Để thích ứng, họ phải nỗ lực tự học, trau dồi kiến thức và kỹ năng cũng như vận dụng các phần mềm dạy học để cố gắng thực hiện tốt nhiệm vụ của mình. Áp lực hẳn là có, thậm chí là rất lớn nếu học sinh tham gia tiết học với tâm trạng không hứng thú hoặc không nghe lời, giáo viên sẽ cảm thấy thất vọng… Họ loay hoay và khi các tình huống nảy sinh, việc thiếu kiểm soát hành vi là có thể.
Bộ quy tắc tôn trọng nhau trong lớp
Từ vụ việc đáng tiếc vừa xảy ra, các cán bộ quản lý và chuyên gia giáo dục cho rằng, hơn lúc nào hết, nhà trường cần khẩn trương xây dựng bộ quy tắc ứng xử trong việc dạy và học. Bộ quy tắc ứng xử sẽ có quy định chung về trách nhiệm của nhà trường, giảng viên và người học khi tham gia học tập.
Nhìn nhận đây là đòi hỏi cấp thiết từ thực tiễn khi bối cảnh dạy và học ngày càng thay đổi, theo GS.TS Huỳnh Văn Sơn - Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm TPHCM, bộ quy tắc ứng xử khi xây dựng cần được đặt trên trụ cột chính là văn hóa ứng xử, hành vi ứng xử và quy tắc giao tiếp.
“Trường ĐH Sư phạm TPHCM đã có quy ước về ứng xử trên môi trường lớp học trực tuyến, lớp học ảo hay các hình thức tương tác trên nền tảng Internet đều được trường khuyến nghị giảng viên tuân thủ một cách nghiêm túc. Các quy định cũng mở rộng ở việc đảm bảo giờ giấc, tác phong, trang phục và vấn đề tương tác với người học. Đặc biệt, chúng tôi thường xuyên nhắc nhở giảng viên phải giữ gìn và xây dựng hình ảnh khi dạy học trực tuyến
Tất nhiên, trong thực tế giảng dạy, giảng viên sẽ không thể nào tránh khỏi những sơ suất, hạn chế. Sinh viên cũng có thể vướng phải lỗi không mong muốn… Tuy nhiên, nhà trường luôn khuyến khích giảng viên, sinh viên lắng nghe và chia sẻ với nhau để nút thắt sớm được tháo gỡ”, GS Huỳnh Văn Sơn cho biết.
Theo TS Nguyễn Tấn Đại - Nghiên cứu viên liên kết Phòng Thí nghiệm liên đại học về khoa học giáo dục & truyền thông, ĐH Strasbourg (Pháp), ở các nước có nền giáo dục phát triển, việc người học và người dạy khi bước vào lớp học phải tôn trọng nhau theo một bộ quy tắc chung có từ rất lâu. Tại Việt Nam, do trạng thái dạy học từ trực tiếp sang online mới được chuyển đổi gần đây nên nhiều vấn đề nảy sinh khiến giáo viên lúng túng, dẫn đến ức chế tâm lý… Đây là điều mà chúng ta nên cảm thông và chia sẻ.
“Một bộ quy tắc ứng xử cho lớp học online nếu được các trường xây dựng phải đảm bảo được nguyên tắc netiquette (quy tắc và chuẩn mực mọi người cần tuân theo khi sử dụng Internet). Đây phải là cơ sở và nền tảng để người thầy và sinh viên tuân theo”, TS Đại nói.
Tôi cho rằng điểm cốt lõi của bộ quy tắc ứng xử cho lớp học online là các quy định về phương thức giao tiếp, hành vi truyền đạt, ngôn ngữ và văn hóa lễ nghĩa… của lớp học truyền thống được chuyển đổi và xử lý qua các công cụ giao tiếp trực tuyến. Nếu chúng ta đảm bảo được các nguyên tắc và quy định như trên để xây dựng bộ khung chung cho các quy tắc ứng xử chắc chắn sẽ hạn chế được những tình huống thầy mắng trò, trò thách thức thầy như vừa qua. - TS Nguyễn Tấn Đại