Gửi bình luận
Điều đó không sai. Tôi vẫn chia sẻ với các bậc cha mẹ về ba việc cần làm để tìm ra nghề nghiệp lý tưởng cho con. Một là khám phá thứ con thích, hai là xác định thứ con giỏi, bà là tìm hiểu thứ xã hội cần. Nghề nghiệp lý tưởng chính là điểm giao thoa giữa ba yếu tố đó. Sau cùng, mỗi người cần đánh giá điều chỉnh lại bản thân để phù hợp với nghề nghiệp lựa chọn.
Nhưng cuộc sống không phải lúc nào cũng lý tưởng. Nếu như không thể lý tưởng thì hãy để cho trẻ được tự lựa chọn đi. Chúng có thể sai nhưng cứ để chúng sai đi. Con người ta học được nhiều điều từ những lần sai chứ không phải từ những lần đúng.
Không phải cha mẹ nào cũng sẵn sàng đành lòng để con sai. Từ nói được đến làm được là rất khó khăn, thưa bà.
Đúng là như vậy, bởi vì bản thân tôi cũng là một người mẹ. Nhưng tôi vẫn khuyên các cha mẹ hãy buông những kỳ vọng của mình xuống. Cha mẹ áp lực thực ra vì lo những ước mơ của mình đặt vào con cái không thành chứ không phải lo lắng cho ước mơ của con không thành. Hãy cứ để con sống cuộc đời con, ước mơ của con, sai lầm của chính con, rồi con sẽ trưởng thành và tìm được ý nghĩa thực sự của cuộc đời.
Ngày xưa, khi con tôi bị ốm, chồng tôi có nói rằng không cần gì cả, không cần con tài giỏi, thành đạt, chỉ cần con khỏe mạnh ở với bố mẹ là đủ rồi. Tới khi cháu lớn, mỗi khi chồng tôi để lộ những kỳ vọng của anh ấy vào con cái, tôi lại nhắc cho anh nhớ những gì anh nói năm xưa. Con cái khỏe mạnh, bình an, hạnh phúc vẫn là cái mà mình tha thiết mong cầu nhất. Tất cả những cái khác, tiền bạc, sự thành công, sự nổi tiếng… đều chỉ là thứ hào quang che mắt chúng ta, làm chúng ta quên đi mong muốn thực sự của mình mà thôi.
Có rất nhiều con đường để bước vào đời, cứ để con đi trên đôi chân của mình
Quay trở lại nỗi trăn trở của các bậc phụ huynh, sau khi tốt nghiệp phổ thông thì nên chọn học gì, làm gì để bắt kịp với xu thế tương lai. Bà có tư vấn gì cho các cha mẹ và học sinh, nhất là thời điểm kỳ thi THPT quốc gia sắp diễn ra trong 3 tháng nữa?
Có rất nhiều con đường để một thanh niên 18 tuổi lựa chọn bước vào đời. Ở Việt Nam có thể tóm gọn trong 6 sự lựa chọn từ thấp đến cao: 1 là tham gia vào thị trường lao động phổ thông, 2 là đi học nghề, 3 là du học nghề, 4 là du học, 5 là học đại học trong nước và 6 là khởi nghiệp. Bất kỳ sự lựa chọn nào cũng có những cơ hội riêng nhưng điều đầu tiên đó phải là sự lựa chọn của mình xuất phát từ định vị đúng bản thân, biết mình muốn gì, sở trường sở đoản gì, lợi thế gì, khó khăn gì.
Điều tôi trăn trở là nhiều phụ huynh thấy con nhà hàng xóm học gì là đòi con mình học cái đó, làm cái đó mà không biết thực sự con mình muốn gì. Định vị bản thân được rồi thì cần tìm người có kinh nghiệm và có tâm để tư vấn.
Phụ huynh ngày nay đã bắt đầu thực tế hơn. Họ không bất chấp cho con vào đại học trong nước bằng mọi giá nữa mà tìm đến những lựa chọn 1-2-3-4 như bà kể trên. Tuy nhiên, không ít người vẫn hoang mang, nhất là khi cho con đi du học nghề, đó là sau vài năm trở về với số tiền tỷ trong tay thì con họ một lần nữa đối mặt với câu hỏi: “Làm gì?”.
Đúng vậy. Và nhiều người chọn đi tiếp do không biết sẽ phải làm gì nếu ở Việt Nam.
Tôi hay hỏi các bạn thực tập sinh/du học sinh Nhật Bản về mục đích đi Nhật của các bạn là gì? Nếu đi lao động thì sau này về làm gì, du học thì sau này về làm gì. Nhiều phụ huynh nghĩ ngắn là đi kiếm vài trăm triệu rồi về lấy chồng, lấy vợ, có chút vốn dắt lưng và chỉ có vậy.
Vì thế trước khi đi, các bạn ấy phải tự vẽ ra tương lai cho mình đã. Định vị bản thân như thế nào sẽ giúp các bạn có ý thức làm việc, học tập cao nhất, biết quan sát tích lũy những kinh nghiệm khoa học kỹ thuật và cả lối sống, tác phong từ người Nhật, văn hóa Nhật, nhờ đó thay đổi, trưởng thành rất nhiều. Khi trở về Việt Nam, vài trăm triệu các bạn có chỉ là thứ nhỏ thôi, kiến thức mà các bạn thu hoạch được mới là tài sản quý hơn. Đó là vốn liếng để các bạn lập nghiệp tại quê nhà.
Việc du học trước đây là điều gì đó xa vời, chỉ dành cho con nhà giàu, nhưng hiện tại cơ hội rộng mở cho nhiều đối tượng ở mức thu nhập khác nhau. Bà có tư vấn gì cho các bậc phụ huynh có mong muốn đưa con cái đi du học?
Đúng như bạn nói, cơ hội du học ngày nay rất rộng mở. Ngoài Mỹ, Úc, Châu Âu, du học ở các nước châu Á ngày càng phát triển với nhiều hình thức cho nhiều đối tượng, nhiều nhu cầu khác nhau. Như Nhật Bản có du học vừa học vừa làm với mức chi phí trung bình khoảng 200 triệu/năm, rất thấp so với các nước Âu Mỹ. Nhưng phụ huynh và chính các bạn sinh viên vẫn phải trả lời được câu hỏi ban đầu: Mục đích đi để làm gì? Không thể vừa học tốt lại vừa kiếm được nhiều tiền. Muốn kiếm nhiều tiền thì việc học sẽ không đến nơi đến chốn, cuối cùng lại thành dở dang. Nên tập trung cho một mục tiêu thay vì tham lam.
Xin cảm ơn bà về cuộc trò chuyện này!
