Ngành Giáo dục các địa phương đang gấp rút chuẩn bị nhân lực, vật lực cho năm học mới.
Đặc biệt ở những nơi bão, lũ vừa đi qua, công tác khắc phục trường, lớp đón học trò trở lại trong ngày khai giảng đã hết sức khẩn trương.
Theo kế hoạch, sáng 4/8, giáo viên Trường PTDTBT THCS Chiềng Sơ (xã Mường Luân, Điện Biên) phải tập trung tại trường để chuẩn bị cho năm học mới. Nhưng trước đó, trận lũ quét tràn qua trường khiến các thầy, cô giáo phải lập tức lên đường trong lo lắng, hiểm nguy.
“Sau khi nước rút, tôi không cầm nổi nước mắt khi thấy lớp học chìm trong bùn lầy, đồ dùng, thiết bị giảng dạy và cả vật dụng sinh hoạt của học sinh ngập trong nước”, thầy Trần Đăng Bộ - giáo viên nhà trường chia sẻ.
Không chỉ ở Chiềng Sơ, điểm Trường Suối Lư 3 (Trường Mầm non Suối Lư, xã Mường Luân, Điện Biên) cũng tan hoang sau lũ. Hơn 35 học sinh có nguy cơ hoãn lịch tựu trường vì mất an toàn. Cô Lường Thị Thảo - giáo viên điểm trường nói: “Bao năm gắn bó, chúng tôi cùng phụ huynh đã dựng môi trường học tập sạch đẹp cho các em. Vậy mà chỉ sau cơn lũ dữ, tất cả bị cuốn trôi. Một phòng học hư hỏng hoàn toàn, phòng khác bị tốc mái…”.
Bà Trần Thị Quý - Hiệu trưởng Trường Mầm non Suối Lư cho biết, do không còn lớp học an toàn, nhà trường phải mượn tạm phòng hội đồng ở điểm trung tâm để dạy và đã gửi thư ngỏ xin hỗ trợ cải tạo, xây dựng lại.
Sau lũ, nhiều trường học ở Điện Biên đang gấp rút khắc phục tối thiểu điều kiện học tập. Tại điểm trường Bắng Chộc (Trường Mầm non Na Phát, xã Na Son), nước dâng cao tới 3 mét, thiết bị, sách vở, sân chơi, tường rào đều hư hỏng hoặc bị cuốn trôi. Thiệt hại ước tính 630 triệu đồng. Ngay khi nước rút, nhà trường cùng phụ huynh, công an, bộ đội địa phương khẩn trương dọn dẹp, vận chuyển vật dụng còn dùng được về điểm học tạm.
Bà Mai Thị Thu Huyền - Hiệu trưởng Trường Mầm non Na Phát cho biết: “Chúng tôi đã xin mượn nhà văn hóa bản làm lớp học. Điện nước đang được sửa gấp, nhưng tuyến đường vào trường vẫn sạt lở nghiêm trọng, đi lại rất khó khăn”.
Điểm trường Pá Vạt 1 (Trường Mầm non Pá Vạt, xã Mường Luân, Điện Biên) cũng chịu chung cảnh ngộ. Hơn 60 học sinh có nguy cơ hoãn lịch tựu trường vì điều kiện an toàn chưa đảm bảo. Nhiều phòng học bị đất đá vùi lấp, sân chơi và hàng rào hư hỏng nặng. Giáo viên và phụ huynh đã huy động tối đa nhân lực, tranh thủ từng ngày để thu dọn bùn đất, lau rửa bàn ghế, sửa tạm mái che, dựng lại tường rào để bảo đảm an toàn trước khi đón học sinh.
Theo ngành Giáo dục tỉnh Điện Biên, mức độ thiệt hại hiện tại khiến kinh phí khôi phục cơ sở vật chất có thể lên đến hàng chục tỷ đồng, vượt xa khả năng của các trường và ngân sách địa phương. Việc sửa chữa, xây mới, thay thế thiết bị học tập, đồ dùng bán trú đều cần nguồn lực lớn và gấp rút, bởi còn ít ngày nữa là bước vào năm học mới.
Không chỉ tập trung khắc phục cơ sở vật chất, các trường vùng lũ còn phải lo chỗ ăn, ở tạm thời cho học sinh bán trú. Nhiều trường buộc phải mượn hội trường, nhà văn hóa bản để làm lớp học; khu nhà bếp, kho chứa thực phẩm cũng bị cuốn trôi hoặc hư hỏng, khiến việc tổ chức bữa ăn bán trú gặp khó khăn. Giáo viên vừa dạy, vừa tranh thủ gia cố phòng học, sửa lại bếp ăn, thậm chí tự bỏ tiền mua sắm vật dụng thiết yếu cho học sinh.
Những câu chuyện ở Pá Vạt, Bắng Chộc, Suối Lư, Chiềng Sơ chỉ là vài lát cắt trong bức tranh khó khăn của giáo dục vùng cao Điện Biên. Thế nhưng, giữa hoang tàn, tinh thần vượt khó của thầy trò, sự đồng lòng của phụ huynh và người dân vẫn bền bỉ. Với sự sẻ chia của cộng đồng, những ngôi trường vùng cao sẽ sớm hồi sinh, vững chãi trước thiên tai, ấm áp trong tiếng trống khai giảng.
Ngành Giáo dục đã kiến nghị Trung ương và UBND tỉnh Điện Biên hỗ trợ khẩn cấp, đồng thời bổ sung ngân sách từ các chương trình mục tiêu quốc gia và chính sách an sinh xã hội để sớm ổn định dạy và học tại vùng tâm lũ.
Tại Cà Mau, lãnh đạo Trường THPT Phan Ngọc Hiển (phường Bạc Liêu) cho biết, trường vừa được cấp thẩm quyền đầu tư xây dựng 45 phòng, trong đó 28 phòng học mới và các công trình hỗ trợ học tập với tổng kinh phí hơn 70 tỷ đồng. Qua thời gian triển khai thi công khẩn trương, đến nay các công trình đã hoàn thành chuẩn bị đưa vào phục vụ năm học mới.
Tại Trường THCS và THPT Tân Bằng (xã Biển Bạch, Cà Mau), công tác xây dựng, sửa chữa phòng học được tiến hành khẩn trương từng ngày. “Năm học này, trường được tư thêm 10 phòng học mới; sửa chữa 20 phòng học; bổ sung thêm các phòng thực hành, thiết bị thí nghiệm; nâng cấp vỉa hè, cùng những hạng mục liên quan… hướng đến đạt chuẩn Quốc gia mức độ 1.
Tổng kinh phí đầu tư khoảng 20 tỷ đồng từ nguồn xã hội hóa. Các hạng mục công trình được khởi công xây dựng vào cuối tháng 4/2025, đến nay đã hoàn thành hơn 1/2 khối lượng công việc. Nhà thầu cam kết sẽ đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành công trình trước ngày khai giảng”, đại diện nhà trường thông tin.
Tương tự, Trường THCS Phú Hưng (xã Lương Thế Trân, Cà Mau) được đầu tư xây mới hoàn toàn với tòa nhà 3 tầng, gồm các dãy phòng học, phòng chức năng, khu hiệu bộ, hàng rào, nhà xe, nhà vệ sinh… với kinh phí khoảng 25 tỷ đồng. Hiện nay, các hạng mục công trình đã hoàn thành khoảng 70% khối lượng công việc.
“Có được ngôi trường mới khang trang, sạch đẹp với đầy đủ trang thiết bị là mong mỏi từ lâu của tập thể nhà trường. Vì thế, trong những tháng hè, lãnh đạo nhà trường dành thời gian thường xuyên lui tới công trình, giám sát thi công, động viên nhà thầu thi công đảm bảo tiến độ, đạt chất lượng để công trình sớm hoàn thành đưa vào sử dụng, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học”, ông Đỗ Hoàng Hồ Liệp Hải - Hiệu trưởng Trường THCS Phú Hưng chia sẻ.
Ông Tạ Thanh Vũ - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Cà Mau cho biết, toàn ngành Giáo dục Cà Mau đang gấp rút đẩy nhanh tiến độ xây dựng, sửa chữa, nâng cấp, hoàn thiện cơ sở vật chất để đón học sinh trở lại trường, bước vào năm học mới - năm học đầu tiên sau khi sáp nhập tỉnh.
“Về kinh phí triển khai, các địa phương sẽ ưu tiên tối đa nguồn lực theo phân cấp ngân sách để thực hiện đầu tư, sửa chữa cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị, đồ dùng dạy học, đảm bảo phục vụ kịp thời khai giảng năm học mới 2025 - 2026. Trường hợp địa phương quá khó khăn không thể cân đối nguồn kinh phí để thực hiện, sở sẽ tổng hợp, phối hợp Sở Tài chính tham mưu UBND tỉnh xem xét, quyết định.
Đối với các đơn vị, trường học trực thuộc sở, đã được cấp thẩm quyền giao thực hiện công tác cải tạo, sửa chữa trường lớp năm 2025 đợt 1 số tiền 16,2 tỷ đồng và đợt 2 số tiền 11,6 tỷ đồng. Sở đề nghị các đơn vị trường học khẩn trương triển khai thực hiện đúng trình tự thủ tục; tổ chức thi công, giám sát công trình đảm bảo chất lượng, đúng tiến độ theo hợp đồng và hoàn thành công trình đưa vào sử dụng trước năm học mới theo đúng quy định hiện hành”, ông Tạ Thanh Vũ thông tin.
Cùng với đầu tư cơ sở vật chất, ngành Giáo dục tỉnh Cà Mau quan tâm hoàn thiện nguồn nhân lực phục vụ năm học mới. Theo thống kê, sau khi hợp nhất, tổng số cán bộ quản lý và giáo viên trong toàn tỉnh là 24.266 người, thiếu gần 1.980 biên chế. Theo lãnh đạo Sở GD&ĐT Cà Mau, việc phân cấp trong tuyển dụng giáo viên hiện nay có sự chồng chéo do đó gặp khó khăn trong việc xây dựng kế hoạch tuyển dụng viên chức cho ngành Giáo dục theo quy định.
“Sở đã chỉ đạo khẩn trương thực hiện việc rà soát đội ngũ giáo viên các cấp học, xây dựng kế hoạch tuyển dụng cho các đơn vị sự nghiệp giáo dục công lập trên địa bàn đảm bảo đúng quy định của pháp luật, nhằm bổ sung nguồn giáo viên cho năm học 2025 - 2026.
Tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương sắp xếp, bố trí hợp lý đội ngũ giáo viên theo biên chế được giao, khắc phục tình trạng thừa, thiếu giáo viên cục bộ của các cơ sở giáo dục; bảo đảm nguyên tắc “có học sinh phải có giáo viên đứng lớp” nhưng phải phù hợp thực tiễn và hiệu quả, đặc biệt ở địa bàn vùng sâu, xa, đồng bào dân tộc thiểu số”, ông Tạ Thanh Vũ - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Cà Mau thông tin.
Bên cạnh việc bổ sung biên chế, ngành Giáo dục tỉnh Cà Mau còn tập trung nâng cao chất lượng đội ngũ hiện có. Theo đó, ngành đã tham mưu xây dựng Đề án Phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông giai đoạn 2026 - 2030 tầm nhìn đến năm 2045.
Trước mắt, trong năm 2025, sở GD&ĐT tỉnh sẽ tổ chức đào tạo nâng chuẩn cho 124 giáo viên phổ thông; bồi dưỡng thường xuyên cho hơn 3.500 cán bộ quản lý trường học, giáo viên; bồi dưỡng dạy môn tích hợp cho 220 giáo viên nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.
“Giải quyết tình trạng thiếu giáo viên không chỉ là nhiệm vụ của ngành Giáo dục mà cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, ngành, đặc biệt trong công tác tuyển dụng, phân bổ biên chế và bố trí nguồn lực.
Thời gian tới, ngành Giáo dục Cà Mau sẽ bám sát định hướng của Trung ương và tỉnh, phát huy tính chủ động, sáng tạo để triển khai đồng bộ các giải pháp, đảm bảo đủ giáo viên, đúng chuẩn, đúng vị trí, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, nhất là ở những vùng còn khó khăn”, ông Nguyễn Văn Nguyên - Giám đốc Sở GD&ĐT Cà Mau.