. Học sinh vẫn được học tin học nhưng dựa trên mô phỏng bàn phím, màn hình và các bộ phận khác của máy tính.