Bởi ở cấp THCS, các em được học môn Lịch sử thiết kế theo chương trình 2006, song lên lớp 10, nội dung, phương pháp, cách tiếp cận môn Lịch sử lại có sự đổi mới. Do vậy, năm học đầu tiên thực hiện chương trình, không những môn Lịch sử mà các môn học khác đều phải có những buổi sinh hoạt chuyên môn, chia sẻ kinh nghiệm. Việc xây dựng chương trình nhà trường cho từng môn học cũng phải được thực hiện sớm trong tháng 8.
Đối với các lớp không lựa chọn môn học Lịch sử thì trong xây dựng chương trình nhà trường, các nội dung về giáo dục địa phương, hoạt động trải nghiệm nên lồng ghép đưa vào những nội dung cốt lõi, phù hợp với nội dung tích hợp.
Về vấn đề này, nhà trường đã tính đến và trong năm học tới sẽ họp chuyên môn tổ Khoa học xã hội cũng như bộ môn Lịch sử để xây dựng kế hoạch, nội dung cụ thể, chi tiết cho từng năm. Ví dụ, nội dung nào đưa vào phần chương trình giáo dục địa phương, kiến thức nào sẽ tích hợp trong các môn học liên quan khác, và những vấn đề gì đưa vào hoạt động trải nghiệm.
Bồi đắp tình yêu nước không chỉ của riêng môn Lịch sử
Theo thầy Nguyễn Đình Phúc, môn Lịch sử là môn quan trọng, đặc thù nhằm giáo dục tư tưởng, lòng tự hào về lịch sử dân tộc, bồi dưỡng tình yêu quê hương, đất nước cho học sinh. Tuy nhiên, ngoài môn Lịch sử, còn có rất nhiều môn học, hoạt động khác để bồi đắp tình yêu lịch sử cho học sinh như: Giáo dục công dân, Ngữ văn, Địa lý, hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp…
Học sinh THPT bước vào độ tuổi bắt đầu định hình phong cách, tư tưởng, giá trị sống. Vì vậy, cấp THPT hiện nay mới được xây dựng thành giai đoạn giáo dục hướng nghiệp. Trong giai đoạn này, giáo viên có vai trò quan trọng trong truyền cảm hứng, tình yêu lịch sử, và phương pháp học tập, tìm hiểu kiến thức cho học sinh.
Kiến thức lịch sử được dạy trong hệ thống các cấp học ở nhà trường phổ thông là cơ bản, phản ánh được những nội dung cốt lõi của tiến trình lịch sử. Dĩ nhiên, kiến thức lịch sử không chỉ được trang bị, học tập ở nhà trường. Trong thời đại thông tin ngày nay, kiến thức lịch sử được phổ cập, mọi người có thể tìm hiểu ở nhiều nguồn.
Chỉ có điều, những kiến thức lịch sử đó thường được tiếp cận một cách “đứt đoạn”, từng sự kiện riêng lẻ, có khi sự tìm hiểu đó chỉ mang tính “tò mò” nên việc hiểu biết đầy đủ, trọn vẹn thường khó khăn.
Điều này đặt ra vấn đề vai trò, trách nhiệm quan trọng của giáo viên là truyền cảm hứng, định hướng, hình thành phương pháp tư duy khoa học, tự học, tự đọc đúng đắn cho học sinh
Trường THPT Phan Thúc Trực đã có nhiều giải pháp, đa dạng hóa các hoạt động giáo dục, quan tâm thiết thực đến các hoạt động thực tiễn để giáo dục như: Tìm hiểu về danh nhân trường mang tên ngay tại đền thờ của cụ Phan Thúc Trực (cách trường 1,5km). Lồng ghép các nội dung của lịch sử dân tộc, lịch sử địa phương (tỉnh) với chính vùng đất các em đang sinh sống ở những sự kiện có liên quan. Tổ chức cho các lớp kết nạp Đoàn viên chăm sóc, quét dọn, dâng hương các các khu di tích lịch sử. Hàng năm, nhà trường, Đoàn Thanh niên đều có những hoạt động này tại Khu di tích lịch sử Quốc gia, xã Mỹ Thành (cách trường 3km), nơi thực dân Pháp xử bắn 72 chiến sĩ Xô viết Nghệ Tĩnh trong phong trào cách mạng 1930- 1931.
“Chúng tôi cũng chú trọng xây dựng chương trình nhà trường với nội dung lịch sử địa phương một cách thiết thực. Bởi xây dựng tình yêu với lịch sử quê hương đất nước phải bắt đầu từ những tình cảm thân yêu trong gia đình, dòng họ, làng xóm… Giáo dục lịch sử địa phương là để các em hiểu hơn về vùng đất mình đang sống, để tự hào và để có trách nhiệm xây dựng, vun đắp”, thầy Nguyễn Đình Phúc nói.
Theo Phó Hiệu trưởng Trường TPHT Phan Thúc Trực, lịch sử địa phương đã được triển khai trong chương trình nhà trường, đã có tính “địa phương”, song chưa thực sự hấp dẫn. Lý do cách viết lịch sử địa phương vẫn còn theo lối mòn, chưa làm rõ tính riêng biệt của địa phương này với địa phương khác, cơ bản vẫn dựa vào đường chỉ dẫn của lịch sử dân tộc để viết. Những nét bản sắc địa phương chưa rõ. Trong kiểm tra, đánh giá, thi cử gần như không có nội dung phần này, do vậy, ở một góc độ nào đó, học sinh chưa thực sự quan tâm.
"Lịch sử, suy cho cùng cũng là câu chuyện về quá khứ, phải làm cho các em có hứng thú, đam mê tìm hiểu những gì đã qua. Không quá nặng nề về kiến thức sách vở, hãy tìm hiểu những câu chuyện đời thực, những nhân vật lịch sử liên quan đến sự kiện để làm phong phú tư liệu. Thực tế giảng dạy chúng tôi nhận thấy, những câu chuyện tư liệu mà chúng tôi chia sẻ hấp dẫn các em hơn nhiều những con số của SGK", Phó Hiệu trưởng Trường THPT Phan Thúc Trực cho hay.