Gửi bình luận
Ví dụ, QS khảo sát khoảng 100 nghìn chuyên gia giáo dục và khoảng 50 nghìn nhà tuyển dụng để đánh giá danh tiếng hay uy tín học thuật và danh tiếng đối với nhà tuyển dụng, đối sánh cơ sở dữ liệu được cung cấp từ các trường với cơ sở dữ liệu của quốc gia, của chính phủ…
Ngoài ra, các tổ chức này hợp tác với nhà xuất bản ấn phẩm khoa học lớn nhất thế giới như Elsevier để lấy dữ liệu bài báo khoa học và trích dẫn. Các tổ chức này còn mời nhiều chuyên gia tư vấn khi có những thay đổi để đảm bảo độ tin cậy của cơ sở dữ liệu…
Gần đây, trên các phương tiện truyền thông trong nước ta có thông tin Bảng xếp hạng Top 100 trường đại học Việt Nam (VNUR-2023) do nhóm 4 tác giả xây dựng và các nhà thiết kế. Nhóm tác giả đã có những nỗ lực khi nghiên cứu xây dựng VNUR-2023 trong 2 năm.
Cá nhân tôi ủng hộ xếp hạng đại học trước xu thế quốc tế hoá giáo dục đại học. Nhưng khi xem bảng xếp hạng VNUR-2023, tôi có suy nghĩ về một số vấn đề. Tôi chưa thấy Bảng xếp hạng này đề cập đến đã được thẩm định bởi hội đồng hay cơ quan nào. Bộ chuẩn xếp hạng có lấy ý kiến phản biện từ các chuyên gia giáo dục, nhà nghiên cứu, học sinh, sinh viên và các bên liên quan khác hay chưa và số lượng phản hồi là bao nhiêu?
Bảng xếp hạng sẽ định hướng tốt cho xã hội nếu chứng minh rõ hơn tính khách quan, độ chính xác của cơ sở dữ liệu, quy trình thu thập và xác minh cơ sở dữ liệu, trách nhiệm giải trình với xã hội và các bên liên quan.
Dù không trực tiếp thu nhận dữ liệu từ các cơ sở giáo dục nhưng quy trình và con người tham gia thu thập và xử lý dữ liệu có đảm bảo dữ liệu khách quan cũng như “ethical standards” – tiêu chuẩn đạo đức vì đây là hai trong số một số vấn đề mà Nguyên tắc Berlin khi xếp hạng các cơ sở giáo dục đại học (2006) quy định mà VNUR có đề cập.
Một vấn đề khác nữa tôi nghĩ VNRU cần thận trọng hơn khi dùng dữ liệu của 191 trường và công bố tên của top 100 trường đại học. Việc sử dụng tên các trường đại học trong bảng xếp hạng phải được sự đồng ý của các trường vì việc tham gia xếp hạng đại học là sự tự nguyện.
Luật Giáo dục 2019 số 43/2019/QH14 tại Điều 9 quy định “Cơ sở giáo dục đại học chủ động lựa chọn, tham gia các bảng xếp hạng có uy tín trong nước, quốc tế. Pháp nhân phi thương mại Việt Nam được thực hiện xếp hạng cơ sở giáo dục đại học; phải bảo đảm trung thực, khách quan, minh bạch, có trách nhiệm công khai, giải trình về phương pháp, tiêu chí và kết quả xếp hạng”.
Tóm lại, nhóm nghiên cứu cần xem lại phương pháp làm, thận trọng khi công bố thông tin ra xã hội. Bảng xếp hạng đại học Top 100 trường đại học Việt Nam (VNUR-2023) phải được thông qua hội đồng, tổ chức thẩm định hay phản biện và thu thập ý kiến của xã hội để đảm bảo tính khách quan, công bằng và trung thực, đồng thời phải xin phép các cơ sở giáo dục đại học khi sử dụng tên của họ, tránh phương hại có thể xảy ra, đặc biệt trong thời điểm tuyển sinh như hiện nay.
Bảng xếp hạng đại học cấp quốc gia nổi tiếng nhất thế giới
Ở cấp độ quốc gia về xếp hạng đại học, các nước khi xây dựng bộ chuẩn xếp hạng đại học thông thường cũng tham khảo bộ chuẩn quốc tế về cách xây dựng để đảm bảo độ chính xác, khách quan, minh bạch, trách nhiệm giải trình… Đặc biệt, họ thận trọng trong việc cung cấp thông tin đến sinh viên, học sinh, phụ huynh, doanh nghiệp, chính phủ… Bảng xếp hạng cấp quốc gia nổi tiếng nhất hiện nay là bảng xếp đại học của Tạp chí The US News and World Report – Hoa kỳ.
