Toàn huyện Tương Dương hiện có 19 trường PTDTBT, trong đó cấp THCS có 11 trường và tiểu học có 8 trường. Bên cạnh đó, nhiều trường có học sinh bán trú nhưng chưa được công nhận là trường DTBT. Ông Lô Thanh Nhất, Phó Chủ tịch UBND huyện Tương Dương khẳng định, mô hình trường bán trú đã phát huy hiệu quả trong phát triển giáo dục toàn diện cho học sinh cả trí tuệ và thể chất. Tuy nhiên, về chế độ cho học sinh, cấp phát lương thực về trường cần tính toán để phù hợp với từng cấp học và thực tế.
Trường THPT Kỳ Sơn (huyện Kỳ Sơn, Nghệ An) năm học này được xây dựng cơ sở vật chất khang trang, khu nhà ở nội trú học sinh với sức chứa hơn 1.000 em. Đây cũng là 1 trong 2 trường THPT trên toàn tỉnh thí điểm mô hình Trường PTDTBT THPT kiểu mới. Tuy nhiên, việc tổ chức đưa học sinh vào ở nội trú còn gặp nhiều khó khăn do thiếu chi phí vận hành, chưa có chế độ chính sách cho giáo viên trực bán trú, nhân viên nấu ăn…
Vì vậy, năm học 2022 - 2023, trường thí điểm tổ chức bán trú cho 320 học sinh, ưu tiên cho trò thuộc hộ nghèo và mồ côi. Dự kiến đến năm học 2023 - 2024 tăng lên 750 em, ưu tiên cho học sinh lớp 12, hộ nghèo và mồ côi khối 10 và 11 (do nhà bếp, nhà ăn thiết kế chỉ đủ phục vụ đủ cho 750 học sinh).
Thầy Lê Văn Tảo, Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ, dù mới tổ chức bán trú cho hơn 300 học sinh, nhưng việc ăn ở cho các em, nhà trường đang phải căng mình lo liệu. Chưa kể nhiều học sinh nhà xa trường 60 - 70km, một vài tháng các em mới về nhà một lần nên ở lại trường cả Chủ nhật.
Vì thế, nếu chỉ nhìn vào chế độ theo Nghị định 116 của Chính phủ, thì không đủ để tổ chức nấu ăn cả 3 bữa sáng, trưa, tối cho học sinh mỗi ngày, nhất là với lứa tuổi THPT. Trong khi đó tiền và gạo trợ cấp của học sinh lớp 12 cũng bằng học sinh… lớp 1. Chưa kể tiền điện, nước, hợp đồng nhân viên nấu ăn và tiền trực quản lý học sinh bán trú.
“Trước mắt, nhà trường chưa thu bất cứ khoản đóng góp nào của học sinh mà sử dụng từ nguồn hỗ trợ theo Nghị định 116. Riêng tiền điện, nước và tiền thuê nấu ăn, nhà trường đã họp phụ huynh và thống nhất tạm thu mỗi tháng 20.000 đồng/em. Bên cạnh đó, mỗi phòng ký túc có đồng hồ riêng, các em sử dụng bao nhiêu điện thì chia đầu người để trả”, thầy Lê Văn Tảo cho hay.
Theo ông Đào Công Lợi, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Nghệ An, ngành đã xây dựng xong đề án tham mưu UBND tỉnh trình HĐND ra Nghị quyết hỗ trợ các nội dung và mức chi hỗ trợ thí điểm trường THPT DTBT kiểu mới. Đề xuất hỗ trợ chi ngân sách gồm: Hoạt động dạy học chương trình tăng cường; điều kiện dạy học (sách vở, thiết bị, phòng học trực tuyến, dụng cụ nhà bếp); hỗ trợ chi phí nấu ăn và chi phí trực quản lý học sinh bán trú. Với chế độ ăn của học sinh bán trú, ông Lợi cho rằng cần phân bổ các mức hợp lý hơn theo từng cấp học và độ tuổi.